Ba kịch bản phát triển đường sắt tốc độ cao của Bộ Giao thông Vận tải

Trong ba kịch bản phát triển đường sắt quốc gia, Bộ Giao thông Vận tải kiến nghị chọn "phương án cao" với đoàn tàu tốc độ 350 km/h.

<div> <p style="text-align: justify;">Dự &aacute;n đường sắt tốc độ cao ở Việt Nam đ&atilde;&nbsp;được nhiều đơn vị tư vấn nghi&ecirc;n cứu trong 10 năm qua với nhiều phương &aacute;n kh&aacute;c nhau.&nbsp;Trong nghi&ecirc;n cứu mới nhất, li&ecirc;n danh tư vấn TEDI - TRICC - TEDIS (đơn vị tư vấn nghi&ecirc;n cứu b&aacute;o c&aacute;o tiền khả thi dự &aacute;n đường sắt tốc độ cao Bắc Nam)&nbsp;đ&atilde; r&agrave; so&aacute;t tất cả c&aacute;c kịch bản trước đ&acirc;y, tổng hợp th&agrave;nh 3 phương &aacute;n&nbsp;dựa tr&ecirc;n 3 quan điểm ph&aacute;t triển ng&agrave;nh đường sắt quốc gia l&agrave; thấp - trung b&igrave;nh - cao.</p> <table align="center" border="0" cellpadding="3" cellspacing="0"> <tbody> <tr> <td style="text-align: justify;"><img alt="Tàu tốc độ cao ở Đức." src="https://khds.1cdn.vn/2019/07/21/67754032-457984944757099-58495-4779-4161-1563698737.jpg" /></td> </tr> <tr> <td> <p style="text-align: justify;">T&agrave;u tốc độ cao ở Đức.</p> </td> </tr> </tbody> </table> <p style="text-align: justify;"><strong>Kịch bản thứ nhất l&agrave; ph&aacute;t triển thấp,</strong>&nbsp;chỉ đầu tư n&acirc;ng cấp, tăng cường năng lực tuyến đường đơn hiện c&oacute; khổ 1.000 cm để chạy t&agrave;u kh&aacute;ch v&agrave; t&agrave;u h&agrave;ng. Vừa qua Quốc hội đ&atilde; bố tr&iacute; 7.000 tỷ đồng để n&acirc;ng cấp dần tuyến n&agrave;y theo lộ tr&igrave;nh quy hoạch.</p> <p style="text-align: justify;">Việc đầu tư theo phương &aacute;n tr&ecirc;n c&oacute; chi ph&iacute; kh&ocirc;ng qu&aacute; lớn,&nbsp;tốc độ t&agrave;u trung b&igrave;nh c&oacute; thể tăng l&ecirc;n 80-90 km/h cho t&agrave;u kh&aacute;ch v&agrave; 50-60 km/h cho t&agrave;u h&agrave;ng. Tuy nhi&ecirc;n kịch bản n&agrave;y kh&ocirc;ng cải thiện được nhiều năng lực vận tải tr&ecirc;n tuyến Bắc Nam đến năm 2030 so với hiện nay.</p> <p style="text-align: justify;"><strong>Kịch bản thứ hai l&agrave; ph&aacute;t triển trung b&igrave;nh,</strong>&nbsp;n&acirc;ng cấp tuyến hiện tại th&agrave;nh đường đ&ocirc;i, khổ 1.435 mm chạy chung cả t&agrave;u kh&aacute;ch tốc độ 200 km v&agrave; t&agrave;u h&agrave;ng tốc độ 120 km/h.</p> <p style="text-align: justify;">Việc khai th&aacute;c chung t&agrave;u h&agrave;ng với t&agrave;u kh&aacute;ch tr&ecirc;n tuyến đường sắt tốc độ cao được cho l&agrave; vấn đề lớn với kịch bản n&agrave;y. Đo&agrave;n t&agrave;u h&agrave;ng sẽ phải chịu &aacute;p lực đẩy rất lớn từ đo&agrave;n t&agrave;u kh&aacute;ch tốc độ cao khi gặp nhau. Để đảm bảo an to&agrave;n, một số nước đ&atilde; c&oacute; những quy định kh&ocirc;ng cho ph&eacute;p t&agrave;u kh&aacute;ch gặp t&agrave;u h&agrave;ng ở tốc độ lớn hơn 200 km/h, cũng như kh&ocirc;ng cho ph&eacute;p hai loại t&agrave;u gặp nhau trong hầm; h&agrave;ng h&oacute;a khi vận chuyển tr&ecirc;n t&agrave;u h&agrave;ng được quy định rất chặt chẽ, phải đ&oacute;ng trong th&ugrave;ng container, neo giữ tốt để tr&aacute;nh bị lật đổ.</p> <p style="text-align: justify;">Với đặc th&ugrave; Việt Nam, nếu chạy chung t&agrave;u h&agrave;ng v&agrave; t&agrave;u kh&aacute;ch tr&ecirc;n đường đ&ocirc;i khổ 1.435 mm v&agrave;o ban ng&agrave;y v&agrave; kh&ocirc;ng c&oacute; c&aacute;c giải ph&aacute;p bố tr&iacute; tr&aacute;nh t&agrave;u hữu hiệu, chuyến t&agrave;u h&agrave;ng số 1 c&oacute; thể đi Bắc Nam trong 20 giờ, song từ t&agrave;u h&agrave;ng số 2 sẽ kh&ocirc;ng thể bố tr&iacute; được do vướng t&agrave;u kh&aacute;ch.</p> <p style="text-align: justify;">Trường hợp t&agrave;u chạy 2 chiều tr&ecirc;n mỗi nh&aacute;nh đơn sẽ rất phức tạp trong điều khiển, hạn chế tốc độ v&agrave; ảnh hưởng tới an to&agrave;n. Với phương &aacute;n bố tr&iacute; c&aacute;c ga x&eacute;p để tr&aacute;nh t&agrave;u th&igrave; tr&ecirc;n tuyến cứ khoảng 6 km sẽ phải bố tr&iacute; một ga x&eacute;p, do đ&oacute;, việc đầu tư ga x&eacute;p rất nhiều v&agrave; chi ph&iacute; lớn.</p> <p style="text-align: justify;">Ngo&agrave;i ra, nếu theo phương &aacute;n chạy t&agrave;u h&agrave;ng chạy đ&ecirc;m, t&agrave;u kh&aacute;ch chạy ban ng&agrave;y th&igrave; mỗi ng&agrave;y chỉ c&oacute; 3 đ&ocirc;i t&agrave;u h&agrave;ng hoạt động, trung b&igrave;nh một chuyến t&agrave;u h&agrave;ng chạy Bắc Nam mất 4 ng&agrave;y, kh&ocirc;ng đạt hiệu quả kinh tế.&nbsp;</p> <p style="text-align: justify;">T&iacute;nh to&aacute;n của đơn vị tư vấn cũng cho thấy việc n&acirc;ng cấp, mở rộng tuyến đường sắt hiện nay l&agrave; rất kh&oacute; khăn, chi ph&iacute; giải ph&oacute;ng mặt bằng lớn bởi đường sắt cũ đi qua khu đ&ocirc; thị, khu đ&ocirc;ng d&acirc;n cư; phải cải tạo lớn c&aacute;c yếu tố b&igrave;nh diện, trắc dọc tuyến, nh&agrave; ga,... n&ecirc;n chi ph&iacute; tới hơn 40 tỷ USD. Đồng thời,&nbsp;việc n&acirc;ng cấp sẽ ảnh hưởng rất lớn tới tổ chức chạy t&agrave;u hiện nay tr&ecirc;n tuyến Bắc Nam. Với nhu cầu vận tải lớn tr&ecirc;n h&agrave;nh lang Bắc Nam, nếu chỉ n&acirc;ng cấp, mở rộng tuyến cũ l&agrave; kh&ocirc;ng đ&aacute;p ứng được, &aacute;p lực sẽ tiếp tục tăng l&ecirc;n cho c&aacute;c ng&agrave;nh đường bộ, đường thủy v&agrave; h&agrave;ng kh&ocirc;ng như hiện nay.</p> <p style="text-align: justify;"><strong>Kịch bản thứ ba l&agrave; ph&aacute;t triển cao</strong>, n&acirc;ng cấp đường sắt hiện hữu khổ 1.000 mm chủ yếu để chạy t&agrave;u h&agrave;ng v&agrave; x&acirc;y mới tuyến đường sắt tốc độ cao 350 km/h.</p> <p style="text-align: justify;">Hiện t&agrave;u h&agrave;ng chỉ chạy được 5-7 đ&ocirc;i mỗi ng&agrave;y thường v&agrave; bị cắt giảm chỉ c&ograve;n 1-2 đ&ocirc;i mỗi ng&agrave;y dịp cao điểm do ảnh hưởng của t&agrave;u kh&aacute;ch. Song sau khi n&acirc;ng cấp, t&agrave;u h&agrave;ng gần như được chạy đường ri&ecirc;ng sẽ n&acirc;ng c&ocirc;ng suất tối đa c&oacute; thể đạt 25 đ&ocirc;i t&agrave;u h&agrave;ng/ng&agrave;y tương ứng khoảng 12-15 triệu tấn/năm tr&ecirc;n một mặt cắt th&ocirc;ng qua. C&ugrave;ng với đ&oacute;, 90 đ&ocirc;i t&agrave;u kh&aacute;ch tr&ecirc;n tuyến đường sắt tốc độ cao được x&acirc;y mới sẽ đ&aacute;p ứng nhu cầu vận tải trong tương lai; khắc phục được những bất cập khi chạy chung t&agrave;u h&agrave;ng với t&agrave;u kh&aacute;ch tốc độ cao như trong kịch bản 2.</p> <p style="text-align: justify;">Ngo&agrave;i ra, tốc độ chạy t&agrave;u c&agrave;ng tăng th&igrave; đường sắt c&agrave;ng gi&agrave;nh được thị phần vận tải. Theo t&iacute;nh to&aacute;n của tư vấn, chặng H&agrave; Nội - Vinh nếu khai th&aacute;c t&agrave;u tốc độ 350 km/h th&igrave; thị phần vận tải h&agrave;nh kh&aacute;ch đạt 92%, trong khi t&agrave;u 200 km/h đạt 85%; với chặng H&agrave; Nội &ndash; Đ&agrave; Nẵng thị phần tương ứng l&agrave; 75% v&agrave; 33%; chặng H&agrave; Nội - Nha Trang l&agrave; 73% v&agrave; 3%; c&ograve;n với tuyến H&agrave; Nội - TP HCM thị phần vận tải của t&agrave;u 350 km/h đạt 14%, trong khi loại h&igrave;nh 200 km/h chỉ đạt 0,3% cho thấy gần như kh&ocirc;ng thu h&uacute;t được h&agrave;nh kh&aacute;ch ở tốc độ n&agrave;y.</p> <p style="text-align: justify;">Về thời gian, t&agrave;u khai th&aacute;c tốc độ 320 km/h đi từ H&agrave; Nội đến Vinh mất 1 giờ, trong khi thời gian chờ đợi v&agrave; di chuyển bằng đường h&agrave;ng kh&ocirc;ng bao gồm cả tiếp cận, kiểm tra an ninh sẽ mất 3 giờ; tr&ecirc;n chặng H&agrave; Nội - Nha Trang l&agrave; 4,2 giờ, tương đương thời gian đi m&aacute;y bay khoảng 4,5 giờ; chặng H&agrave; Nội - TP HCM l&agrave; 5,5 giờ, d&agrave;i hơn m&aacute;y bay chỉ một giờ, c&ograve;n với t&agrave;u tốc độ 200 km/h chặng H&agrave; Nội - TP HCM sẽ phải mất tới 9,7 giờ d&agrave;i hơn m&aacute;y bay tới 5,2 giờ.</p> <p style="text-align: justify;">Với gi&aacute; v&eacute; t&agrave;u tốc độ 320 km/h được t&iacute;nh to&aacute;n v&agrave; giữ ở mức bằng khoảng 75% gi&aacute; v&eacute; b&igrave;nh qu&acirc;n m&aacute;y bay th&igrave; người d&acirc;n c&oacute; thể lựa chọn t&agrave;u tốc độ cao. X&eacute;t th&ecirc;m về t&iacute;nh thuận tiện đi lại v&agrave; t&iacute;nh đ&uacute;ng giờ của đường sắt tốc độ cao sẽ c&agrave;ng hấp dẫn với h&agrave;nh kh&aacute;ch.</p> <p style="text-align: justify;">Hiện tr&ecirc;n thế giới c&oacute; khoảng 32.747 km đường sắt chạy với vận tốc tr&ecirc;n 250 km/h chiếm khoảng 70% to&agrave;n mạng lưới đường sắt tốc độ cao. C&aacute;c nước đều t&igrave;m c&aacute;ch để tăng tốc độ chạy t&agrave;u, đặc biệt tr&ecirc;n c&aacute;c tuyến đường sắt x&acirc;y mới. Nhật Bản vừa mới thử nghiệm thế hệ đo&agrave;n t&agrave;u ALFA-X chạy tr&ecirc;n ray với tốc độ khai th&aacute;c l&ecirc;n tới 360 km/h - 400 km/h sẽ tạo ra cuộc cạnh tranh mới về tốc độ cho đường sắt tr&ecirc;n thế giới.</p> <div> <p style="text-align: justify;">Th&aacute;ng 2/2019, Bộ Giao th&ocirc;ng Vận tải b&aacute;o c&aacute;o Thủ tướng nghi&ecirc;n cứu tiền khả thi đường sắt tốc độ cao tr&ecirc;n trục Bắc Nam. Trong 3 kịch bản nghi&ecirc;n cứu, Bộ n&agrave;y đ&atilde; tr&igrave;nh Thủ tướng b&aacute;o c&aacute;o nghi&ecirc;n cứu khả thi theo phương &aacute;n 3, lộ tr&igrave;nh x&acirc;y dựng theo 2 giai đoạn với tổng vốn đầu tư 58,7 tỷ USD.&nbsp;</p> <p style="text-align: justify;">Đầu th&aacute;ng 6, trong văn bản gửi Thủ tướng về dự &aacute;n đường sắt cao tốc trục Bắc Nam, Bộ Kế hoạch Đầu tư cho hay, c&aacute;c chuy&ecirc;n gia nước ngo&agrave;i ước t&iacute;nh tổng vốn đầu tư dự &aacute;n n&agrave;y chỉ khoảng 26 tỷ USD &aacute;p dụng cho đường sắt tốc độ 200 km/h. Phương &aacute;n n&agrave;y khả thi hơn đường sắt cao tốc 350 km/h.</p> <p style="text-align: justify;">Thủ tướng đ&atilde; th&agrave;nh lập Hội đồng thẩm định dự &aacute;n đường sắt tốc độ cao Bắc Nam với th&agrave;nh vi&ecirc;n l&agrave; l&atilde;nh đạo c&aacute;c bộ ng&agrave;nh v&agrave; 20 tỉnh, th&agrave;nh phố c&oacute; đường sắt đi qua, cho ph&eacute;p Hội đồng thẩm định thu&ecirc; tư vấn nước ngo&agrave;i. Dự kiến Ch&iacute;nh phủ tr&igrave;nh Quốc hội xem x&eacute;t, quyết định chủ trương đầu tư đường sắt tốc độ cao v&agrave;o kỳ họp th&aacute;ng 5/2020.</p> </div> </div> <p style="text-align: justify;">&nbsp;</p>

Theo vnexpress.net
back to top