Lập 4 đoàn kiểm tra các công ty phát hành trái phiếu

Cụ thể, sẽ có 10 công ty chứng khoán cung cấp dịch vụ trái phiếu doanh nghiệp được đưa vào “tầm ngắm”. Tuy nhiên, danh sách này không được Bộ Tài chính thông tin cụ thể.

Theo Bộ Tài chính, từ năm 2018 đến nay, thị trường trái phiếu doanh nghiệp bắt đầu có sự phát triển nhằm đáp ứng nhu cầu vốn cho sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Và trở thành một kênh huy động vốn lớn, và quan trọng của thị trường.

Tuy nhiên, bên cạnh những tác động tích cực, việc phát hành trái phiếu doanh nghiệp thời gian qua đã có những biến tướng. Bộc lộ nhiều rủi ro cho nhà đầu tư và có nguy cơ gây mất an ninh, an toàn nền tài chính quốc gia.

Rõ nhất là sau 9 tháng năm 2021, khối lượng trái phiếu doanh nghiệp phát hành riêng lẻ tăng, đạt 357.000 tỷ đồng (tăng 5,6% so với cùng kỳ năm 2020). Khối lượng phát hành trái phiếu doanh nghiệp ra công chúng là 17.375 tỷ đồng (giảm 14%).

Khối lượng tăng, nhưng phần lớn tài sản đảm bảo của trái phiếu là bất động sản, dự án hình thành trong tương lai hoặc cổ phiếu doanh nghiệp. Những tài sản này đều là tài sản dễ bị ảnh hưởng diễn biến của thị trường.

Vụ Tài chính ngân hàng còn cảnh báo một số trường hợp chưa tuân thủ đầy đủ quy định của pháp luật về nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp khi mua trái phiếu doanh nghiệp phát hành riêng lẻ. Có doanh nghiệp phát hành với khối lượng lớn gấp nhiều lần vốn chủ sở hữu.

Ngoài ra, có nhiều doanh nghiệp hoạt động trong các lĩnh vực có tính rủi ro cao, có kết quả kinh doanh không rõ ràng, thực chất.

Để kiểm soát tình trạng này, ngoài việc kiểm tra, Bộ Tài chính còn đề xuất sửa đổi Nghị định số 153/2020/NĐ-CP theo hướng hạn chế doanh nghiệp phát hành trái phiếu. Nhất là đối với những doanh nghiệp phát hành khối lượng trái phiếu lớn, nhưng không phục vụ cho sản xuất kinh doanh.

Bộ Tài chính cũng đề nghị Ngân hàng Nhà nước thực hiện kiểm tra, thanh tra, giám sát việc tổ chức tín dụng huy động vốn từ phát hành trái phiếu.

Đề nghị Bộ Xây dựng có các giải pháp quản lý thị trường bất động sản, phối hợp quản lý giám sát và cảnh báo các doanh nghiệp bất động sản về rủi ro tăng trưởng nóng.

Trong trường hợp đặc biệt sẽ phối hợp với Bộ Công an về khung khổ pháp lý và tình hình phát hành trái phiếu doanh nghiệp để tăng cường phối hợp, chia sẻ thông tin.

Trường hợp phát hiện các hành vi lừa đảo, có dấu hiệu chiếm đoạt tài sản của nhà đầu tư thì sẽ chuyển cơ quan công an xử lý theo quy định của pháp luật.