Đó là phát biểu của Phó Giám đốc Sở Y tế Hà Nội Trần Văn Chung tại lễ Phát động “ Tháng hành động quốc gia về dân số, Ngày dân số Việt Nam 26/12” do Sở Y tế Hà Nội phối hợp với quận Tây Hồ tổ chức, ngày 8/12.
Tháng hành động quốc gia về dân số năm nay với chủ đề “Tham gia tư vấn và khám sức khỏe trước khi kết hôn vì hạnh phúc gia đình, vì tương lai đất nước” được triển khai rộng khắp trên cả nước.
Nâng cao chất lượng dân số để mỗi người dân, mỗi gia đình và toàn xã hội có cuộc sống ấm no, hạnh phúc
 |
Phó Giám đốc Sở Y tế Hà Nội Trần Văn Chung phát biểu tại buổi lễ |
Phát biểu tại lễ phát động, Phó Giám đốc Sở Y tế Hà Nội Trần Văn Chung cho biết, công tác dân số của Thủ đô đã có những đóng góp quan trọng vào sự phát triển kinh tế xã hội của Thủ đô và đất nước.
Nhiều năm qua, Thành ủy, HĐND, UBND TP luôn xác định công tác dân số là bộ phận quan trọng của Chiến lược phát triển Thủ đô, là giải pháp cơ bản để nâng cao chất lượng cuộc sống của từng người, từng gia đình và cộng đồng.
Năm 2022, với quy mô dân số trung bình khoảng 8,4 triệu người, chiếm khoảng 8,4% dân số cả nước, toàn TP Hà Nội đã đạt mức sinh thay thế (số con bình quân/một phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ -TFR: 2,1 con); tỷ suất sinh thô giảm trung bình hàng năm 0,1%.
Về cơ cấu dân số, TP đã bước đầu kiểm soát được mất cân bằng giới tính khi sinh. Tỷ số giới tính khi sinh (số trẻ nam/100 trẻ nữ) năm 2022 là 110,8/100, dự kiến 2023 là 112/100.
Hiện nay, chất lượng dân số Thủ đô từng bước được nâng cao, tỷ lệ phụ nữ mang thai được sàng lọc trước sinh và tỷ lệ trẻ sơ sinh được sàng lọc tăng hàng năm, dự kiến năm 2023 tỷ lệ sàng lọc trước sinh toàn TP ước đạt 83%, tỷ lệ sàng lọc sơ sinh đạt 88%.
Tuy nhiên, Phó Giám đốc Sở Y tế cũng cho rằng, mặc dù công tác dân số trên địa bàn Thủ đô đã đạt được những kết quả quan trọng, đóng góp tích cực cho sự phát triển kinh tế-xã hội chung của thành phố. Trong giai đoạn hiện nay, công tác dân số đang đứng trước những khó khăn, bất cập mới do địa bàn dân cư rộng, tỷ lệ sinh con thứ ba có giảm nhưng chưa ổn định, chất lượng dân số còn chưa tương xứng với tiềm năng…
Từ thực tế trên, theo ông Trần Văn Chung, trong thời gian tới, Hà Nội sẽ tiếp tục tập trung thực hiện Kế hoạch số 74-KH/TU ngày 27/1/2018 của Thành ủy, Kế hoạch số 94/KH-UBND ngày 20/4/2018 của UBND thành phố về triển khai Nghị quyết số 21-NQ/TW ngày 25/10/2017 của Ban Chấp hành Trung ương khóa XII về công tác dân số trong tình hình mới và các đề án, chương trình, kế hoạch trọng tâm về công tác dân số của thành phố theo từng giai đoạn từ nay đến năm 2030; cùng với đó, phát triển mạng lưới, nâng cao chất lượng dịch vụ tư vấn, khám sức khỏe trước hôn nhân.
“Các địa phương tổ chức và duy trì hoạt động câu lạc bộ, tư vấn và khám sức khoẻ trước hôn nhân tại các xã, trường trung học cơ sở và trung học phổ thông, cung cấp thông tin cho nam, nữ thanh niên tại nơi đăng ký kết hôn; đồng thời, tăng cường công tác kiểm tra, giám sát việc thực hiện các mục tiêu, chỉ tiêu, các nội dung và giải pháp thực hiện công tác dân số ở các cấp”, ông Trần Văn Chung nhấn mạnh.
 Bà Bùi Thị Lan Phương, Quận uỷ viên, Phó Chủ tịch UBND quận Tây Hồ phát biểu tại buổi lễ |
Cũng tại buổi lễ, bà Bùi Thị Lan Phương, Quận uỷ viên, Phó Chủ tịch UBND quận Tây Hồ chia sẻ: bằng những kinh nghiệm phong phú và những bài học quý giá trong 62 năm qua, chương trình dân số của quận Tây Hồ nói riêng và Thủ đô Hà Nội nói chung quyết tâm vươn lên những tầm cao mới, thực hiện nhiệm vụ quan trọng nhất là cùng với cả nước bảo đảm duy trì được mức sinh thay thế để ổn định quy mô dân số vào giữa thế kỷ 21, tiến tới nâng cao chất lượng dân số tạo điều kiện để mỗi người dân, mỗi gia đình và toàn xã hội có cuộc sống ấm no, hạnh phúc.
Ban chỉ đạo công tác dân số và phát triển quận đã có những hoạt động phối hợp mang tính đồng bộ, các hoạt động từ truyền thông đến can thiệp trực tiếp tới các nhóm đối tượng cụ thể được triển khai liên tục như: mô hình “Chăm sóc sức khỏe sinh sản cho vị thành niên, thanh niên”, “Chăm sóc sức khỏe người cao tuổi”; các kế hoạch thực hiện Đề án “Sàng lọc trước sinh, sơ sinh”, “Sàng lọc khiếm thính”; các chương trình “Tư vấn và khám sức khỏe trước khi kết hôn”, “Gia đình bình đẳng, không phân biệt giới tính”… cùng nhiều chương trình khác đã luôn phát huy vai trò và tác dụng.
Ban chỉ đạo công tác dân số 8 phường trên địa bàn, hệ thống đội ngũ cán bộ làm công tác dân số tại cơ sở luôn phát huy tính chủ động và sáng tạo trong các phong trào. Chất lượng về quản lý dân cư và truyền thông vận động đã mang tính chính xác, kịp thời, đúng trọng tâm, đúng đối tượng.
“Những kết quả về công tác này trên địa bàn quận Tây Hồ đã được Sở Y tế hàng năm đánh giá và ghi nhận, luôn là 1 trong những đơn vị dẫn đầu toàn TP về thực hiện tốt các chỉ tiêu TP giao và là đơn vị xuất sắc”, Phó Chủ tịch UBND quận Tây Hồ nhấn mạnh.
 |
Các đại biểu tham gia lễ phát động |
Chỉ đạo trọng tâm việc tư vấn, khám sức khỏe trước khi kết hôn
Tại lễ phát động, ghi nhận và đánh giá cao công tác dân số Hà Nội, Phó Cục trưởng Cục Dân số, Bộ Y tế Hoàng Thị Thơm nhấn mạnh, TP đã tham mưu kịp thời, chọn vấn đề cần ưu tiên để quyết liệt chỉ đạo triển khai có hiệu quả việc xây dựng và nhân rộng các mô hình, điển hình về công tác dân số và phát triển, góp phần ổn định quy mô, nâng cao chất lượng dân số.
Bên cạnh những thành tựu đã đạt được, Phó Cục trưởng Cục Dân số cũng chỉ ra những khó khăn, thách thức của công tác dân số Thành phố: Toàn Thành phố đã đạt mức sinh thay thế nhưng quy mô dân số lớn, địa bàn dân cư rộng; tỉ số giới tính khi sinh của thành phố có xu hướng giảm nhưng vẫn còn ở mức cao; biến động dân số cơ học hàng năm lớn do đó, khó khăn trong việc quản lý dữ liệu dân cư; chất lượng dân số còn chưa tương xứng với tiềm năng của Thủ đô.
Trong tình hình đó, thời gian tới, công tác dân số Hà Nội vừa phải nỗ lực duy trì mức sinh thay thế, vừa nỗ lực để kiểm soát mất cân bằng giới tính khi sinh, tận dụng hiệu quả cơ cấu dân số vàng và nâng cao chất lượng dân số Thủ đô.
Để tổ chức có hiệu quả các hoạt động hưởng ứng Tháng Hành động quốc gia về dân số và triển khai nhiệm vụ công tác dân số Thủ đô trong thời gian tới, lãnh đạo Cục Dân số đề nghị các ban, ngành đoàn thể, các quận, huyện toàn Thành phố cùng phối hợp thực hiện các nội dung trọng tâm trong công tác dân số, đặc biệt cùng tham gia góp phần nâng cao nhận thức của toàn thể nhân dân về việc tư vấn, khám sức khỏe trước khi kết hôn có vai trò hết sức quan trọng trong vấn đề đảm bảo sức khỏe cơ thể và sức khỏe tinh thần, giúp các cặp đôi chuẩn bị tâm lý sẵn sàng cho cuộc sống hôn nhân và chuẩn bị sức khỏe để sinh ra những đứa trẻ khỏe mạnh, góp phần nâng cao chất lượng dân số Thành phố nói riêng và cả nước nói chung.
 Ra quân phát động Tháng hành động về dân số. |
Tại buổi lễ phát động, lãnh đạo Sở Y tế Thành phố trao thông điệp về dân số cho đại diện Ban Chỉ đạo công tác dân số và phát triển các quận, huyện.
Cùng đó, Đoàn xe diễu hành, truyền tải các thông điệp về dân số hưởng ứng Ngày Dân số Việt Nam tại các trục đường chính trên địa bàn quận Tây Hồ.
Trải qua 62 năm thực hiện các mục tiêu của công tác dân số, nước ta đã đạt được những thành tựu quan trọng như: dân số tăng gấp hơn 3 lần (3,185 lần) từ 30,2 triệu lên 96,2 triệu, thấp hơn nhiều so với các dự báo trước đây. Số con trung bình của một phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ đã giảm từ 6,3 con xuống 2,09 con. Tỷ lệ tăng dân số giảm từ 3,5% xuống 1,04%. Tuổi thọ bình quân khá cao, đạt 73,64 tuổi năm 2022.
