Mất 20 năm để xin giấy phép
Trao đổi với phóng viên, ông Nguyễn Ngọc Mỹ, Chủ tịch Tập đoàn Vabis, Phó Chủ tịch Hiệp hội Doanh nhân Việt Nam ở nước ngoài nhận định, vấn đề phát triển đất nước luôn đi đôi với dịch vụ, trong đó có du lịch. Để du lịch có dấu ấn riêng thì cần có điểm nhấn thu hút. Việc phát triển vui chơi có thưởng, đặt cược thể thao cũng là một trong những yếu tố kích cầu du lịch và giúp tăng trưởng kinh tế địa phương. Đây sẽ là cái nôi của thuế và của du lịch.
Là người đầu tiên đưa môn thể thao đua chó giải trí du nhập vào Việt Nam, cụ thể ở tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu, ông Mỹ đã gặp phải không ít trắc trở về thủ tục, pháp lý.
Năm 2000, Vabis có giấy phép đua chó dự thưởng ở Vũng Tàu. Tuy nhiên, đây chỉ là sự cấp phép của địa phương. Vabis khi đó đứng trước hai lựa chọn: Hoặc là đóng cửa hoặc phải chờ có một Nghị định cụ thể để triển khai hình thức đặt cược mới mẻ ở Việt Nam.
Đến năm 2006, Chính phủ đã chỉ đạo Bộ Tài chính soạn thảo một Nghị định về đặt cược đua ngựa, đua chó, bóng đá quốc tế, xổ số và trò chơi có thưởng.
Năm 2013, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đồng thuận về mặt chủ trương đối với việc Chính phủ ban hành Nghị định về kinh doanh đặt cược đua ngựa, đua chó và bóng đá quốc tế.
Tiếp sau đó 4 năm, Nghị định 06 mới được ban hành vào ngày 24/1/2017. Nhưng phải đến năm 2020, Vabis mới chính thức có Giấy phép kinh doanh Đặt cược Đua chó trong trường đua. Nhấn mạnh rằng, đây chỉ là Giấy phép kinh doanh thí điểm trong vòng 5 năm.
Không chỉ hao tốn quá nhiều thời gian để chờ sự ra đời của một Nghị định cho đến lúc được thực thi, Nghị định 06 còn nhiều bất cập và lạc hậu trong vấn đề triển khai.
Thời điểm Bộ Tài chính được giao nhiệm vụ soạn thảo Nghị định (năm 2006), mạng internet còn là một khái niệm khá xa lạ với nhiều người ở Việt Nam. Hệ thống mạng di động mới bắt đầu ở tên gọi “mạng 2G”.
Sau 11 năm, mạng internet đã phát triển mạnh, có mạng di động 3G. Nghị định 06 ra đời nhưng vẫn áp dụng theo các văn bản soạn thảo cũ từ những năm trước - “thời 2G”. Chính vì vậy, Nghị định 06 có quy định Phương thức phân phối vé đặt cược chỉ thông qua thiết bị đầu cuối, điện thoại (điện thoại cố định và điện thoại di động), không bao gồm phương thức phân phối vé đặt cược qua mạng internet hoặc các ứng dụng công nghệ internet trên điện thoại.
Đến khi được cấp phép kinh doanh thì mạng di động đã tiến tới 5G, trong khi người chơi chỉ được phép quanh quẩn qua tin nhắn điện thoại.
“Doanh nghiệp chúng tôi chỉ đặt cược thể thao qua đua ngựa, đua chó trong nước, doanh thu nhỏ nên việc áp dụng hình thức nhắn tin đặt cược vẫn ổn. Nhưng hình thức đặt cược bóng đá mà không có internet thì không thể thực hiện được. Vì vậy, Nghị định dù sửa đổi hay bổ sung gì đi nữa thì cũng không thay đổi được vấn đề” - “Khi bắt đầu dự án, tôi 51 tuổi. Nay tôi đã 71 tuổi rồi mới xin được giấy phép. Nếu chờ Nghị định cho phép đặt cược qua internet, chắc lúc đó tôi 90 tuổi”, ông Mỹ ngán ngẩm.
Sửa đổi cần lắng nghe doanh nghiệp
Bộ Tài chính đã trình lên Chính phủ Dự thảo sửa đổi, bổ sung Nghị định 06. Cụ thể, làm rõ danh mục trận đấu, giải thi đấu bóng đá quốc tế và thực hiện ổn định trong suốt 5 năm tổ chức thí điểm kinh doanh đặt cược bóng đá quốc tế, để doanh nghiệp xây dựng phương án đầu tư, phương án kinh doanh tại hồ sơ dự thầu.
Khi được hỏi về Nghị định 06 và Dự thảo sửa đổi, nhiều chuyên gia đánh giá Nghị định chưa đưa ra được mục tiêu quản lý là gì, chủ thể là ai, triển khai trong bối cảnh nào. Do đó, Nghị định 06 còn nhiều bất cập, không phù hợp với thực tiễn, thậm chí là tụt hậu.
Với sự phát triển công nghệ số mạnh như vũ bão hiện nay, việc không cho phép phương thức phân phối đặt cược qua internet là điều hết sức phi lý.
Theo ông Đào Ngọc Xuân, Vụ trưởng Vụ Xã hội, Ban Kinh tế T.Ư, Nhà nước đang rất thận trọng trong vấn đề đặt cược thể thao, thậm chí không khuyến khích phát triển. Nhưng khi gia nhập WTO, Việt Nam đã cam kết mở cửa 11 ngành dịch vụ. Tuy nhiên, việc mở cửa vẫn còn nhiều hạn chế, đang loay hoay trong tư duy và triển khai chính sách. Có thể thấy rằng, Nghị định 06 đang tạo rào cản phát triển cho doanh nghiệp kinh doanh đặt cược thể thao.
“Chúng ta cần thống nhất rằng, phải tạo thuận lợi môi trường kinh doanh cho doanh nghiệp và đã cam kết mở cửa thì phải thực hiện. Đối với vấn đề liên quan đến đặt cược, vui chơi có thưởng, theo tôi đây là bộ phận cấu thành cho sự phát triển của ngành du lịch, không nên hạn chế. Quản lý Nhà nước cũng phải là quản lý số. Do đó, cần phải sửa đổi Nghị định này một cách toàn diện, đưa công nghệ vào kinh doanh cũng như dùng công nghệ kiểm soát doanh nghiệp, kiểm soát người chơi. Không phải là không quản được thì đưa ra rào cản”, ông Xuân kiến nghị.
Một điều bất cập nữa trong Nghị định 06 là thời gian thí điểm kéo dài 5 năm. Nhiều ý kiến cho rằng, 5 năm là thời gian quá dài, chỉ nên thí điểm tối đa 2 năm. Hơn nữa, định kỳ báo cáo là rất quan trọng. Thường khi thí điểm, cơ quan, đơn vị thực hiện phải báo cáo định kỳ 6 tháng đến 1 năm/lần. Qua báo cáo sẽ thấy được những vướng mắc, bất cập, tình hình kinh doanh, thu chi, nghĩa vụ đối với Nhà nước. Nếu chờ sau 5 năm thí điểm mới báo cáo, kết quả sẽ thiếu chính xác và lạc hậu.
Theo báo cáo nghiên cứu thị trường mới nhất của Transparency Market Research, tổng doanh thu toàn cầu của thị trường cá cược trực tuyến (Internet online gaming) là 231,6 tỷ USD trong năm 2019. Dự báo tới năm 2024, mức doanh thu này tiếp tục tăng trưởng gấp đôi.
Ông Nguyễn Ngọc Mỹ cho rằng, đây là con số đáng để chúng ta cân nhắc xem có nên tham gia chia phần của miếng bánh này hay không. Và ông cũng đưa đề xuất, những người biên soạn Dự thảo cần lắng nghe nhiều hơn ý kiến của doanh nghiệp, để từ đó đưa ra những chính sách phù hợp, đi vào cuộc sống.
