Nguyên nhân của việc chặt hạ cây xanh hàng loạt trong các sân trường là do lãnh đạo các trường sợ trách nhiệm, sợ liên lụy nếu không may cây gãy đổ gây hại cho học sinh, giáo viên. Chính cách nghĩ như vậy và việc làm vội vã, quá cầu toàn này mà nhiều trường học nhanh chóng trơ trọi, không còn bóng mát cây xanh.
Theo Nghị định số 64/2010/NĐ-CP quy định "các tổ chức và cá nhân chịu trách nhiệm trong việc trồng, chăm sóc, bảo vệ cây xanh trong khuôn viên do mình quản lý". Vì vậy, khi cây trong khuôn viên trường học bị gãy đổ gây thiệt hại thì người đầu tiên được xác định phải chịu trách nhiệm là hiệu trưởng. Mặt khác, tại Điều 604 Bộ luật Dân sự 2015 quy định chủ sở hữu, người chiếm hữu, người được giao quản lý phải bồi thường thiệt hại do cây cối gây ra. Do đó, nếu có thiệt hại về người, tài sản... khi cây xanh gãy đổ thì cá nhân, đơn vị chủ sở hữu hoặc được giao chăm sóc cây xanh phải chịu trách nhiệm bồi thường.
Tuy nhiên, đó là trên nguyên tắc, thực tế không phải mọi trường hợp bồi thường. Bởi đây là bồi thường thiệt hại dân sự ngoài hợp đồng, vì thế, bồi thường chỉ khi có thiệt hại thực tế, có yếu tố lỗi, có quan hệ nhân quả giữa lỗi và thiệt hại. Chủ sở hữu hoặc đơn vị quản lý cây xanh sẽ không phải bồi thường thiệt hại nếu đó là sự kiện bất khả kháng (bất ngờ) hoặc hoàn toàn do lỗi của bên bị thiệt hại.
Do đó, lãnh đạo các trường học không nên quá lo lắng, cầu toàn khi cho chặt trụi cây xanh trong sân trường, vì như vậy là vô lý, không cần thiết.
Việc cần làm hiện nay là các trường học cần thường xuyên kiểm tra mối mọt, sâu bệnh định kỳ cây xanh trong trường học để phát hiện kịp thời chặt tỉa cành, đánh giá khả năng gãy đổ để chặt hạ phòng ngừa tai nạn xảy ra. Ngoài ra, không nên bê tông hóa toàn bộ sân trường mà cần dành không gian đất đủ rộng để cho cây phát triển tự nhiên hạn chế “chậu hóa” cây cổ thụ vì làm tăng khả năng gãy đổ do rễ không bám, phát triển được...
