Kiểm soát run vô căn

Có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi

Run vô căn là một trong những rối loạn vận động phổ biến trến thế giới. Ở Mỹ, ước tính có tới 7 triệu người (chiếm khoảng 2,2% dân số Hoa Kỳ) được chẩn đoán mắc chứng bệnh này.

Chứng bệnh này gây rối loạn vận động tay, chân, đầu, lưỡi, hàm, giọng nói. Việc lắc lư, run rẩy không kiểm soát có thể làm cho cuộc sống của người bệnh trở nên khó khăn.

Nếu run vô căn xảy ra ở nhiều thành viên trong một gia đình, nó được gọi là run có tính chất gia đình (di truyền) thường xuất hiện ở đầu độ tuổi trung niên.

Các nhà khoa học đã xác định được hai gen gây ra bệnh run chân tay là FET1 và ETM2. Đây là các nghiên cứu bước đầu cho thấy rất có thể gen đóng một vai trò quan trọng trong các nguyên nhân gây ra run.

Run vô căn có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi, nhưng nó thường tấn công lần đầu tiên ở tuổi thanh niên hoặc tuổi trung niên ( từ 40 đến 50 ).

Tập luyện điều trị run chân tay.

Run vô căn nhẹ có thể không cần điều trị. Tuy nhiên, nếu run vô căn cản trở khả năng hoạt động của thì cần có một số phương pháp chữa bệnh có thể cải thiện triệu chứng.

Chữa bệnh có thể bao gồm dùng thuốc hoặc phẫu thuật. Các thuốc dạng uống có thể giảm đáng kể mức độ trầm trọng của run vô căn.

Dược phẩm bao gồm Inderal, Mysoline, Neurontin, và Topamax. Thuốc khác  bao gồm thuốc an thần Ativan, Klonopin, Valium, và Xanax. Tiêm Botox cũng có thể là một cách chữa trị.

Cách này có hiệu quả cho run giọng và run đầu. Với những trường hợp nặng, bệnh nhân có thể được phẫu thuật kích thích não sâu. Kích thích não sâu bao gồm cấy ghép ngoại khoa dẫn điện đến đồi não.

Đây là vùng sâu bên trong não phối hợp kiểm soát cơ được xem là bị ảnh hưởng bởi chứng run vô căn.

Dùng thuốc và tập luyện

Hiện nay, khoa học chưa tìm ra nguyên nhân chính xác của run vô căn, vì vậy, hiện không có cách để ngăn ngừa bệnh này.

Tuy nhiên, khi biết run vô căn có liên quan đến di truyền giúp chúng ta có thể tìm kiếm phương pháp chữa bệnh hiệu quả và cách để ngăn ngừa nó.

Không có thuốc trị run vô căn, nhưng có phương pháp làm giảm các triệu chứng có thể hữu ích trong việc cải thiện chất lượng cuộc sống.

Những phương pháp này bao gồm thuốc và phẫu thuật làm dịu đi sự run. Nhưng không phải mọi phương pháp và cách thức có hiệu quả cho từng người bị run vô căn.

Bác sĩ của bạn sẽ đề nghị phương pháp điều trị cá nhân, bao gồm những thay đổi trong lối sống mà có thể giúp bạn để giảm chứng run.

Gần đây, các bác sĩ Mỹ đã thực hiện điều trị 1un vô căn bằng việc chụp MRI có gắn bốn điện cực nhỏ để giải phóng các xung điện dùng để chặn run.

Các dây được kết nối với pin phát xung điện ở dưới da ngực tương tự như máy tạo nhịp tim. Bệnh nhân có thể điều chỉnh máy tạo nhịp để kiểm soát tình trạng run và những tình huống bất thường khác.

Phẫu thuật được chỉ định trong trường hợp triệu chứng nặng mà tất cả thuốc điều trị đều không còn hiệu lực. Các biện pháp phẫu thuật đang được sử dụng trên thế giới hiện nay: Phẫu thuật mở đồi thị và kích thích não sâu.

Hiện nay tại Việt Nam kĩ thuật này còn rất hạn chế do việc thực hiện phức tạp và chi phí cao.

Vì vậy, đối với bệnh run vô căn, bên cạnh việc sử dụng thuốc thì người bệnh cũng nên chú ý lựa chọn một chế độ chăm sóc, luyện tập phù hợp sẽ giúp làm giảm triệu chứng và làm chậm lại sự phát triển của bệnh.

BS Nguyễn Mạnh Bắc

Khoa thăm dò chức năng, Bệnh viện Lão khoa Trung ương