“Không dám tham nhũng”

Trao đổi với Tri thức và Cuộc sống nhân dịp Xuân Giáp Thìn 2024, PGS.TS Vũ Văn Phúc, Phó Chủ tịch Hội đồng Khoa học các cơ quan Đảng Trung ương, nêu bật những kết quả của công cuộc phòng, chống tham nhũng tiêu cực năm 2023, cũng như bàn về các giải pháp để không thể, không dám, không muốn tham nhũng.

Các bị cáo trong đại án Việt Á.

Phòng, chống tham nhũng, tiêu cực quyết liệt, mạnh mẽ

Nhìn lại kết quả công cuộc phòng, chống tham nhũng, tiêu cực trong năm 2023, ông đánh giá như thế nào?

Công cuộc phòng chống tham nhũng, tiêu cực năm 2023 tiếp tục được lãnh đạo, chỉ đạo mạnh mẽ, quyết liệt, đồng bộ, có bước đột phá mới, đạt nhiều kết quả rất quan trọng, toàn diện, được Nhân dân đồng tình, ủng hộ.

Công cuộc phòng, chống tham nhũng, tiêu cực thành công khi “trên dưới đồng lòng, dọc ngang thông suốt”, góp phần xây dựng, chỉnh đốn Đảng và hệ thống chính trị ngày càng trong sạch, vững mạnh.

Việc phát hiện, xử lý tham nhũng được tiến hành đồng bộ, quyết liệt ở cả cấp Trung ương và địa phương, đặc biệt là cấp tỉnh. Đồng thời với việc phát hiện, xử lý những vụ án tham nhũng, tiêu cực lớn, trọng điểm, dư luận xã hội quan tâm, cơ quan chức năng cũng quyết liệt đấu tranh, khởi tố các vụ án “tham nhũng vặt”.

Nhiều vụ việc tham nhũng, tiêu cực có tính hệ thống, liên quan các bộ, ngành, địa phương. Những hành vi tham nhũng nghiêm trọng xảy ra rất lâu từ trước đây cũng đã được khám phá, khởi tố, điều tra để xử lý. Không ít đối tượng là lãnh đạo, nguyên lãnh đạo các cơ quan, đơn vị làm công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực bị khởi tố, điều tra về hành vi tham nhũng...

Công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực nói chung, công tác điều tra, xử lý các vụ án, vụ việc tham nhũng, tiêu cực nói riêng, tiếp tục được đẩy mạnh, quyết liệt, đồng bộ, hiệu quả hơn cả ở Trung ương và địa phương. Tiến độ điều tra, xử lý những vụ án, vụ việc cơ bản đáp ứng yêu cầu của Ban Chỉ đạo và Thường trực Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, có vụ vượt kế hoạch đề ra.

Sự quyết liệt trong phòng, chống tham nhũng được đánh giá là mang lại điểm sáng tích cực cho đất nước?

Theo tôi, công cuộc phòng, chống tham nhũng, tiêu cực năm 2023 là điểm sáng tích cực của đất nước. Bởi, đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực phải làm quyết liệt và đồng bộ; quyết liệt, đồng bộ giữa xây và chống.

Đó là giữa xây dựng, hoàn thiện thể chế để bịt kín những kẽ hở, lỗ hổng với thực hiện các giải pháp phòng ngừa tham nhũng; giữa tăng cường kiểm tra, giám sát, thanh tra, kiểm toán để phát hiện tham nhũng, tiêu cực với điều tra, truy tố, xét xử, thi hành án; giữa kỷ luật đảng với kỷ luật hành chính và xử lý hình sự; quyết liệt, đồng bộ từ Trung ương đến địa phương, cơ sở...

Xử lý nghiêm minh sai phạm theo đúng quan điểm “không có vùng cấm, không có ngoại lệ, bất kể đó là ai”. Việc xử lý nghiêm nhiều tổ chức Đảng, đảng viên vi phạm như vừa qua là minh chứng rõ nhất; kể cả đối tượng phạm tội bỏ trốn ra nước ngoài cũng phải tiến hành điều tra, truy tố, xét xử, không thể thoát được sự trừng phạt của pháp luật. Cùng với xử lý nghiêm sai phạm, phải kịp thời thay thế những cán bộ bị kỷ luật, năng lực hạn chế, uy tín thấp theo phương châm “có vào, có ra, có lên, có xuống”.

PGS.TS Vũ Văn Phúc, Phó Chủ tịch Hội đồng Khoa học các cơ quan Đảng Trung ương

Để không thể, không dám, không muốn tham nhũng

Có ý kiến cho rằng, nếu quá tập trung chống tham nhũng sẽ làm nhụt chí những người dám nghĩ, dám làm ?

Tôi cho rằng, cùng việc đẩy mạnh xử lý hành vi tham nhũng, tiêu cực, vấn đề đặc biệt quan trọng là đẩy mạnh hơn nữa tuyên truyền về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, nhằm thống nhất trong Đảng, đồng thuận trong xã hội đối với công việc đặc biệt quan trọng này.

Tuyên truyền về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực để tiếp tục cảnh tỉnh, răn đe đối với mọi người, mọi cấp, mọi ngành, mọi địa phương, hình thành nhận thức và có cơ chế, chế tài đủ mạnh để không thể, không dám, không muốn tham nhũng, tiêu cực.

Đấu tranh phòng, chống tham nhũng thực sự đã “trở thành phong trào, xu thế không thể đảo ngược” và “thu được nhiều kết quả quan trọng”, không phải như một số ý kiến cho rằng nếu quá tập trung chống tham nhũng sẽ làm “nhụt chí”, “chùn bước” người dám nghĩ, dám làm, làm “chậm” sự phát triển đất nước.

Ngược lại, chính nhờ làm tốt công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng, đẩy mạnh đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực đã góp phần quan trọng thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, giữ vững ổn định chính trị, tăng cường quốc phòng, an ninh và đối ngoại.

Đặc biệt, hoạt động này góp phần lấy lại và củng cố niềm tin của Nhân dân, bác bỏ mọi luận điệu sai trái của thế lực xấu, thù địch, chống đối cho rằng đấu tranh phòng, chống tham nhũng, xử lý cán bộ, đảng viên sai phạm là “đấu đá nội bộ”, “phe cánh”.

Đẩy mạnh đấu tranh phòng, chống tham nhũng và xây dựng, làm trong sạch Đảng, bộ máy Nhà nước chỉ làm “chùn bước” những ai có động cơ không trong sáng, trót “nhúng chàm” và những người không nắm vững chủ trương, chính sách của Đảng, thiếu bản lĩnh, thiếu kiến thức và kinh nghiệm.

Bởi, thứ nhất, Đảng ta có quyết tâm chính trị rất cao, nhằm xây dựng Đảng thực sự trong sạch, vững mạnh, xứng đáng là người lãnh đạo, người đầy tớ của Nhân dân.

Thứ hai, Nhân dân rất đồng tình, ủng hộ.

Thứ ba, cả hệ thống chính trị vào cuộc, như Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng nói, tiền hô hậu ủng, trên dưới đồng lòng, dọc ngang thông suốt…

Đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực có thể coi là bước đột phá trong công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng, siết chặt kỷ luật, kỷ cương trong bộ máy Nhà nước và của toàn hệ thống chính trị, góp phần quan trọng củng cố lòng tin của các tầng lớp nhân dân vào sự lãnh đạo của Đảng.

Một là, công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng phải kết hợp giữa xây và chống, xây là chính, chống để xây.

Hai là, phải siết chặt kỷ luật, kỷ cương trong Đảng, trong bộ máy Nhà nước và của toàn hệ thống chính trị làm cho Đảng, Nhà nước và cả hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh.

Ba là, Đảng ta quyết tâm làm trong sạch đội ngũ cán bộ, nhất cán bộ cấp chiến lược đủ phẩm chất, đủ năng lực, đủ uy tín, ngang tầm nhiệm vụ.

Bốn là, củng cố, tăng cường lòng tin của Nhân dân vào sự lãnh đạo của Đảng, sự quản lý, điều hành của Nhà nước

Tham nhũng là một hiện tượng xã hội tiêu cực, tồn tại ở tất cả quốc gia trên thế giới, không chỉ ở Việt Nam; diễn ra ở cả khu vực công và tư, mà đối tượng hưởng lợi không chỉ là những người trực tiếp thực hiện hành vi tham nhũng. Các chủ thể tham nhũng thường sử dụng chức vụ, quyền hạn của mình để thu lợi bất chính cho mình và có cả “nhóm lợi ích” của mình.

Xin cảm ơn PGS.TS Vũ Văn Phúc!

>>> Mời độc giả xem thêm video Vụ “chuyến bay giải cứu”: Choáng váng số tiền tỷ nhận hối lộ