Theo Sở Nội vụ TPHCM, việc sáp nhập 3 quận để thành lập thành phố phía Đông, nghĩa là từ đô thị loại cao xuống đô thị loại thấp hơn, là chưa có tiền lệ nên đề nghị Bộ Nội vụ hướng dẫn quy trình, thành phần hồ sơ để thực hiện.
Ý tưởng thành lập Khu đô thị sáng tạo tương tác cao phía Đông (thành phố phía Đông) dựa trên các trụ cột có sẵn là Khu công nghệ cao, quận 9; Đại học Quốc gia TPHCM, quận Thủ Đức và Khu đô thị mới Thủ Thiêm quận 2 được lãnh đạo TPHCM ấp ủ nhiều năm qua. UBND TP cũng tổ chức nhiều hội nghị, hội thảo và cuộc thi ý tưởng quy hoạch quốc tế... để cụ thể hóa các ý tưởng thành bộ khung pháp lý về quy hoạch, xây dựng.
Trước đó, Sở Nội vụ TPHCM đã có đề xuất thí điểm mô hình tổ chức chính quyền đô thị TPHCM theo hướng xây dựng mô hình tổ chức một cấp chính quyền (cấp thành phố) và hai cấp hành chính (quận, huyện, thành phố thuộc TPHCM và phường, xã , thị trấn). Cùng đó là việc thành lập thành phố (thuộc TPHCM) ở phía Đông, trên cơ sở sắp xếp các đơn vị hành chính cấp huyện, xã; dự kiến sau khi thành lập có diện tích tự nhiên hơn 211,5 km2, dân số hơn 1,1 triệu người.
