Xử lý nghẹn thịt bất ngờ phát hiện UTTQ
Trong khi ăn tối, bệnh nhân nam 68 tuổi (Thái Bình) bị nghẹn thịt ngan. Ông cố nuốt xuống và gây nôn nhưng không thành công. Sáng hôm sau ông phải nhập viện trong tình trạng tức ngực, khó chịu… Các bác sĩ đã chỉ định nội soi thực quản. Kết quả cho thấy cách cung răng trên 20cm có dị vật là miếng thịt ngan chưa tiêu, kích thước 3cm.
ThS.BS Vũ Hồng Anh, Trưởng khoa Nội soi thăm dò chức năng, Bệnh viện E - người trực tiếp tiến hành ca nội soi này cho biết, ở phía dưới dị vật, thực quản của bệnh nhân có dấu hiệu chít hẹp nhiễm cứng. Vì thế, các bác sĩ phải dùng dụng cụ đẩy kéo dị vật xuống dạ dày nhằm tránh nguy cơ rơi dị vật vào đường thở khi lấy ra.
Sau khi xử lýbằng cách cắt nhỏ dị vật trong dạ dày bệnh nhân để thức ăn có thể tự tiêu hóa qua đường tự nhiên, các bác sĩ đã tiến hành kiểm tra chỗ chít hẹp thực quản của bệnh nhân, nơi gây nên việc nuốt nghẹn thức ăn. Các bác sĩ phát hiện thấy đó là một tổn thương sùi, đoạn thực quản nhiễm cứng chiếm 1/2 chu vi, dài khoản 2 - 3cm… nghi UTTQ.
GS.TS Nguyễn Bá Đức, nguyên Giám đốc Bệnh viện K cho biết, UTTQ là khối u ác tính xuất phát từ các tế bào biểu mô của thực quản. Ở giai đoạn sớm, UTTQ thường ít xuất hiện các triệu chứng. Khi khối u phát triển lớn hơn, biểu hiện cũng sẽ rõ ràng hơn. Đặc biệt, đa số các bệnh nhân UTTQ đều có biểu hiện khó nuốt, khi nuốt bị nghẹn, nhưng không đặc hiệu. Khởi đầu bệnh nhân có cảm giác nuốt vướng sau xương ức, nuốt nghẹn mơ hồ nhưng nhận thấy tương đối rõ khi nuốt thức ăn đặc, càng về sau nuốt nghẹn càng tăng dần.
Ngoài ra, bệnh nhân có triệu chứng trớ do ứ đọng thức ăn, dịch tiết thực quản, nước bọt đọng lại, khi ngủ thì trớ ra ngoài. Dịch trớ lạc vào đường thở gây ra hiện tượng viêm đường hô hấp kéo dài, trội lên từng đợt, người bệnh hầu như không nôn. Đặc biệt, người bệnh thường thấy đau sau xương ức, cảm giác đau mơ hồ, dai dẳng.
Khàn tiếng mức độ vừa do viêm đường hô hấp trên hoặc khàn rõ như tiếng vịt đực do u hoặc hạch di căn xâm lấn thần kinh quặt ngược. Rò thực quản – khí phế quản: Ho khạc liên miên, đau ngực dai dẳng, hội chứng nhiễm trùng nổi bật. Triệu chứng thực thể nghèo nàn, đôi khi sờ thấy hạch to ở hố thượng đòn bên trái hoặc cả 2 bên. Triệu chứng toàn thân: Người bệnh gầy sút ho khạc liên miên, đau ngực dai dẳng…
 |
| Nội soi xử lý nghẹn thịt tại Bệnh viện E. |
Các thói quen xấu gây UTTQ
Các chuyên gia cho biết, UTTQ là bệnh thường gặp ở người trên 50 tuổi, nam giới gấp 3 – 4 lần nữ giới. Khi UTTQ tiến triển, nó có thể gây ra các biến chứng như: Tắc nghẽn thực quản làm cho thức ăn, chất lỏng khó hoặc không thể đi qua thực quản; Đau; Chảy máu (chảy máu thường từ từ nhưng có thể đột ngột và nghiêm trọng).
Theo GS.TS Nguyễn Bá Đức, yếu tố nguy cơ gây UTTQ thường do chế độ ăn uống. Những người hút thuốc lá lâu năm, uống rượu, ăn uống ít trái cây và rau quả, người có thói quen ăn nóng, uống nước nóng và các chất cọ sát niêm mạc thực quản… có nguy cơ mắc UTTQ khá cao. Đặc biệt, chất nitrosamin có trong mắm, dưa muối, bệnh ngắn niêm mạc thực quản cũng liên quan đến bệnh UTTQ.
Điều trị quan trọng nhất trong UTTQ là phối hợp về nâng đỡ dinh dưỡng và tùy theo giai đoạn bệnh sẽ có chỉ định điều trị triệt căn hay tia xạ và hóa chất. Tiên lượng UTTQ phụ thuộc vào một số yếu tố. U xâm lấn niêm mạc sống thêm 5 năm khoảng 80%. U xâm lấn cơ sống thêm 30%. U xâm lấn thanh mạc và ra ngoài, sống thêm khoảng 10%. Khi có di căn hạch tiên lượng thường xấu, phải điều trị triệu chứng. Người bệnh có khả năng điều trị triệt căn bằng phẫu thuật hoặc xạ trị đều có tiên lượng tốt hơn điều trị triệu chứng. Người bệnh thường chết do suy kiệt, nhiễm trùng và di căn hạch trung thất, hạch nền cổ. Vì vậy, phát hiện và điều trị sớm rất quan trọng.
Ảnh: Ca nội soi xử lý nghẹn thịt và phát hiện UTTQ tại Bệnh viện E.
