Có nên mổ nhân tuyến giáp lành tính

Hỏi: Em mới đi siêu âm phát hiện bướu nhân giáp lành tính. Có bác sĩ khuyên em phẫu thuật để tránh ung thư, nhưng nhiều người lại khuyên em theo dõi. Xin hỏi, theo chuẩn khoa học thì nhân như thế nào nên phẫu thuật hoặc để theo dõi?

Lê Thị Hồng (Hà Nội)

TS.BS Nguyễn Quang Bảy, Trưởng khoa Nội tiết và Đái tháo đường, Bệnh viện Bạch Mai: Theo Hướng dẫn của Hội Phẫu thuật viên Nội tiết Hoa Kỳ năm 2020, các bướu nhân tuyến giáp được chẩn đoán tế bào học là lành tính (phân loại Bethesda II) có thể chỉ cần theo dõi, nhưng một số trường hợp có thể xem xét phẫu thuật nếu:

- Có các triệu chứng chèn ép tại chỗ đáng kể gây khó thở hoặc khó nuốt và các thăm dò hình ảnh xác định nhân có thực sự chèn ép khí quản hoặc thực quản.

- Nhân tăng kích thước. Theo Hướng dẫn của Hội Tuyến giáp Hoa Kỳ (ATA) - 2015, nếu nhân tăng 20% của 2 kích thước nhân với mức tăng tối thiểu 2mm, hoặc tăng hơn 50% về thể tích, thì nên chọc tế bào lại hoặc phẫu thuật.

- Nhân to, phát triển xuống sau xương ức hoặc vào trong lồng ngực, gây hẹp đường ra của các cơ quan trong trung thất.

- Nhân to: Không có ngưỡng tuyệt đối về kích thước nhân bắt buộc phải phẫu thuật cắt tuyến giáp, nhưng một số thầy thuốc thường cân nhắc việc cắt bỏ các nhân lành tính có kích thước ≥ 3cm hoặc ≥ 4cm do lo ngại nguy cơ ác tính cao hơn (5 - 22,8%) mà chọc tế bào có thể không phát hiện ra.

Một nghiên cứu năm 2014 tại Hoa Kỳ, khi phẫu thuật cắt 125 nhân có kết quả tế bào học lành tính, có kích thước ≥ 4cm phát hiện tỷ lệ ung thư trên mô bệnh học là 10,4%.

Một nghiên cứu khác ở Ý năm 2017 trên 202 bệnh nhân có nhân lành tính đã đề xuất ngưỡng > 3cm nên được phẫu thuật do tỷ lệ ác tính lên đến 22,8% dựa trên mô bệnh học sau mổ. Tuy nhiên, vấn đề này còn nhiều tranh cãi do sự khác biệt về phương pháp luận cũng như sự khác biệt về phân tích, đánh giá các kết quả tế bào học hay mô bệnh học.

Ngoài ra, một số bệnh nhân có nhân lành tính, không có triệu chứng nhưng có thể chọn phẫu thuật cắt bỏ tuyến giáp vì lý do thẩm mỹ hoặc lý do khác.