Nút mạch tránh biến chứng cuộc đại phẫu nguy hiểm
Bệnh nhân là nữ. Theo chia sẻ của gia đình: Khi đang đi xe máy trên đường thì bệnh nhân bị ngã đổ cả người và xe xuống cống, bụng đập vào hòn đá.
Sau tai nạn bệnh nhân đau nhiều vùng thượng vị và hạ sườn phải, đau tức vùng cổ, đau ngực, đã đi kiểm tra chụp cắt lớp vi tính ổ bụng chuẩn đoán vỡ gan độ IV và được xử trí tạm thời.
Bệnh nhân được gia đình đưa đến Bệnh viện đa khoa Hùng Vương trong tình trạng sốc mất máu, chấn thương vỡ gan độ IV có chảy máu hoạt động, nhiều dịch máu ổ bụng, mạch nhanh 120l/p, huyết áp tụt 80/40mmHg.
Khi vào viện, bệnh nhân lập tức được kiểm tra các cận lâm sàng cần thiết, kết quả cho thấy: Chấn thương gan độ IV do tai nạn giao thông.
Các bác sĩ đã tiến hành hội chẩn và nhanh chóng xử trí, truyền dịch, truyền máu đồng thời tiến hành can thiệp nút mạch cầm máu. Chụp DSA có chảy máu lớn gan phải, được nút tắc chọn lọc thành công. Sau can thiệp huyết áp bệnh nhân lên 110/70, toàn trạng ổn định.
Hiện tại bệnh nhân được chuyển về khoa Hồi sức cấp cứu theo dõi và điều trị tiếp.
 |
Nút mạch cứu bệnh nhân vỡ gan độ IV |
Các bác sĩ bệnh viện Đa khoa Hùng Vương cho biết, với can thiệp nút mạch cầm máu, bệnh nhân sẽ không phải trải qua những cuộc đại phẫu cắt gan nặng nề kéo dài hàng giờ, tiềm ẩn biến chứng trong và sau phẫu thuật nguy hiểm như sốc mất máu, nhiễm trùng vết mổ.
Can thiệp thành công cũng giúp giảm lượng máu cần truyền, giảm tỉ lệ tử vong và giảm thời gian nằm viện của bệnh nhân.
Cần nhận biết sớm vỡ gan khi không có tổn thương bên ngoài
Gan là tạng đặc có thể tích lớn trong cơ thể người, trong chấn thương bụng kín vỡ gan chiếm tỉ lệ gần 68%. Vỡ gan có nhiều cấp độ khác nhau nếu không phát hiện kịp thời dẫn đến chảy máu ổ bụng làm bệnh nhân bị sốc do mất máu và dễ dẫn đến tử vong.
Hầu hết các trường hợp vỡ gan do chấn thương bụng kín, không nhìn thấy tổn thương bên ngoài. Chấn thương bụng kín là các tổn thương vùng bụng, chủ yếu là chấn thương các tạng đặc gây chảy máu cấp, chấn thương tạng rỗng gây viêm phúc mạc.
Đôi khi chấn thương bụng kín gây các chấn thương kết hợp cả hai tạng, hoặc chấn thương kèm theo các cơ quan khác như não, phổi, xương...
Chấn thương bụng kín với nguyên nhân gây ra chủ yếu do tai nạn như: Tai nạn giao thông, tai nạn lao động, tai nạn trong sinh hoạt, tai nạn trong thể thao. Một phần nguyên nhân khác là do ẩu đả đánh nhau gây ra các tổn thương vùng bụng.
Dưới đây là một số dấu hiệu vỡ gan trong chấn thương bụng kín
Đau khi ấn vào xương sườn bên phải, đau lan lên phía trên vai, nửa bụng bên phải có phản ứng khi ấn vào, bụng chướng dần
Người bệnh có dấu hiệu bầm tím, xây xát ở bụng ngực bên phải, có thể gãy các xương sườn 8,9,10 ở cung sườn bên phải
Nếu bệnh nhân vỡ gan ở mức độ nặng sẽ có các biểu hiện sốc do chấn thương như da, niêm mạc nhợt nhạt, có thể bị ngất hoặc choáng ngất, mạch khó nắm bắt, nhanh và nhỏ, buồn nôn, bí trung đại tiện
 |
Thăm khám cho bệnh nhân sau nút mạch |
Từ các dấu hiệu trên bệnh nhân nên đi đến bệnh viện sớm nhất để làm các xét nghiệm như xét nghiệm máu, chụp x-quang, chụp CT ổ bụng, nội soi ổ bụng để kiểm tra tình trạng tổn thương. Tránh để các tổn thương quá lâu dẫn đến không cứu chữa kịp thời.
Trong các ca vỡ nội tạng do chấn thương bụng kín thì vỡ gan là nguy hiểm nhất và khó xử lý nhất. Nếu các ca vỡ gan nặng không được cứu chữa kịp thời thì khả năng tử vong là rất cao.
Theo hiệp hội phẫu thuật chấn thương Hoa Kỳ (AAST), vỡ gan được chia ra thành 6 cấp độ bao gồm:
Vỡ gan độ 1: Tụ máu dưới bao nhỏ hơn 10% diện tích bề mặt, tổn thương nhu mô sâu dưới 1cm
Vỡ gan độ 2: Tụ máu dưới bao từ 10% -50% diện tích bề mặt, tổn thương nhu mô sâu 1-3 cm, chiều dài nhỏ hơn 10cm
Vỡ gan độ 3: Tụ máu dưới bao lớn hơn 50% diện tích bề mặt, tụ máu trong nhu mô có kích thước lớn hơn 10cm, sâu hơn 3cm, khối tụ máu bị vỡ
Vỡ gan độ 4: Tổn thương nhu mô, vỡ 25-75% thùy gan, vỡ từ 1-3 tiểu thùy Couinaud trong một thùy gan
Vỡ gan độ 5: Tổn thương nhu mô, thùy gan vỡ lớn hơn 75% , hơn 3 tiểu thùy Couinaud trong một thùy gan, tổn thương mạch máu chính của gan hay các mạch máu lân cận gan
Vỡ gan độ 6: Gan dập nát hoàn toàn
