Cụ thể, ghi nhận thực tế cho thấy, trên địa bàn thị trấn Phước Cát có 5 vị trí sạt lở với chiều dài hơn 1km (đoạn qua các thôn Cát Lợi, Cát Lâm, Cát Lương); địa bàn xã Phước Cát 2 có 7 vị trí sạt lở với chiều dài hơn 2,2km, đoạn đi qua các thôn Phước Thái, Vĩnh Linh và thôn 3.
Tuy nhiên, theo đánh giá của Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Lâm Đồng, nguyên nhân sạt lở chủ yếu là do mưa lũ, không phải do hoạt động khai thác cát trái pháp luật gây ra như phản ánh của người dân.
Qua kiểm tra, xử lý tình trạng khai thác khoáng sản trên địa bàn (đoạn sông Đồng Nai qua huyện Cát Tiên), cơ quan chức năng đã tịch thu 7 tàu khai thác cát trái phép, ban hành quyết định xử phạt hành vi vi phạm trong hoạt động khai thác khoáng sản cát xây dựng đối với 8 trường hợp, với tổng số tiền 279 triệu đồng.
Theo Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Lâm Đồng, sông Đồng Nai thuộc địa phận huyện Cát Tiên hiện chỉ có một giấy phép khai thác khoáng sản là cát xây dựng, có thời hạn tới hết năm 2023. Phạm vi khai thác thuộc xã Quảng Ngãi và thị trấn Cát Tiên, chiều dài khoảng 5,5km, công suất khai thác 15.000m3/năm.
Đoạn qua sông Đồng Nai thuộc thị trấn Phước Cát và xã Phước Cát 2, huyện Cát Tiên có chiều dài 48km là ranh giới giữa 3 tỉnh, gồm Lâm Đồng, Đồng Nai, Bình Phước. Hiện nay, trên đoạn sông này không có giấy phép khai thác khoáng sản còn hiệu lực.
Bờ sông Đồng Nai qua địa bàn huyện Cát Tiên, tỉnh Lâm Đồng đang sạt lở nghiêm trọng.
Tuy nhiên, thời gian qua, hoạt động khai thác cát trái phép trong khu vực này vẫn diễn ra phức tạp. Đặc biệt tại khu vực đoạn sông dài 9km (khu vực giáp ranh giữa huyện Cát Tiên, tỉnh Lâm Đồng với tỉnh Bình Phước) có phương tiện neo đậu, lén lút khai thác trái phép bên bờ sông, gây bức xúc trong nhân dân.
Trước thực trạng này, Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Lâm Đồng đã tham mưu UBND tỉnh Lâm Đồng chỉ đạo một số giải pháp tăng cường, quyết liệt xử lý tình trạng khai thác cát trái phép như kiểm tra, đưa các tàu có thiết bị bơm, hút cát không được cấp phép ra khỏi khu vực sông Đồng Nai.
UBND tỉnh Lâm Đồng giao Công an tỉnh chủ trì, phối hợp các đơn vị liên quan tăng cường tuần tra, xử lý các tổ chức, cá nhân khai thác, vận chuyển, sử dụng khoáng sản không có nguồn gốc hợp pháp, nhất là cát xây dựng; từ đó, điều tra, khởi tố vụ án hình sự nhằm đảm báo tính nghiêm minh của pháp luật.
