Lỗ đen và thống kê “sốc” về tốc độ hình thành trong thiên hà

Hai nghiên cứu mới sử dụng dữ liệu từ Đài Vô tuyến Chandra của Cơ quan Hàng không Vũ trụ Hoa Kỳ (NASA) cho thấy, tốc độ phát triển của các lỗ đen lớn nhất trong vũ trụ đã vượt xa tốc độ hình thành sao trong các thiên hà mà chúng đang sống.

Một nhóm các nhà nghiên cứu dưới sự lãnh đạo của Guang Yang ở Penn State đã tính tỷ số giữa tốc độ tăng trưởng của lỗ đen siêu lớn và tốc độ tăng trưởng của các ngôi sao trong thiên hà chủ của nó và thấy rằng tốc độ phát triển lỗ đen cao hơn nhiều so với tốc độ hình thành sao trong thiên hà.

Đối với các thiên hà có chứa khoảng 100 tỷ khối lượng mặt trời, tỷ lệ phát triển lỗ đen cao gấp 10 lần so với các thiên hà chứa khoảng 10 tỷ khối lượng mặt trời.

Sử dụng một lượng lớn dữ liệu từ Chandra, HST và các đài quan sát khác, Yang và các đồng nghiệp đã nghiên cứu tốc độ tăng trưởng của các lỗ đen trong các thiên hà ở khoảng cách 4,3 – 12,2 tỷ năm ánh sáng từ Trái Đất.

Một nhóm các nhà khoa học khác, do Mar Mezcua thuộc Viện Khoa học Không gian ở Tây Ban Nha, đã nghiên cứu độc lập 72 thiên hà nằm ở trung tâm các cụm thiên hà ở khoảng cách xa Trái đất khoảng 3,5 tỷ năm ánh sáng và so sánh các tính chất của chúng trong tia X và sóng radio.

Huỳnh Dũng

(theo Phys)