Có được giữ chứng minh thư của sinh viên thuê trọ?

Hỏi: Em thuê nhà trọ và bị giữ căn cước công dân nên rất bất tiện. Xin hỏi, việc giữ giấy tờ tùy thân như vậy có sai pháp luật không?

Nguyễn Thị Hưng (Hà Nội)

Trả lời: Căn cứ theo Khoản 2 Điều 44 Nghị định 96/2016/NĐ-CP, ngày 01/7/2016 quy định về việc thuê phòng tại khách sạn, nhà nghỉ, các cơ sở kinh doanh dịch vụ lưu trú có nghĩa vụ kiểm tra giấy tờ tùy thân của khách lưu trú, gồm một trong các loại giấy tờ sau: Chứng minh nhân dân/Căn cước công dân; Hộ chiếu; Thẻ thường trú hoặc Thẻ tạm trú (đối với người nước ngoài); Các loại giấy tờ có dán ảnh do cơ quan quản lý Nhà nước Việt Nam cấp (như Giấy phép lái xe…).

Như vậy, luật quy định các cơ sở kinh doanh dịch vụ lưu trú này kiểm tra giấy tờ tùy thân của khách để đảm bảo an ninh, trật tự, phòng chống tệ nạn xã hội, sau khi kiểm tra, vào sổ thì phải trả khách ngay.

Theo khoản 2 Điều 28 Luật Căn cước công dân năm 2014 và khoản 2 Điều 19 Nghị định 137/2015/NĐ-CP, chỉ Thủ trưởng cơ quan thi hành lệnh tạm giữ, tạm giam, cơ quan thi hành án phạt tù, thi hành quyết định đưa vào trường giáo dưỡng, cơ sở giáo dục bắt buộc, cơ sở cai nghiện bắt buộc mới có quyền quyết định việc tạm giữ thẻ căn cước công dân, trong các trường hợp người đang chấp hành quyết định đưa vào trường giáo dưỡng, cơ sở giáo dục bắt buộc, cơ sở cai nghiện bắt buộc; người đang bị tạm giữ, tạm giam, chấp hành án phạt tù.

Theo quy định trên, chỉ những cơ quan, cá nhân có thẩm quyền được đề cập mới được tạm giữ thẻ căn cước công dân/chứng minh thư. Việc chủ nhà trọ giữ lại giấy tờ tùy thân của công dân, là hành vi vi phạm pháp luật.

Theo khoản 2 Điều 10 Nghị định 144/2021/NĐ-CP ngày 31/12/2021, hành vi chiếm đoạt, sử dụng chứng minh thư, thẻ căn cước công dân hoặc Giấy xác nhận số chứng minh nhân dân của người khác sẽ bị phạt tiền 1-2 triệu đồng.

Điều 69 Nghị định 144/2021/NĐ-CP cho phép thẩm quyền xử phạt thuộc về công an cấp xã. Do đó, khách trọ cần yêu cầu chủ nhà trao trả lại giấy tờ. Nếu không được, bạn đến công an phường, xã nơi đang sinh sống để trình báo và đề nghị cơ quan công an yêu cầu chủ trọ trả lại.