Khai chiến lãnh sự với Trung Quốc: Nước cờ tranh cử của Trump?

Tổng thống Trump nhiều lần bày tỏ quan điểm cứng rắn với Trung Quốc, coi đây là một trong những chiến lược chính trong nỗ lực tái tranh cử của ông.

<div> <p>Trong bối cảnh sự rạn nứt ng&agrave;y c&agrave;ng s&acirc;u sắc giữa giữa Mỹ v&agrave; Trung Quốc ảnh hưởng gần như mọi kh&iacute;a cạnh của quan hệ song phương, giới ph&acirc;n t&iacute;ch lo ngại cuộc khủng hoảng l&atilde;nh sự trong tuần n&agrave;y c&oacute; nguy cơ ph&aacute; vỡ ch&iacute;nh s&aacute;ch hợp t&aacute;c mong manh giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới.</p> <table> <tbody> <tr> <td><img alt="khai chien lanh su voi trung quoc: nuoc co tranh cu cua trump? hinh 1" src="https://khds.1cdn.vn/2020/07/26/images-vov-vn_us_tq_houston_consulate_reuters_1595480036327765135503_issy.jpg" title="khai chiến lãnh sự với trung quốc: nước cờ tranh cử của trump? hình 1" /></td> </tr> <tr> <td style="text-align: center;"><em><span>Tổng l&atilde;nh sự qu&aacute;n Trung Quốc tại Houston, bang Texas, Mỹ. Ảnh: Reuters.</span></em></td> </tr> </tbody> </table> <p><b>Quyết định chưa từng c&oacute; tiền lệ</b></p> <p>Theo đ&aacute;nh gi&aacute; của Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo, gần 50 năm kết giao về kinh tế v&agrave; ch&iacute;nh trị đ&atilde; &ldquo;kh&ocirc;ng mang lại tương lai tươi s&aacute;ng v&agrave; đầy hứa hẹn về sự hợp t&aacute;c&rdquo;. Thay v&igrave; đ&oacute;, quan hệ Mỹ-Trung bước v&agrave;o thời kỳ kh&oacute; lường nhất kể từ thập ni&ecirc;n 1970, sau khi Mỹ y&ecirc;u cầu Trung Quốc đ&oacute;ng cửa Tổng l&atilde;nh sự qu&aacute;n tại th&agrave;nh phố Houston trong 72 giờ.</p> <p>&ldquo;C&aacute;c b&ecirc;n lu&ocirc;n xem nhau l&agrave; đối thủ&rdquo;, cựu Ngoại trưởng Mỹ Henry Kissinger cho biết. C&ograve;n Natasha Kassam, chuy&ecirc;n gia về Trung Quốc tại Viện Lowy cho rằng vụ việc diễn ra v&agrave;o thời điểm m&agrave; nhiều người tin rằng quan hệ Mỹ-Trung kh&ocirc;ng thể xuống mức thấp hơn nữa.</p> <p>Ngay sau quyết định của Mỹ, Trung Quốc đ&atilde; đ&aacute;p trả bằng c&aacute;ch y&ecirc;u cầu đ&oacute;ng cửa Tổng l&atilde;nh sự qu&aacute;n Mỹ tại Th&agrave;nh Đ&ocirc;. &ldquo;Điều n&agrave;y sẽ hạn chế đường d&acirc;y li&ecirc;n lạc của Washinton với Bắc Kinh v&agrave; khả năng quan s&aacute;t những diễn biến đang xảy ra b&ecirc;n trong Trung Quốc&rdquo;, &ocirc;ng&nbsp;Natasha Kassam n&oacute;i.</p> <p>Giới ph&acirc;n t&iacute;ch cảnh b&aacute;o căng thẳng giữa hai b&ecirc;n sẽ diễn ra theo đường xoắn ốc sau vụ đ&oacute;ng cửa c&aacute;c l&atilde;nh sự qu&aacute;n, bởi việc trục xuất c&aacute;c nh&agrave; ngoại giao v&agrave; gạt bỏ nền m&oacute;ng cho c&aacute;c cuộc đ&agrave;m ph&aacute;n sẽ khiến c&aacute;c b&ecirc;n kh&oacute; nắm bắt được động th&aacute;i của nhau, tạo r&agrave;o cản lớn cho việc giảm căng thẳng trong tương lai.</p> <p>Mỹ v&agrave; Trung Quốc trong 3 năm qua đ&atilde; ph&aacute; bỏ &ldquo;phần mềm&rdquo; của mối quan hệ, v&agrave; giờ l&agrave; &ldquo;phần cứng&rdquo;, &ocirc;ng Jeff Moon, cựu quan chức thương mại v&agrave; ngoại giao Mỹ chuy&ecirc;n tr&aacute;ch Trung Quốc cho hay.</p> <p>Nhiều người đặt c&acirc;u hỏi tại sao Mỹ lại đẩy căng thẳng tiến xa hơn bằng c&aacute;ch nhắm v&agrave;o l&atilde;nh sự qu&aacute;n Trung Quốc thay v&igrave; thực thi h&agrave;nh động kh&aacute;c như trục xuất c&aacute;c nh&agrave; ngoại giao, vốn đạt được mục đ&iacute;ch tương tự nhưng g&acirc;y ra &iacute;t thiệt hại hơn. Tờ Politico dẫn lời một số chuy&ecirc;n gia Trung Quốc cho rằng, y&ecirc;u cầu đ&oacute;ng cửa một cơ quan ngoại giao m&agrave; kh&ocirc;ng c&oacute; cảnh b&aacute;o trước v&agrave; việc từ chối thực hiện y&ecirc;u cầu như vậy l&agrave; điều chưa từng c&oacute; tiền lệ trong lịch sử quan hệ Mỹ-Trung.</p> <p>Giải th&iacute;ch về vấn đề n&agrave;y, Sourabh Gupta, một th&agrave;nh vi&ecirc;n cao cấp tại Viện Nghi&ecirc;n cứu Trung Quốc-Mỹ ở Washington n&oacute;i: &ldquo;Ch&iacute;nh quyền Trump th&iacute;ch theo đuổi một c&aacute;ch tiếp cận chưa từng c&oacute; tiền lệ khi x&aacute;c định quan hệ với Trung Quốc, tr&ecirc;n thực tế điều n&agrave;y nhằm bảo vệ c&aacute;c lợi &iacute;ch quốc gia quan trọng của Mỹ. Tuy vậy, n&oacute; lại khiến h&agrave;nh động v&agrave; mục đ&iacute;ch của họ bị đ&aacute;nh gi&aacute; l&agrave; thiếu tin cậy&rdquo;.</p> <p><b>Hậu quả địa ch&iacute;nh trị l&acirc;u d&agrave;i</b></p> <p>Guy Saint-Jacques, cựu Đại sứ Canada tại Bắc Kinh cho rằng, việc ch&iacute;nh quyền Tổng thống Trump th&uacute;c đẩy rời xa Trung Quốc c&oacute; thể g&acirc;y ra hậu quả địa ch&iacute;nh trị l&acirc;u d&agrave;i.</p> <p>Kể từ khi Trung Quốc gia nhập Tổ chức Thương mại Thế giới năm 2001, hai nền kinh tế đ&atilde; c&oacute; sự gắn kết chặt chẽ với nhau hơn bao giờ hết. V&agrave;o năm 2018, trước khi &ocirc;ng Trump &aacute;p đặt một loạt r&agrave;o cản thuế quan đối với Bắc Kinh trong giai đoạn đầu của cuộc chiến thương mại, Trung Quốc từng l&agrave; đối t&aacute;c thương mại lớn nhất của Mỹ, với tổng kim ngạch hai chiều đạt 660 tỷ USD. Trung Quốc l&agrave; thị trường nhập khẩu lớn nhất v&agrave; thị trường xuất khẩu lớn thứ 3 của Mỹ.</p> <p>Nhiều doanh nghiệp lớn của Mỹ, hoạt động trong c&aacute;c lĩnh vực từ sản xuất đến c&ocirc;ng nghệ đ&atilde; phụ thuộc v&agrave;o Bắc Kinh như một nguồn doanh thu lớn. C&oacute; rất nhiều tổ chức văn h&oacute;a, gi&aacute;o giục của Mỹ cũng đang hoạt động tại Trung Quốc. Do đ&oacute;, khi mối ngờ vực lẫn nhau gia tăng th&igrave; điều n&agrave;y sẽ mang đến những rủi ro cho c&ocirc;ng d&acirc;n của cả hai nước.</p> <p>Trong b&agrave;i ph&aacute;t biểu đưa ra, Ngoại trưởng Pompeo nhấn mạnh sự cần thiết của việc tạo ra một li&ecirc;n minh quốc tế chống lại Trung Quốc, nhằm g&acirc;y sức &eacute;p buộc Bắc Kinh thay đổi h&agrave;nh vi sau những diễn biến mới ở Hong Kong v&agrave; c&aacute;o buộc Trung Quốc c&oacute; h&agrave;nh vi thương mại thiếu c&ocirc;ng bằng. Nhưng chiến thuật n&agrave;y hầu như kh&ocirc;ng ph&aacute;t huy hiệu quả.</p> <p>Trung Quốc đ&atilde; phải đối mặt với l&agrave;n s&oacute;ng chỉ tr&iacute;ch, đặc biệt l&agrave; từ c&aacute;c nước phương T&acirc;y sau khi &aacute;p đặt luật an ninh mới đối với Hong Kong hồi đầu th&aacute;ng 7, song nước n&agrave;y đ&aacute;p trả bằng c&aacute;ch tăng gấp đ&ocirc;i cảnh b&aacute;o v&agrave; biện ph&aacute;p đối ph&oacute;. Ngo&agrave;i ra, Trung Quốc cũng kh&ocirc;ng đơn độc tr&ecirc;n s&acirc;n khấu quốc tế. Bắc Kinh đ&atilde; v&agrave; đang x&acirc;y dựng li&ecirc;n minh c&aacute;c quốc gia c&oacute; c&ugrave;ng quan điểm để đối trọng với &aacute;p lực m&agrave; Washington tạo ra.</p> <p>Ph&aacute;t biểu với Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov tuần trước, Ngoại trưởng Vương Nghị chỉ tr&iacute;ch &ldquo;t&acirc;m l&yacute; Chiến tranh Lạnh&rdquo; của Washington, k&ecirc;u gọi Moscow c&ugrave;ng Bắc Kinh n&acirc;ng quan hệ song phương l&ecirc;n tầm cao mới.</p> <p><b>Nước cờ tranh cử của Tổng thống Trump?</b></p> <p>Ph&aacute;t biểu với CNN sau khi Mỹ quyết định đ&oacute;ng cửa Tổng l&atilde;nh sự qu&aacute;n Trung Quốc tại Houston, Thượng nghị sĩ Angus cho rằng: &quot;Ch&iacute;nh quyền &ocirc;ng Trump chắc chắn c&oacute; một l&yacute; do ch&iacute;nh đ&aacute;ng để đối đầu Trung Quốc. Mối quan t&acirc;m của t&ocirc;i l&agrave; liệu sự leo thang căng thẳng n&agrave;y c&oacute; thực sự bắt nguồn từ m&acirc;u thuẫn giữa hai b&ecirc;n hay li&ecirc;n quan đến cuộc bầu cử chuẩn bị diễn ra trong 4 th&aacute;ng tới&rdquo;.</p> <p>Theo &ocirc;ng Steve Tsang, Gi&aacute;m đốc Viện Trung Quốc SOAS tại Đại học London&nbsp;(Anh), đẩy căng thẳng leo thang với Trung Quốc l&agrave; một động th&aacute;i đ&atilde; được xem x&eacute;t trước nhằm cứu v&atilde;n c&aacute;c nỗ lực t&aacute;i tranh cử của &ocirc;ng Trump khi nh&agrave; l&atilde;nh đạo Mỹ hứng chịu nhiều chỉ tr&iacute;ch do c&aacute;ch đối ph&oacute; dịch bệnh Covid-19 v&agrave; tỷ lệ ủng hộ thấp hơn đối thủ trong c&aacute;c cuộc thăm d&ograve; dư luận.</p> <p>Tổng thống Trump đ&atilde; b&agrave;y tỏ quan điểm cứng rắn với Trung Quốc, cho đ&acirc;y l&agrave; một trong những chiến lược ch&iacute;nh trong nỗ lực t&aacute;i tranh cử của &ocirc;ng, nhằm đ&aacute;nh bại ứng cử vi&ecirc;n đảng D&acirc;n chủ Joe Biden. &ldquo;&Ocirc;ng Trump nhiều lần tuy&ecirc;n bố rằng khi &ocirc;ng bị đ&aacute;nh &ocirc;ng ấy sẽ đ&aacute;p trả mạnh gấp đ&ocirc;i. Ho&agrave;n cảnh hiện tại khiến &ocirc;ng phải thực hiện chiến lược n&agrave;y bởi việc cứng rắn với Bắc Kinh l&agrave; một vấn đề quan trọng trong cuộc bầu cử Tổng thống, hơn nữa cũng c&oacute; sự đồng thuận rộng r&atilde;i giữa c&aacute;c đảng ph&aacute;i về việc cần phải đưa ra phản ứng mạnh mẽ trước h&agrave;nh vi g&acirc;y hấn của Trung Quốc&rdquo;, &ocirc;ng Jeff Moon n&oacute;i.</p> <p>Cần phải nhắc lại rằng, một loạt động th&aacute;i của Mỹ thời gian gần đ&acirc;y, từ &aacute;p đặt trừng phạt Trung Quốc li&ecirc;n quan đến dự luật an ninh Hong Kong, tuy&ecirc;n bố của Ngoại trưởng Pompeo về vấn đề Biển Đ&ocirc;ng, đến quyết định đ&oacute;ng cửa Tổng l&atilde;nh sự qu&aacute;n Trung Quốc đều được đưa ra khi cuộc bầu cử Mỹ đang v&agrave;o giai đoạn nước r&uacute;t.</p> <p>Theo &ocirc;ng Jeff Moon, Trung Quốc c&oacute; thể đ&atilde; sai lầm khi lựa chọn đ&oacute;ng cửa Tổng l&atilde;nh sự Mỹ ở Th&agrave;nh Đ&ocirc; thay v&igrave; ở Vũ H&aacute;n bởi quyết định n&agrave;y c&oacute; khả năng dẫn đến sự đ&aacute;p trả tiếp theo từ ph&iacute;a Mỹ. Chuy&ecirc;n gia n&agrave;y l&yacute; giải, L&atilde;nh sự qu&aacute;n Mỹ ở Vũ H&aacute;n đ&atilde; tạm thời đ&oacute;ng cửa trong nhiều th&aacute;ng qua do dịch bệnh Covid-19, v&igrave; thế quyết định đ&oacute;ng cửa ch&iacute;nh thức sẽ kh&ocirc;ng tạo ra nhiều ảnh hưởng v&agrave; c&oacute; thể khiến căng thẳng hạ nhiệt, thế nhưng Trung Quốc kh&ocirc;ng l&agrave;m như vậy.</p> <p>Về mặt kinh tế, Mỹ v&agrave; Trung Quốc đang phải chịu sức &eacute;p của cuộc chiến thương mại. Về mặt qu&acirc;n sự, hiện đang c&oacute; nhiều &ldquo;điểm n&oacute;ng&rdquo; tiềm ẩn nguy cơ b&ugrave;ng ph&aacute;t xung đột giữa hai nước, chẳng hạn như Biển Đ&ocirc;ng. Trong khi đ&oacute;, xung đột ngoại giao ng&agrave;y một n&oacute;ng l&ecirc;n sau khi giới chức Mỹ bắt giữ một nh&agrave; nghi&ecirc;n cứu trong Tổng l&atilde;nh sự qu&aacute;n Trung Quốc ở th&agrave;nh phố San Francisco, c&ograve;n Tổng thống Trump đe dọa sẽ đ&oacute;ng cửa th&ecirc;m nhiều l&atilde;nh sự qu&aacute;n Trung Quốc. Với những diễn biến n&agrave;y, căng thẳng hiện tại được cho l&agrave; sẽ c&ograve;n diễn tiến nghi&ecirc;m trọng hơn.</p> <p>Theo c&aacute;c nh&agrave; ph&acirc;n t&iacute;ch, d&ugrave; đ&aacute;p trả &ldquo;c&acirc;n xứng&rdquo; h&agrave;nh động của Washington nhưng Bắc Kinh vẫn mong muốn sự h&ograve;a giải, vốn l&agrave; động lực ch&iacute;nh cho sự hợp t&aacute;c giữa hai b&ecirc;n, đặc biệt l&agrave; trong lĩnh vực kinh tế. Tuy vậy, với tham vọng x&acirc;y dựng h&igrave;nh ảnh một Trung Quốc mạnh mẽ v&agrave; c&oacute; tầm ảnh hưởng lớn hơn, Chủ tịch Tập Cận B&igrave;nh sẽ kh&oacute; nhượng bộ v&agrave; kh&oacute; tr&aacute;nh đưa ra phản ứng c&ocirc;ng khai với quyết định của Mỹ../.</p> </div> <p>&nbsp;</p>

Theo vov.vn
back to top