Ốc nhồi thông tiện, trừ thấp

Theo sách của Tuệ Tĩnh, ốc nhồi vị ngọt tính hàn không độc, tiêu thũng thông tiểu tiện, trừ thấp nhiệt, đau mắt, tràng nhạc. Dùng chữa trị chứng nội nhiệt tiểu buốt dắt, phù thũng, vàng da, táo bón, xuất huyết, tâm phiền khó ngủ, hạch kết tràng nhạc và các chứng liên quan đến âm hư thấp nhiệt dùng đều tốt. Y học hiện đại cho thấy ốc nhồi chứa protid, lipid, Ca, P, các vitamin B1, B2, PP... giàu đạm, rất tốt để bồi bổ sức khỏe.

Chữa âm hư hỏa vượng, tăng huyết áp dùng bài “Ốc nhồi om khế” gồm: ốc nhồi, đậu phụ, cơm mẻ, nghệ, tía tô, lá lốt, ớt, nghệ, mắm tôm, tiêu gia vị vừa đủ om ăn. Công dụng: bổ âm thanh hỏa, an thần, hạ áp.

Chữa đái tháo đường, người nóng táo bón dùng bài “Ốc nhồi bung chuối đậu”: ốc nhồi, chuối xanh, đậu phụ, thịt ba chỉ, lá lốt, tía tô, nghệ, ớt, mắm muối gia vị vừa đủ nấu nhừ ăn. Công dụng: thanh vị, sinh tân, dưỡng âm.

Chữa vị nhiệt miệng lưỡi lở chảy máu dùng bài “Ốc nhồi bung cà”: ốc nhồi, cà tím, thịt ba chỉ, đậu phụ, khế, tía tô, nghệ, hành, mùi tàu, thì là, mắm, muối, dầu ăn gia vị vừa đủ nấu ăn. Công dụng: thanh vị dưỡng âm, cầm huyết.

Chữa tiểu đục, tiểu buốt rắt, sỏi tiết niệu dùng bài “Ốc nhồi nấu măng”: ốc nhồi,  măng, hoa chuối, dứa, khế, cà chua, thì là, dầu ăn, tiêu, ớt gia vị vừa đủ nấu ăn. Công dụng: thanh thấp nhiệt dưỡng âm.

Chữa bí tiểu, phì đại tuyến tiền liệt dùng bài “Bún ốc”: ốc nhồi, khế, cà chua, đậu phụ, nghệ, rau cần, tía tô, lá lốt, ớt, mắm muối gia vị vừa đủ nấu ăn. Công dụng: thanh nhiệt lợi thấp, thông ứ.

Chữa viêm đại tràng mạn, lỵ do  thấp nhiệt dùng bài “Ốc nhồi chiên giòn”: ốc nhồi, trứng gà, bột chiên, lá mơ, lá lốt, hành tím, mắm ngon, đường, tiêu, ớt, xả gia vị vừa đủ các vị bầm tẩm bột trứng chiên giòn ăn. Công dụng: kiện tỳ, hòa vị, thanh thấp nhiệt...

Chữa nhiều mồ hôi người nóng trong dùng bài “Chả ốc”:  thịt ốc bươu, mộc nhĩ, lá lốt, sả băm nhỏ, gừng, tiêu, lá chanh, gừng, các vị băm nhuyễn, làm chả hấp ăn. Công dụng: bổ âm, dưỡng phế thận, liễm hãn.

Ốc nhồi có tính hàn, những người tỳ vị hư hàn hay lạnh bụng đi ngoài, phế hàn ho đàm loãng, dương khí hư tay chân thường lạnh nên kiêng, hoặc dùng cho nhiều gia vị cay ấm.

Lương y Nguyễn Yến (Hội Đông y Hà Nội)