Nhạc sĩ Nguyễn Tài Tuệ sinh năm 1936 tại xã Thanh Văn, huyện Thanh Chương, tỉnh Nghệ An. Ông là một nhạc sĩ nổi tiếng với dòng nhạc truyền thống cách mạng ở Việt Nam.
Nhiều ca khúc của ông mang âm hưởng về những vùng đất, con người vùng Việt Bắc như "Lời ca gửi Noọng", "Mùa xuân gọi bạn", "Suối Mường Hum còn chảy mãi"… Đặc biệt, tên tuổi ông gắn với các ca khúc nổi tiếng như: "Xa khơi", "Tiếng hát giữa rừng Pác Pó".
Nhạc sĩ Nguyễn Tài Tuệ kể rằng, trước khi sáng tác bài hát “Tiếng hát giữa rừng Pác Bó”, ông chưa từng một lần đặt chân đến đất Cao Bằng, chưa biết đến Pác Bó.
Người đã động viên, khích lệ ông sáng tác nhạc phẩm “Tiếng hát giữa rừng Pác Bó” là cố Nghệ sĩ Nhân dân (NSND) Quốc Hương. Năm 1958, NSND Quốc Hương và ông có chuyến công tác lên các tỉnh phía Bắc. NSND Quốc Hương gợi ý ông viết một ca khúc để mừng ngày sinh nhật Bác đang đến gần.
"Tôi còn quá trẻ, mới ngoài hai mươi tuổi, chưa có nhiều vốn hiểu biết về Bác và cũng chưa lên chiến khu lần nào. Sau nhiều ngày đêm trăn trở, tôi tìm sách báo viết về Cao Bằng, về chiến khu Việt Bắc, đọc cả bài thơ Việt Bắc của nhà thơ Tố Hữu. Càng đọc, nguồn cảm xúc dạt dào khiến tôi hình dung cảnh trí nơi chiến khu xưa thật thơ mộng mà hùng vĩ", Nhạc sĩ Nguyễn Tài Tuệ chia sẻ.
Và sau đó, cùng với vốn kiến thức về nghệ thuật hát Then-đàn Tính, những điệu Sli-lượn của đồng bào các dân tộc miền núi phía Bắc, giai điệu của ca khúc “Tiếng hát giữa rừng Pác Bó” đã tuôn trào.
“Tiếng hát giữa rừng Pác Bó” đã được chính NSND Quốc Hương thu âm lần đầu tiên năm 1959 tại Đài Tiếng nói Việt Nam và được Đài phát sóng vào đúng dịp sinh nhật Bác (19/5/1959).
Nhạc sĩ Nguyễn Tài Tuệ đã được Nhà nước tặng Giải thưởng Nhà nước về Văn học - Nghệ thuật đợt I (2001), Huân chương Lao động hạng Nhì; được trao Huy chương Vì sự nghiệp Âm nhạc Việt Nam và một số giải thưởng của Hội Nhạc sĩ Việt Nam, Bộ Văn hóa - Thông tin (nay là Bộ VHTTDL).
Thông tin từ gia đình cho biết, nhạc sĩ Nguyễn Tài Tuệ qua đời vào lúc 9 giờ 7 phút ngày 11/2, hưởng thọ 87 tuổi.
