Hậu trường 36 năm đấu trí ở Washington

Hai ông Joe Biden và Mitch McConnell đều chinh chiến qua nhiều năm bế tắc ở Quốc hội Mỹ. Giờ đây, khi đều là "đầu tàu" ở hai đảng, họ có thể thúc đẩy Washington vận hành tốt hơn?

<div> <h1><img src="https://khds.1cdn.vn/2021/02/15/znews-photo-zadn-vn_cover_mb.jpg" /><img src="https://khds.1cdn.vn/2021/02/15/znews-photo-zadn-vn_cover.jpg" /></h1> <h2><strong>Hai &ocirc;ng Joe Biden v&agrave; Mitch McConnell đều chinh chiến qua nhiều năm bế tắc ở Quốc hội Mỹ. Giờ đ&acirc;y, khi đều l&agrave; &quot;đầu t&agrave;u&quot; ở hai đảng, họ c&oacute; thể th&uacute;c đẩy Washington vận h&agrave;nh tốt hơn?</strong></h2> <p>&Ocirc;ng Mitch McConnell đắc cử thượng nghị sĩ v&agrave;o năm 1984, muộn hơn &ocirc;ng Joe Biden đến 11 năm. 36 năm qua, hai &ocirc;ng trở th&agrave;nh cặp đ&ocirc;i điển h&igrave;nh cho thấy sự vận h&agrave;nh ch&iacute;nh trị th&acirc;m s&acirc;u ở Washington, qua những m&agrave;n đấu tr&iacute; v&agrave; thỏa hiệp.</p> <p>Lần cuối m&agrave; &ocirc;ng Joe Biden v&agrave; &ocirc;ng Mitch McConnell đối đầu, v&agrave;o những ng&agrave;y cuối th&aacute;ng 12/2012, &ocirc;ng Biden l&agrave; người &ldquo;chớp mắt&rdquo; trước.</p> <p>Khi đ&oacute;, hai ch&iacute;nh trị gia l&atilde;o luyện của Washington đứng ở hai ph&iacute;a đối nghịch, khi nước Mỹ phải đối mặt với &ldquo;bờ vực ng&acirc;n s&aacute;ch&rdquo; (fiscal cliff).</p> <p>Nếu kh&ocirc;ng c&oacute; thay đổi g&igrave;, ng&agrave;y 31/12/2012 sẽ l&agrave; ng&agrave;y m&atilde;n hạn luật cắt giảm thuế của cựu Tổng thống George W. Bush, v&agrave; một luật kh&aacute;c nhằm kiềm chế th&acirc;m hụt ng&acirc;n s&aacute;ch.</p> <p>Hệ quả l&agrave; thuế sẽ tự động tăng v&agrave; ng&acirc;n s&aacute;ch buộc phải cắt giảm s&acirc;u, c&oacute; thể khiến ng&acirc;n s&aacute;ch năm sau đ&oacute; giảm tới <abbr class="rate-usd">700 tỷ USD</abbr>. Đ&acirc;y đều l&agrave; những thay đổi nghi&ecirc;m trọng c&oacute; thể l&agrave;m chao đảo nền kinh tế Mỹ vẫn đang hồi phục sau suy tho&aacute;i.</p> <table> <tbody> <tr> <td><img alt="tinh ban giua ong joe biden va mitch mcconnell anh 1" src="https://khds.1cdn.vn/2021/02/15/znews-photo-zadn-vn_download_getty.jpg" title="tình bạn giữa ông joe biden và mitch mcconnell ảnh 1" /></td> </tr> <tr> <td class="pCaption caption"> <p>&Ocirc;ng Biden (phải) ngồi cạnh c&aacute;c l&atilde;nh đạo hai viện Quốc hội, bao gồm &ocirc;ng Mitch McConnell (thứ hai từ tr&aacute;i) trong một buổi lễ năm 2013 ở Washington. Ảnh: <em>Getty Images.</em></p> </td> </tr> </tbody> </table> <h3><img src="https://khds.1cdn.vn/2021/02/15/znews-photo-zadn-vn_sub_1.jpg" /></h3> <p>Đảng D&acirc;n chủ v&agrave; Cộng h&ograve;a trong Thượng viện nỗ lực đ&agrave;m ph&aacute;n để tr&aacute;nh điều n&agrave;y. Thượng nghị sĩ D&acirc;n chủ Harry Reid, khi đ&oacute; l&agrave; l&atilde;nh đạo phe đa số, sẵn s&agrave;ng để kịch bản th&agrave;nh hiện thực (để thuế tự động tăng), v&agrave; sau đ&oacute; c&oacute; thể đ&agrave;m ph&aacute;n ở &ldquo;cửa tr&ecirc;n&rdquo; với &ocirc;ng Mitch McConnell, l&atilde;nh đạo phe Cộng h&ograve;a v&agrave; chủ trương tiếp tục giảm thuế.</p> <p>Nhưng Nh&agrave; Trắng thời Tổng thống Barack Obama v&agrave; Ph&oacute; tổng thống Joe Biden khi đ&oacute; lại lo ngại kịch bản &ldquo;g&acirc;y sốc&rdquo; như vậy c&oacute; thể l&agrave;m thị trường chứng kho&aacute;n chao đảo, dẫn đến suy tho&aacute;i kinh tế.</p> <p>Cuối c&ugrave;ng, trong một nước cờ t&aacute;o bạo, &ocirc;ng Biden thay mặt Tổng thống Obama đ&iacute;ch th&acirc;n đứng ra đ&agrave;m ph&aacute;n với &ocirc;ng McConnell v&agrave; đảng Cộng h&ograve;a, l&agrave;m l&atilde;nh đạo đảng D&acirc;n chủ tại Thượng viện Harry Reid tức giận.</p> <p>Hai b&ecirc;n đi đến thỏa hiệp, trong đ&oacute; c&aacute;c g&oacute;i giảm thuế của thời Bush được duy tr&igrave;, v&agrave; chỉ tăng thuế nhẹ 1,8% đối với tầng lớp thu nhập cao nhất.</p> <p>Đ&oacute; l&agrave; thỏa hiệp l&agrave;m &ldquo;đẹp l&ograve;ng&rdquo;, giữ được thể diện cho đ&ocirc;i b&ecirc;n.</p> <p>&Ocirc;ng McConnell c&oacute; thể tuy&ecirc;n bố đ&atilde; đem về chiến thắng cho c&aacute;c nghị sĩ Cộng h&ograve;a, rằng &ldquo;trong một ch&iacute;nh phủ do đảng D&acirc;n chủ kiểm so&aacute;t, m&agrave; ch&uacute;ng ta vẫn giữ được 99% g&oacute;i giảm thuế của thời Bush&rdquo;.</p> <p>C&ograve;n &ocirc;ng Biden cũng cảm thấy vẻ vang. Sau n&agrave;y, tại một cuộc tranh luận th&aacute;ng 6/2019, &ocirc;ng n&oacute;i &ldquo;t&ocirc;i đ&atilde; buộc Mitch McConnell phải tăng thuế <abbr class="rate-usd">600 tỷ USD</abbr> cho những người gi&agrave;u nhất&rdquo;.</p> <p>Đ&oacute; l&agrave; những ng&agrave;y &ldquo;kịch t&iacute;nh&rdquo; của Washington 8 năm về trước m&agrave; cả &ocirc;ng Biden v&agrave; &ocirc;ng McConnell c&ugrave;ng đ&oacute;ng vai ch&iacute;nh.</p> <p>Giờ đ&acirc;y, một lần nữa họ tiếp tục l&agrave; đầu t&agrave;u của đảng m&igrave;nh, v&agrave; sẽ lại bước v&agrave;o những v&aacute;n cờ đấu tr&iacute; mới trong mối quan hệ d&agrave;i 36 năm tr&ecirc;n ch&iacute;nh trường Mỹ.</p> <p>&ldquo;C&aacute;n c&acirc;n&rdquo; quyền lực hiện giờ c&oacute; phần tương tự năm 2012. Một lần nữa, đảng D&acirc;n chủ nắm quyền lực &aacute;p đảo, kiểm so&aacute;t Nh&agrave; Trắng, Hạ viện v&agrave; Thượng viện.</p> <p>Nhưng theo b&igrave;nh luận của <em>Politico, </em>với thế đa số kh&aacute; s&aacute;t n&uacute;t - Thượng viện c&oacute; 50 nghị sĩ D&acirc;n chủ, 50 nghị sĩ Cộng h&ograve;a - đảng D&acirc;n chủ vẫn sẽ phải &ldquo;đổi ch&aacute;c, thương lượng từng ổ b&aacute;nh m&igrave; một&rdquo; với đảng Cộng h&ograve;a, nhất l&agrave; trong những vấn đề đ&ograve;i hỏi &iacute;t nhất 60 phiếu để ph&aacute; vỡ thế &quot;c&acirc;u giờ&quot; ở Thượng viện.</p> <p>Th&agrave;nh bại của Tổng thống Joe Biden sẽ phụ thuộc v&agrave;o khả năng thuyết phục Thượng viện trở lại vai tr&ograve; một cơ quan cố gắng thỏa hiệp, th&ocirc;ng qua luật, tạo thay đổi t&iacute;ch cực, thay v&igrave; chỉ chống đối đảng ph&aacute;i như những năm qua.</p> <table class="picture nocaption"> <tbody> <tr> <td><img src="https://khds.1cdn.vn/2021/02/15/znews-photo-zadn-vn_quote_1_mb.jpg" /><img alt="tinh ban giua ong joe biden va mitch mcconnell anh 2" src="https://khds.1cdn.vn/2021/02/15/znews-photo-zadn-vn_quote_1.jpg" title="tình bạn giữa ông joe biden và mitch mcconnell ảnh 2" /></td> </tr> </tbody> </table> <p>C&aacute;c đồng minh của &ocirc;ng Biden đang lập luận rằng bản th&acirc;n người d&acirc;n Mỹ cũng đang tr&ocirc;ng đợi c&aacute;c nghị sĩ của họ thỏa hiệp với nhau, sau cả thập kỷ đấu đ&aacute; đảng ph&aacute;i.</p> <p>Họ cũng n&oacute;i cử tri sẽ trừng phạt c&aacute;c nghị sĩ Cộng h&ograve;a v&agrave;o bầu cử giữa kỳ 2022 nếu tỏ ra l&agrave; phe ng&aacute;ng đường, nhất l&agrave; giữa khủng hoảng dịch bệnh hiện nay.</p> <p>&Ocirc;ng McConnell nắm &ldquo;trong l&ograve;ng b&agrave;n tay&rdquo; c&aacute;c quy tắc vận h&agrave;nh của Thượng viện. &Ocirc;ng nổi tiếng với khả năng &ldquo;d&igrave;m&rdquo; nghị tr&igrave;nh của Nh&agrave; Trắng (thời Obama), n&ecirc;n sẽ l&agrave; nh&acirc;n vật then chốt đối với tham vọng của &ocirc;ng Biden.</p> <p>D&ugrave; giờ đ&acirc;y trở th&agrave;nh l&atilde;nh đạo phe thiểu số Thượng viện, &ocirc;ng McConnell vẫn như trụ cột của đảng Cộng h&ograve;a ở Washington.</p> <p>Nhưng &ocirc;ng McConnell kh&ocirc;ng c&oacute; quyền lực tối thượng.</p> <p>Ngay cả khi muốn đ&agrave;m ph&aacute;n với &ocirc;ng Biden, &ocirc;ng c&oacute; thể vấp phải phản đối từ phe trung th&agrave;nh với cựu Tổng thống Trump trong ch&iacute;nh đảng của m&igrave;nh. Hiện &ocirc;ng McConnel cũng đối mặt chỉ tr&iacute;ch v&igrave; l&ecirc;n &aacute;n cựu tổng thống &ldquo;k&iacute;ch động&rdquo; bạo lực.</p> <p>Trong thời đại &ldquo;si&ecirc;u chia rẽ&rdquo; hiện nay, việc cố gắng thỏa hiệp, &ldquo;t&igrave;m mẫu số chung&rdquo; với đảng D&acirc;n chủ c&oacute; thể khiến c&aacute;c thượng nghị sĩ Cộng h&ograve;a thất thế v&agrave;o c&aacute;c năm bầu cử tới (2022 v&agrave; 2024). Một số người ngay từ b&acirc;y giờ đ&atilde; thể hiện sự chống đối quyết liệt với nghị tr&igrave;nh của ch&iacute;nh quyền Biden.</p> <p>Sau c&ugrave;ng, c&oacute; những &yacute; kiến cho rằng n&ecirc;n hạ thấp kỳ vọng.</p> <p>Jason Furman, cố vấn của cựu Tổng thống Barack Obama v&agrave; thỉnh thoảng g&oacute;p lời khuy&ecirc;n cho &ocirc;ng Biden, n&oacute;i với <em>Politico</em>: &ldquo;T&ocirc;i kh&ocirc;ng chắc l&agrave; họ c&oacute; thể đạt th&agrave;nh tựu lớn c&ugrave;ng nhau, nhưng t&ocirc;i nghĩ họ c&oacute; thể hợp t&aacute;c để giữ cho chiếc xe vẫn chạy&rdquo;.</p> <p>&Ocirc;ng Furman cho rằng &ocirc;ng McConnell c&oacute; thể l&agrave; đối t&aacute;c trong những vấn đề cơ bản: th&ocirc;ng qua ng&acirc;n s&aacute;ch đ&uacute;ng thời hạn, kh&ocirc;ng lấy ng&acirc;n s&aacute;ch hay trần nợ l&agrave;m &ldquo;con tin&rdquo; để đ&agrave;m ph&aacute;n, v&agrave; c&aacute;c vấn đề kh&aacute;c li&ecirc;n quan tới điều h&agrave;nh ch&iacute;nh phủ.</p> <p>&ldquo;Nhiều vấn đề c&oacute; thể vượt tr&ecirc;n sự chia rẽ đảng ph&aacute;i&rdquo;, một cố vấn cao cấp trong Nh&agrave; Trắng của &ocirc;ng Biden n&oacute;i với <em>Politico</em>, như chi ti&ecirc;u cho hạ tầng hay bao phủ Internet băng th&ocirc;ng rộng.</p> <table> <tbody> <tr> <td><img alt="tinh ban giua ong joe biden va mitch mcconnell anh 3" src="https://khds.1cdn.vn/2021/02/15/znews-photo-zadn-vn_download_ap.jpg" title="tình bạn giữa ông joe biden và mitch mcconnell ảnh 3" /></td> </tr> <tr> <td class="pCaption caption"> <p><strong>Tr&aacute;i</strong>: &Ocirc;ng Mitch McConnell khi vừa đắc cử v&agrave;o Thượng viện, ảnh chụp ng&agrave;y 26/11/1984. <strong>Phải</strong>: Thượng nghị sĩ Joe Biden, ng&agrave;y 29/4/1984. Ảnh: <em>AP</em>.</p> </td> </tr> </tbody> </table> <h3><img src="https://khds.1cdn.vn/2021/02/15/znews-photo-zadn-vn_sub_2.jpg" /></h3> <p>&ldquo;Bạn b&egrave;&rdquo; trong ch&iacute;nh trị Washington kh&ocirc;ng giống &ldquo;bạn b&egrave;&rdquo; b&igrave;nh thường. Những trường hợp đặc biệt như c&aacute;c thượng nghị sĩ Ted Kennedy v&agrave; John McCain thực sự c&oacute; quan hệ c&aacute; nh&acirc;n xuy&ecirc;n đảng ph&aacute;i.</p> <p>Nhưng đa phần, mối li&ecirc;n hệ lớn nhất giữa c&aacute;c thượng nghị sĩ l&acirc;u năm như &ocirc;ng Biden v&agrave; &ocirc;ng McConnell l&agrave; họ c&ugrave;ng thuộc một &ldquo;c&acirc;u lạc bộ&rdquo; ri&ecirc;ng, c&oacute; những quy định ri&ecirc;ng phải t&ocirc;n trọng - m&agrave; người mới v&agrave;o ch&iacute;nh trường như &ocirc;ng Trump hay &ocirc;ng Obama (khi đắc cử) kh&oacute; hiểu hết.</p> <p>&Ocirc;ng Biden v&agrave;o Thượng viện năm 1973. &Ocirc;ng McConnell v&agrave;o Thượng viện sau chiến thắng bất ngờ ở Kentucky năm 1984, c&ugrave;ng năm &ocirc;ng Biden chiến thắng nhiệm kỳ thứ ba.</p> <p>D&ugrave; sinh ra chỉ c&aacute;ch nhau 9 th&aacute;ng, v&agrave; c&ugrave;ng đam m&ecirc; với lịch sử của Thượng viện, hai &ocirc;ng kh&ocirc;ng qu&aacute; gần nhau trong 24 năm c&ugrave;ng l&agrave;m thượng nghị sĩ, theo c&aacute;c cố vấn của hai người.</p> <p>&ldquo;Họ đều l&agrave; c&aacute;c ch&iacute;nh trị gia giỏi, nhưng họ l&agrave; những ch&iacute;nh trị gia kh&aacute;c hẳn nhau, ngay từ đầu&rdquo;, Janet Mullins Grissom, quản l&yacute; chiến dịch năm 1984 của &ocirc;ng McConnell, một trong những nữ ch&aacute;nh văn ph&ograve;ng đầu ti&ecirc;n của &ocirc;ng, n&oacute;i với <em>Politico</em>.</p> <p>&Ocirc;ng Biden n&oacute;i nhiều, trong khi &ocirc;ng McConnell &iacute;t n&oacute;i. &Ocirc;ng Biden c&oacute; phong c&aacute;ch th&acirc;n mật v&agrave; nụ cười của một người b&aacute;n h&agrave;ng giỏi, trong khi &ocirc;ng McConnell c&oacute; sự nghi&ecirc;m t&uacute;c, toan t&iacute;nh của một người tham vọng leo nấc thang quyền lực.</p> <p>&Ocirc;ng Biden l&agrave; người muốn lấy l&ograve;ng, l&agrave;m người kh&aacute;c vui, trong khi &ocirc;ng McConnell đ&ocirc;i l&uacute;c c&ograve;n th&iacute;ch th&uacute; khi bị chỉ tr&iacute;ch, thậm ch&iacute; trang tr&iacute; văn ph&ograve;ng với tranh biếm họa ti&ecirc;u cực tr&ecirc;n b&aacute;o ch&iacute; về m&igrave;nh.</p> <p>Ở trường, &ocirc;ng Biden như một &ldquo;hot boy&rdquo;, chơi thể thao, chủ tịch hội sinh vi&ecirc;n, c&ograve;n &ocirc;ng McConnell giống một người &ldquo;mọt s&aacute;ch&rdquo; hơn, theo <em>Politico</em>.</p> <p><img src="https://khds.1cdn.vn/2021/02/15/znews-photo-zadn-vn_quote_2.jpg" /></p> <p>Nhưng c&aacute;c cố vấn cũng chỉ ra rằng hai &ocirc;ng đều kh&aacute; linh hoạt trong lập trường. Cả hai đều tương đối trung dung trong đảng.</p> <p>Chẳng hạn, năm 1984, &ocirc;ng Biden ủng hộ việc giới hạn mức nợ c&ocirc;ng (chủ trương &ldquo;ưa th&iacute;ch&rdquo; của người bảo thủ), c&ograve;n &ocirc;ng McConnell muốn k&ecirc;u gọi sự ủng hộ từ c&ocirc;ng đo&agrave;n v&agrave; người ủng hộ quyền lựa chọn ph&aacute; thai (vấn đề quan trọng của cử tri D&acirc;n chủ hiện nay).</p> <p>&ldquo;Họ đều dịch chuyển lập trường của m&igrave;nh&rdquo;, b&agrave; Janet Mullins Grissom, quản l&yacute; chiến dịch năm 1984 của &ocirc;ng McConnell, n&oacute;i với <em>Politico</em>.</p> <p>&quot;Như thể họ lu&ocirc;n d&ugrave;ng ng&oacute;n tay để &#39;bắt mạch&#39; xem trung t&acirc;m của đảng m&igrave;nh đang dịch về hướng n&agrave;o - hai đảng đ&atilde; dịch ng&agrave;y c&agrave;ng xa nhau - v&agrave; lu&ocirc;n chọn lập trường ở ch&iacute;nh giữa đ&oacute;&quot;, theo b&agrave; Mullins.</p> <p>Giờ đ&acirc;y, &ocirc;ng Biden đang k&ecirc;u gọi chi ti&ecirc;u c&ocirc;ng mạnh tay, bất chấp th&acirc;m hụt ng&acirc;n s&aacute;ch, để đối ph&oacute; với khủng hoảng. C&ograve;n &ocirc;ng McConnell mạnh tay hơn bất cứ ch&iacute;nh kh&aacute;ch n&agrave;o trong việc giảm quyền lựa chọn ph&aacute; thai - bằng c&aacute;ch th&uacute;c đẩy ph&ecirc; chuẩn nhiều thẩm ph&aacute;n bảo thủ.</p> <p>Một trải nghiệm chung nổi bật trong sự nghiệp của cả hai nghị sĩ l&agrave; đấu tranh trong vấn đề tư ph&aacute;p.</p> <p>Thời kỳ ảnh hưởng lớn đến cả hai l&agrave; năm 1987, khi cựu Tổng thống Ronald Reagan đề cử thẩm ph&aacute;n T&ograve;a &aacute;n Tối cao Robert Bork.</p> <p>Thời đ&oacute;, c&aacute;c thượng nghị sĩ quan niệm m&igrave;nh chỉ c&oacute; vai tr&ograve; &ldquo;cố vấn v&agrave; chấp thuận&rdquo; đối với đề cử thẩm ph&aacute;n T&ograve;a &aacute;n Tối cao: chỉ dựa v&agrave;o sự uy&ecirc;n b&aacute;c, uy t&iacute;n, li&ecirc;m ch&iacute;nh của người được đề cử trong ng&agrave;nh luật.</p> <p>Họ quan niệm kh&ocirc;ng thể đ&ograve;i hỏi thẩm ph&aacute;n phải c&ugrave;ng tin theo ch&iacute;nh kiến của họ - đ&acirc;y cũng l&agrave; quan điểm của &ocirc;ng McConnell. Theo ti&ecirc;u ch&iacute; n&agrave;y, &ocirc;ng Bork l&agrave; ứng vi&ecirc;n tuyệt vời.</p> <p><img src="https://khds.1cdn.vn/2021/02/15/znews-photo-zadn-vn_quote_3.jpg" /></p> <p>Nhưng nhiều người D&acirc;n chủ cho rằng Tổng thống Reagan đang muốn lợi dụng cơ hội để đưa thẩm ph&aacute;n bảo thủ v&agrave;o T&ograve;a Tối cao. Họ phản đối &ocirc;ng Bork, kh&ocirc;ng phải v&igrave; tr&igrave;nh độ, m&agrave; v&igrave; quan điểm của &ocirc;ng.</p> <p>Nhận thấy vấn đề n&agrave;y dần &ldquo;ch&aacute;y l&ecirc;n&rdquo; trong cử tri D&acirc;n chủ, c&aacute;c Thượng nghị sĩ Ted Kennedy v&agrave; Joe Biden c&oacute; những phần ph&aacute;t biểu v&agrave; chất vấn kịch liệt d&agrave;nh cho &ocirc;ng Bork, m&ocirc; tả &ocirc;ng Bork c&oacute; quan điểm cực đoan về vấn đề ph&aacute; thai v&agrave; c&aacute;c biện ph&aacute;p tr&aacute;nh thai.</p> <p>Mục ti&ecirc;u của &ocirc;ng Biden l&agrave; giữ nguy&ecirc;n lập trường chung trong T&ograve;a &aacute;n Tối cao bấy giờ, l&agrave; nghi&ecirc;ng về c&aacute;nh tả, theo cố vấn ph&aacute;p l&yacute; của &ocirc;ng thời đ&oacute;.</p> <p>Nỗ lực tr&ecirc;n g&oacute;p phần v&agrave;o thất bại của &ocirc;ng Bork - v&agrave; vi phạm hẳn nguy&ecirc;n tắc &ldquo;chỉ cố vấn v&agrave; chấp thuận&rdquo; của Thượng viện đối với đề cử thẩm ph&aacute;n.</p> <p>Điều đ&oacute; l&agrave;m &ocirc;ng McConnell nổi giận.</p> <p>Ra trước Thượng viện th&aacute;ng 10/1987, &ocirc;ng McConnell n&oacute;i thẳng rằng nếu đ&oacute; l&agrave; c&aacute;ch m&agrave; Thượng viện đối xử với đề cử thẩm ph&aacute;n, th&igrave; &ldquo;t&ocirc;i cũng c&oacute; thể chơi kh&aacute; thực dụng&rdquo;.</p> <p>&Ocirc;ng Biden sau n&agrave;y nh&igrave;n lại, cũng nhận ra ch&iacute;nh &ocirc;ng đ&atilde; thay đổi c&aacute;ch m&agrave; Thượng viện tiếp cận c&aacute;c đề cử thẩm ph&aacute;n.</p> <p>&ldquo;Kh&ocirc;ng c&oacute; nhiều khoảnh khắc trong sự nghiệp Thượng viện 34 năm của t&ocirc;i m&agrave; t&ocirc;i cảm thấy m&igrave;nh đ&atilde; thay đổi hẳn hướng đi của cơ quan n&agrave;y, nhưng khi kết th&uacute;c b&agrave;i ph&aacute;t biểu đ&oacute; (về &ocirc;ng Bork), t&ocirc;i đ&atilde; cảm gi&aacute;c như vậy&rdquo;, &ocirc;ng viết trong hồi k&yacute; năm 2007.</p> <p>&Ocirc;ng McConnell kh&ocirc;ng n&oacute;i su&ocirc;ng. Sau n&agrave;y, ch&iacute;nh &ocirc;ng l&agrave;m tương tự mỗi khi c&oacute; đề cử thẩm ph&aacute;n mới, v&agrave; đấu tranh li&ecirc;n tục để những thẩm ph&aacute;n được x&aacute;c nhận ở t&ograve;a &aacute;n c&aacute;c cấp, bao gồm T&ograve;a &aacute;n Tối cao, l&agrave; những người bảo thủ.</p> <p>Đến nay, &ocirc;ng đ&atilde; dịch chuyển to&agrave;n bộ hệ thống, cả T&ograve;a &aacute;n Tối cao, về hướng bảo thủ.</p> <h3><img src="https://khds.1cdn.vn/2021/02/15/znews-photo-zadn-vn_sub_3.jpg" /></h3> <p>Hai thượng nghị sĩ kỳ cựu kh&ocirc;ng &ldquo;chạm tr&aacute;n&rdquo; nhiều trong 20 năm sau đ&oacute;. &Ocirc;ng Biden dần chuyển trọng t&acirc;m sự nghiệp thượng nghị sĩ của m&igrave;nh sang c&aacute;c vấn đề đối ngoại, sau trở th&agrave;nh chủ tịch Ủy ban Đối ngoại Thượng viện. &Ocirc;ng tranh cử tổng thống kh&ocirc;ng th&agrave;nh năm 2008.</p> <p>&Ocirc;ng McConnell kh&ocirc;ng tham gia nhiều về đối ngoại, trừ việc ủng hộ nữ l&atilde;nh đạo đối lập của Myanmar Aung San Suu Kyi.</p> <p>Khi &ocirc;ng Obama đắc cử, &ocirc;ng McConnell, khi đ&oacute; đ&atilde; l&atilde;nh đạo phe Cộng h&ograve;a ở Thượng viện, c&oacute; c&acirc;u n&oacute;i nổi tiếng rằng tham vọng tr&ecirc;n hết của &ocirc;ng l&agrave; &ldquo;biến Obama th&agrave;nh tổng thống một nhiệm kỳ&rdquo;.</p> <table> <tbody> <tr> <td><img alt="tinh ban giua ong joe biden va mitch mcconnell anh 4" src="https://khds.1cdn.vn/2021/02/15/znews-photo-zadn-vn_download_connell_kavanaugh.jpg" title="tình bạn giữa ông joe biden và mitch mcconnell ảnh 4" /></td> </tr> <tr> <td class="pCaption caption"> <p>&Ocirc;ng Mitch McConnell bắt tay Ph&oacute; tổng thống Mike Pence trước mặt &ocirc;ng Brett Kavanaugh, người được đề cử l&agrave;m thẩm ph&aacute;n T&ograve;a &aacute;n Tối cao l&uacute;c đ&oacute;, ng&agrave;y 10/7/2018. Ảnh: <em>AP</em>.</p> </td> </tr> </tbody> </table> <p>&Ocirc;ng McConnell kh&ocirc;ng đạt được mục ti&ecirc;u đ&oacute;, khi &ocirc;ng Obama t&aacute;i đắc cử năm 2012, v&agrave; đảng D&acirc;n chủ vẫn giữ thế đa số ở Thượng viện.</p> <p>Nhưng &ocirc;ng McConnell kh&ocirc;ng coi đ&oacute; l&agrave; l&yacute; do để ngưng chống đối nghị tr&igrave;nh của Nh&agrave; Trắng. L&atilde;nh đạo phe D&acirc;n chủ Thượng viện Harry Ried cũng quyết &ldquo;ăn miếng trả miếng&rdquo; với &ocirc;ng McConnell với lập trường cứng rắn kh&ocirc;ng k&eacute;m.</p> <p>Hai b&ecirc;n kh&ocirc;ng thể thỏa hiệp, khiến nước Mỹ ngấp ngh&eacute; trước &ldquo;bờ vực t&agrave;i ch&iacute;nh&rdquo; v&agrave;o th&aacute;ng 12/2012, nguy cơ l&agrave;m nền kinh tế v&agrave; thị trường chứng kho&aacute;n chao đảo.</p> <p>&Ocirc;ng McConnell gọi cho &ocirc;ng Biden, để lại lời nhắn trong h&ograve;m thư thoại: &ldquo;C&oacute; ai ở đ&oacute; biết c&aacute;ch đ&agrave;m ph&aacute;n để đạt thỏa thuận hay kh&ocirc;ng?&rdquo; - ch&iacute;nh &ocirc;ng McConnell sau n&agrave;y kể lại.</p> <p>&Ocirc;ng Obama đồng &yacute; để Ph&oacute; tổng thống Joe Biden đứng ra phụ tr&aacute;ch đ&agrave;m ph&aacute;n. &Ocirc;ng Biden c&oacute; l&uacute;c y&ecirc;u cầu &ocirc;ng McConnell n&oacute;i chuyện trực tiếp với &ocirc;ng Obama, nhưng &ocirc;ng Obama nhanh ch&oacute;ng mất b&igrave;nh tĩnh, thậm ch&iacute; c&ograve;n gọi cố vấn cao cấp Rohit Kumar của &ocirc;ng McConnell l&agrave; &ldquo;đồ xấu t&iacute;nh&rdquo;.</p> <p>Cuối c&ugrave;ng, &ocirc;ng Biden vẫn phải đứng ra đ&agrave;m ph&aacute;n, thỏa hiệp, dẫn đến thỏa thuận gi&uacute;p tr&aacute;nh &ldquo;bờ vực t&agrave;i ch&iacute;nh&rdquo; như đ&atilde; nhắc tới ở tr&ecirc;n, để cả &ocirc;ng Biden v&agrave; &ocirc;ng McConnell đều tr&ocirc;ng vẻ vang trước đảng của m&igrave;nh.</p> <p>Nhưng L&atilde;nh đạo Phe đa số Thượng viện Harry Reid nổi giận v&igrave; &ocirc;ng Biden &ldquo;bỏ qua&rdquo; lập trường của m&igrave;nh.</p> <p>Theo b&igrave;nh luận của <em>Politico</em>, c&acirc;u chuyện n&agrave;y cho thấy sự kh&eacute;o l&eacute;o về ch&iacute;nh trị của &ocirc;ng Biden, v&agrave; việc &ocirc;ng lu&ocirc;n sẵn s&agrave;ng nhường một bước để c&oacute; thỏa thuận, th&uacute;c đẩy nghị tr&igrave;nh, bất chấp phản ứng dữ dội từ đảng m&igrave;nh.</p> <p>&ldquo;&Ocirc;ng ta biết sau c&ugrave;ng th&igrave; sẽ c&oacute; người bị đổ lỗi về những phần trong thỏa thuận khiến những người c&ugrave;ng đảng thất vọng&rdquo;, &ocirc;ng Furman, cố vấn của cựu Tổng thống Barack Obama, n&oacute;i với <em>Politico</em>.</p> <p>&ldquo;&Ocirc;ng Biden chịu đứng ra v&agrave; sẵn s&agrave;ng l&agrave; người đ&oacute;. Nhiều người kh&aacute;c c&ograve;n v&ograve;ng vo, nhưng &ocirc;ng sẵn s&agrave;ng chịu chỉ tr&iacute;ch, nếu đ&oacute; l&agrave; c&aacute;i gi&aacute; (của việc đạt được thỏa thuận)&rdquo;, Furman cho biết.</p> <p>Nhưng cũng c&oacute; &yacute; kiến n&oacute;i c&acirc;u chuyện tr&ecirc;n cho thấy &ocirc;ng Biden kh&ocirc;ng thể &ldquo;so găng&rdquo; với &ocirc;ng McConnell. Nhiều người b&ecirc;n ph&iacute;a &ocirc;ng McConnell cũng đồng &yacute; - họ cho rằng sếp của họ chỉ đơn giản l&agrave; th&ocirc;ng minh, &ldquo;ma m&atilde;nh&rdquo; hơn.</p> <table class="picture nocaption"> <tbody> <tr> <td><img src="https://khds.1cdn.vn/2021/02/15/znews-photo-zadn-vn_quote_4_mb.jpg" /><img alt="tinh ban giua ong joe biden va mitch mcconnell anh 5" src="https://khds.1cdn.vn/2021/02/15/znews-photo-zadn-vn_quote_4.jpg" title="tình bạn giữa ông joe biden và mitch mcconnell ảnh 5" /></td> </tr> </tbody> </table> <h3><img src="https://khds.1cdn.vn/2021/02/15/znews-photo-zadn-vn_sub_4.jpg" /></h3> <p>36 tiếng đ&agrave;m ph&aacute;n căng thẳng đẩy nước Mỹ tới trước &ldquo;bờ vực&rdquo; v&agrave;o cuối năm 2012 c&oacute; lẽ l&agrave; b&aacute;o hiệu cho năm 2021, khi hai ch&iacute;nh kh&aacute;ch l&atilde;o luyện lại đứng hai b&ecirc;n &ldquo;chiến tuyến&rdquo;, trong bối cảnh bế tắc v&agrave; chia rẽ gay gắt ở quốc hội, v&agrave; khủng hoảng chồng chất: đại dịch k&egrave;m suy tho&aacute;i kinh tế.</p> <p>&Ocirc;ng Biden hứa hẹn điều m&agrave; &ocirc;ng Obama kh&ocirc;ng l&agrave;m được: đ&agrave;m ph&aacute;n với quốc hội, th&uacute;c đẩy được nghị tr&igrave;nh v&agrave; đổi thay, kh&ocirc;i phục văn h&oacute;a hợp t&aacute;c hai đảng.</p> <p>Nhưng cũng giống &ocirc;ng Obama, &ocirc;ng Biden sẽ cần &ocirc;ng McConnell hợp t&aacute;c.</p> <p>Nhiều &yacute; kiến cho rằng &ocirc;ng McConnell lẽ ra đ&atilde; hợp t&aacute;c hơn nếu &ocirc;ng Obama chịu kh&oacute; mềm mỏng, lấy l&ograve;ng, &ldquo;vỗ vai&rdquo; &ocirc;ng McConnell hơn, như &ocirc;ng Biden. Nhưng nhiều &yacute; kiến từ người trong cuộc, v&agrave; cả &ocirc;ng Obama khi viết hồi k&yacute;, cho rằng thời Obama cũng kh&ocirc;ng thiếu động th&aacute;i mềm mỏng, lấy l&ograve;ng &ocirc;ng McConnell.</p> <p>&ldquo;Vấn đề kh&ocirc;ng phải l&agrave; quan hệ c&aacute; nh&acirc;n, t&iacute;nh c&aacute;ch, m&agrave; l&agrave; ch&iacute;nh s&aacute;ch&rdquo; - Don Stewart, ph&oacute; ch&aacute;nh văn ph&ograve;ng của &ocirc;ng McConnell thời Obama, cho biết.</p> <p>&ldquo;Bia hay rượu whiskey kh&ocirc;ng c&oacute; t&aacute;c dụng g&igrave;. Nếu ch&iacute;nh s&aacute;ch kh&ocirc;ng hợp, th&igrave; bao nhi&ecirc;u buổi chi&ecirc;u đ&atilde;i cũng như kh&ocirc;ng (đối với &ocirc;ng McConnell)&rdquo;, &ocirc;ng Stewart n&oacute;i với <em>Politico</em>.</p> <p>Một quan chức cao cấp của ch&iacute;nh quyền Obama cũng đồng t&igrave;nh. &Ocirc;ng cho rằng quan niệm thường thấy l&agrave; &ocirc;ng Obama kh&ocirc;ng quan hệ tốt với c&aacute;c nghị sĩ Cộng h&ograve;a, n&ecirc;n bị họ gh&eacute;t v&agrave; bất hợp t&aacute;c, l&agrave; quan niệm kh&ocirc;ng đ&uacute;ng.</p> <p>Quan chức n&agrave;y cho rằng quan hệ tốt hay kh&ocirc;ng tốt sẽ kh&ocirc;ng t&aacute;c động được tới &ocirc;ng McConnell, v&agrave; &ocirc;ng Biden c&oacute; thể cũng gặp trở ngại tương tự.</p> <table> <tbody> <tr> <td><img alt="tinh ban giua ong joe biden va mitch mcconnell anh 6" src="https://khds.1cdn.vn/2021/02/15/znews-photo-zadn-vn_download_biden_connell_getty.jpg" title="tình bạn giữa ông joe biden và mitch mcconnell ảnh 6" /></td> </tr> <tr> <td class="pCaption caption"> <p>Ph&oacute; tổng thống Joe Biden v&agrave; L&atilde;nh đạo Phe đa số Thượng viện Mitch McConnell c&ugrave;ng tới Điện Capitol ng&agrave;y 12/2/2013 khi &ocirc;ng Obama c&oacute; b&agrave;i ph&aacute;t biểu Th&ocirc;ng điệp Li&ecirc;n bang. Ảnh: <em>Getty Images.</em></p> </td> </tr> </tbody> </table> <p>Nhiều quan chức dưới quyền Obama cho rằng chủng tộc l&agrave; một trở ngại lớn. Phản ứng chống đối của một bộ phận cử tri Cộng h&ograve;a với tổng thống gốc Phi đầu ti&ecirc;n trong lịch sử khiến một số nghị sĩ Cộng h&ograve;a ngại thỏa hiệp với tổng thống.</p> <p>&ldquo;Trong t&iacute;nh to&aacute;n của &ocirc;ng McConnell, đ&agrave;m ph&aacute;n với ph&oacute; tổng thống kh&ocirc;ng bị phản ứng mạnh từ cử tri Cộng h&ograve;a như khi tỏ ra hợp t&aacute;c với Obama&rdquo;, ch&iacute;nh &ocirc;ng Obama viết trong hồi k&yacute; mới của m&igrave;nh.</p> <p>Về phần m&igrave;nh, &ocirc;ng McConnell lại nh&igrave;n nhận &ocirc;ng Biden chỉ đơn giản l&agrave; đ&agrave;m ph&aacute;n với quốc hội giỏi hơn &ocirc;ng Obama.</p> <p>Trong hồi k&yacute; 2016, &ocirc;ng kh&ocirc;ng ngần ngại chỉ tr&iacute;ch &ocirc;ng Obama l&agrave; &ldquo;ngạo mạn&rdquo;, &ldquo;bất hợp t&aacute;c&rdquo;, v&agrave; &ldquo;giống đứa trẻ trong lớp lu&ocirc;n cố hết sức để mọi người nghĩ m&igrave;nh l&agrave; người th&ocirc;ng minh nhất&rdquo;.</p> <p>Mặt kh&aacute;c, &ocirc;ng McConnell n&oacute;i th&iacute;ch l&agrave;m việc với &ocirc;ng Biden hơn, khen ngợi &ocirc;ng Biden hết lời.</p> <p>&ldquo;T&ocirc;i c&oacute; thể n&oacute;i thẳng với &ocirc;ng Biden l&agrave; ch&uacute;ng t&ocirc;i c&oacute; thể nhường đến đ&acirc;u, v&agrave; &ocirc;ng sẽ đ&aacute;p lại, kh&ocirc;ng như &ocirc;ng Obama&rdquo;, &ocirc;ng McConnell viết trong s&aacute;ch.</p> <p>&Ocirc;ng McConnell cũng l&agrave; thượng nghị sĩ Cộng h&ograve;a duy nhất dự đ&aacute;m tang của con trai cả của &ocirc;ng Biden, Beau Biden, năm 2015. Th&aacute;ng 12/2016, &ocirc;ng McConnell ra trước Thượng viện v&agrave; ph&aacute;t biểu cảm ơn &ocirc;ng Biden, ph&oacute; tổng thống sắp m&atilde;n nhiệm.</p> <p>&ldquo;T&ocirc;i kh&ocirc;ng phải l&uacute;c n&agrave;o cũng đồng &yacute; với &ocirc;ng ta, nhưng trong th&acirc;m t&acirc;m, t&ocirc;i tin tưởng &ocirc;ng ta&rdquo;, &ocirc;ng McConnell n&oacute;i. &ldquo;&Ocirc;ng ta kh&ocirc;ng ph&iacute; thời gian n&oacute;i v&igrave; sao t&ocirc;i sai hay đ&uacute;ng. &Ocirc;ng đi thẳng v&agrave;o vấn đề ch&iacute;nh, v&agrave; lu&ocirc;n hiểu tầm quan trọng của vấn đề&rdquo;.</p> <p>Ở Washington hiện nay, những lời khen xuy&ecirc;n đảng ph&aacute;i như vậy đ&atilde; c&oacute; thể coi l&agrave; &ldquo;t&igrave;nh bạn&rdquo;, c&oacute; thể coi l&agrave; gần gũi nhất c&oacute; thể.</p> <table class="picture nocaption"> <tbody> <tr> <td><img src="https://khds.1cdn.vn/2021/02/15/znews-photo-zadn-vn_quote_5_mb_.jpg" /><img alt="tinh ban giua ong joe biden va mitch mcconnell anh 7" src="https://khds.1cdn.vn/2021/02/15/znews-photo-zadn-vn_quote_5.jpg" title="tình bạn giữa ông joe biden và mitch mcconnell ảnh 7" /></td> </tr> </tbody> </table> <p>Nhưng &ldquo;t&igrave;nh bạn&rdquo; đ&oacute; c&oacute; ph&aacute; vỡ bế tắc hay kh&ocirc;ng vẫn c&ograve;n l&agrave; chặng đường d&agrave;i.</p> <p>Hiện nay, nhiều đảng vi&ecirc;n D&acirc;n chủ cấp tiến đ&ograve;i b&atilde;i bỏ quy tr&igrave;nh &quot;c&acirc;u giờ&quot; ở Thượng viện, để họ chỉ cần th&ocirc;ng qua nghị tr&igrave;nh m&agrave; thậm ch&iacute; kh&ocirc;ng cần phiếu bầu n&agrave;o của c&aacute;c nghị sĩ Cộng h&ograve;a.</p> <p>&Ocirc;ng McConnell dĩ nhi&ecirc;n phản đối mạnh mẽ việc thay đổi điều lệ, cho rằng như vậy c&agrave;ng g&acirc;y chia rẽ, c&agrave;ng khiến việc th&ocirc;ng qua luật trở n&ecirc;n &ldquo;đơn giản&rdquo;, thiếu sự ủng hộ, đồng thuận nhất định của cả hai đảng.</p> <p>Tất nhi&ecirc;n, đảng D&acirc;n chủ chưa hẳn muốn d&ugrave;ng &ldquo;biện ph&aacute;p mạnh&rdquo; như thay đổi điều lệ, v&igrave; c&oacute; thể l&agrave;m gia tăng chia rẽ, v&agrave; &ldquo;phản t&aacute;c dụng&rdquo; nếu sau n&agrave;y đảng Cộng h&ograve;a gi&agrave;nh thế đa số.</p> <p>Về phần m&igrave;nh, đội ngũ của &ocirc;ng Biden coi việc &ocirc;ng McConnell l&ecirc;n &aacute;n Tổng thống Trump l&agrave; diễn biến t&iacute;ch cực, cho thấy &ocirc;ng McConnell vẫn coi trọng c&aacute;c quy tắc của thể chế. Hai &ocirc;ng cũng li&ecirc;n hệ thường xuy&ecirc;n từ sau ng&agrave;y bầu cử, Ch&aacute;nh văn ph&ograve;ng Nh&agrave; Trắng Ron Klein cho biết.</p> <table class="article"> <tbody> <tr> <td>&nbsp;</td> </tr> </tbody> </table> <p>&nbsp;</p> <table class="article"> <tbody> <tr> <td>&nbsp;</td> </tr> </tbody> </table> </div> <p>&nbsp;</p>

Theo zingnews.vn
back to top