Chưa đến lịch hẹn mổ đã phải mổ cấp cứu
Bệnh nhân N.V.T.D, sinh năm 2006, nhiều ngày liền cảm thấy đau âm ỉ vùng hạ vị, nhất là khi vận động hoặc ấn vào vùng bụng dưới lệch trái. Mặc dù cơn đau không dữ dội nhưng kéo dài khó chịu, gia đình đã đưa cháu đi khám tại một bệnh viện khác.
Tại đây, kết quả thăm khám cho thấy: Khối chắc vùng tiểu khung; Siêu âm phát hiện nang 93 × 115 mm.
Sau hội chẩn ngày 18/11, bác sĩ hẹn bệnh nhân quay lại mổ sau 1 tuần, nhằm theo dõi thêm tình trạng u nang trước khi can thiệp.
Tuy nhiên chỉ sau vài ngày, tới 22/11, cơn đau bụng dưới của bệnh nhân tăng nhanh, kèm khó chịu rõ rệt. Nhận thấy bất thường, gia đình lập tức đưa cháu đến Bệnh viện Phụ sản Hà Nội trong tình trạng cấp cứu.
Tại khoa Phụ Ngoại A5, khi thăm khám bác sĩ ghi nhận: Đau hạ vị nhiều hơn, ấn đau rõ về phía trái; Sờ thấy khối chắc vùng tiểu khung, nghi ngờ u tiến triển nhanh hoặc biến chứng.
Đánh giá nguy cơ xoắn hoặc vỡ u, ê-kíp quyết định tiến hành phẫu thuật nội soi cấp cứu, do BSCKII Đỗ Xuân Hai trực tiếp thực hiện.
Trong quá trình phẫu thuật, các bác sĩ phát hiện khối u buồng trứng trái kích thước 13 × 13 cm, chiếm gần toàn bộ vùng tiểu khung. Kíp mổ tiến bóc tách khối u, bảo tồn buồng trứng cho bệnh nhân. Khi mở khối u, bệnh phẩm thu được chứa nhiều dịch nhầy và sợi tóc – đặc điểm thường gặp trong các dạng u nang có cấu trúc hỗn hợp, xuất phát từ tế bào mầm.
Sau mổ, tình trạng bệnh nhân ổn định, giảm đau rõ rệt và buồng trứng còn lại hoạt động bình thường.
BSCKII Đỗ Xuân Hai, Phó trưởng khoa phụ Ngoại A5 - Bệnh viện Phụ sản Hà Nội cho biết, u nang buồng trứng ở tuổi vị thành niên có thể tiến triển âm thầm, đôi khi không có triệu chứng rõ ràng. Những cơn đau hạ vị kéo dài, cảm giác tức nặng một bên bụng hoặc bụng lớn nhanh bất thường đều cần được thăm khám sớm để tránh nguy cơ xoắn hoặc vỡ u.
Loại u sinh dục phổ biến ở phụ nữ
Các bác sĩ sản phụ khoa cho biết, u nang buồng trứng là một loại khối u hình thành trong buồng trứng của phụ nữ, u có vỏ bọc bên ngoài và chứa dịch lỏng bên trong. U có thể phát triển từ các loại mô của buồng trứng hay từ mô của cơ quan khác.
Đây là loại khối u sinh dục rất phổ biến ở nữ giới, đặc biệt là phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ, tỷ lệ mắc bệnh là 3.6% trong số các bệnh lý phụ khoa, nhiều hơn bất kỳ khối u nào khác của đường sinh dục.
Giai đoạn đầu, bệnh tiến triển âm thầm nên khó được chẩn đoán sớm, chủ yếu là được phát hiện tình cờ qua thăm khám phụ khoa. Tuy nhiên, khối u ác tính thì tiến triển rất nhanh với các biểu hiện rầm rộ trên lâm sàng.
Việc phát hiện sớm u nang buồng trứng có ý nghĩa rất lớn, giúp hạn chế các biến chứng nguy hiểm như u nang buồng trứng xoắn, ung thư buồng trứng, vô sinh, thậm chí là tử vong.
Nguyên nhân bệnh u nang buồng trứng là do:
Về hormon: Các vấn đề liên quan đến hormone hoặc các thuốc hỗ trợ rụng trứng có thể làm xuất hiện khối u buồng trứng cơ năng.
Lạc nội mạc tử cung: Lạc nội mạc tử cung ở phụ nữ cũng là một trong những nguyên nhân dẫn đến u nang buồng trứng.
Nhiễm trùng vùng chậu: Nhiễm trùng buồng trứng, vòi trứng có thể xuất phát từ những nhiễm trùng ở vùng chậu, và có thể bị áp-xe hóa.
Phần lớn u nang buồng trứng không có dấu hiệu rõ ràng và đặc hiệu. Một số triệu chứng và dấu hiệu sau đây có thể gặp ở bệnh nhân u nang buồng trứng:
Đau, nặng, tức vùng bụng dưới.
Đau mơ hồ vùng thắt lưng, đùi hay vùng chậu.
Đau khi quan hệ tình dục.
Đau trong chu kỳ kinh nguyệt.
Chảy máu âm đạo bất thường.
Tiểu khó hay đi tiểu nhiều lần.
Tăng cân không rõ nguyên nhân.
Căng tức ngực, đau nhức vú.
Buồn nôn, nôn.
Đối tượng nguy cơ bệnh U nang buồng trứng
U nang buồng trứng có thể gặp ở phụ nữ thuộc bất kỳ lứa tuổi nào. Đặc biệt, phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ là giai đoạn dễ bị mắc bệnh nhất. U nang ít khi xuất hiện ở phụ nữ mãn kinh.
U nang buồng trứng là một tình trạng rất thường gặp trong các bệnh lý phụ khoa. U nang buồng trứng ở phụ nữ trẻ phần lớn là u nang cơ năng, tự biến mất mà không cần phải điều trị.
Tuy nhiên, vẫn có một tỷ lệ u nang buồng trứng lâu ngày trở nên ung thư hóa, để lại những hệ lụy nguy hiểm. Vì vậy, phụ nữ trưởng thành nên được khám phụ khoa định kỳ để có thể phát hiện sớm u nang buồng trứng cũng như các khối u sinh dục khác.
Phòng ngừa bệnh u nang buồng trứng
Hạn chế các các nguyên nhân và các yếu tố nguy cơ có thể phòng tránh được như: Phòng ngừa các nhiễm khuẩn vùng chậu và điều trị sớm, triệt để khi có nhiễm khuẩn; Kiểm soát cân nặng hợp lý; …
Phụ nữ trưởng thành, đặc biệt là đối tượng nguy cơ của u nang buồng trứng nên đi khám phụ khoa định kỳ, ngay cả khi chưa có triệu chứng, để có thể phát hiện sớm u nang buồng trứng và có hướng xử trí kịp thời.