Đêm 25/12/2025, Bệnh viện Phụ sản Hải Phòng đã cử đội ngũ chuyên gia hàng đầu phối hợp hội chẩn, phẫu thuật thành công ca bệnh sản khoa cực kỳ nguy kịch tại Bệnh viện Hữu nghị Việt Tiệp, cứu sống một thai phụ mắc Hội chứng HELLP nặng nề.

Tiến triển nhanh đe dọa tính mạng hai mẹ con sản phụ

Bệnh nhân Đ.T.H, 33 tuổi, thai 26 tuần, được cấp cứu tại Bệnh viện Hữu nghị Việt Tiệp với chẩn đoán ban đầu theo dõi tiền sản giật thể nặng. Sau gần 24 giờ điều trị tích cực nhưng tình trạng không có tiến triển, Bệnh viện Hữu nghị Việt Tiệp đã mời Bệnh viện Phụ sản Hải Phòng – là bệnh viện chỉ đạo tuyến chuyên khoa sản - phụ khoa của 4 tỉnh, thành phố sau sáp nhập.

Chỉ đạo ngay lập tức được đưa ra từ PGS.TS.BS Vũ Văn Tâm, Giám đốc Bệnh viện Phụ sản Hải Phòng. Hội chẩn liên viện giúp chẩn đoán chính xác và kịp thời tình trạng sản phụ: Thai 26 tuần, tiền sản giật có dấu hiệu nặng, Hội chứng HELLP, biến chứng thần kinh. Đây là một trong những biến chứng sản khoa cấp tính, cực kỳ nguy hiểm, đe dọa trực tiếp tính mạng thai phụ, cần can thiệp chấm dứt thai kỳ khẩn cấp.

Quyết định đình chỉ thai nghén được đưa ra khi đã chuẩn bị đủ điều kiện. Bệnh viện Phụ sản Hải Phòng đã cử kíp phẫu thuật gồm những chuyên gia hàng đầu, giàu kinh nghiệm: TS.BS Phạm Thị Mai Anh, Phó Giám đốc Bệnh viện cùng BSCKII Phan Quang Anh, Trưởng khoa Sản 3 và ê- kíp đã nhanh chóng có mặt để thực hiện ca phẫu thuật phức tạp.

Sự hiện diện của chuyên gia Bệnh viện Phụ sản Hải Phòng không chỉ đảm bảo kỹ thuật mà còn mang đến kinh nghiệm xử trí các tình huống khẩn cấp trong phòng mổ. Quá trình phẫu thuật đã phát hiện 900ml dịch ổ bụng.

Ê–kíp đã tiến hành mổ lấy thai. Quan trọng nhất, với kinh nghiệm chuyên môn vững vàng, khả năng tiên lượng các diễn biến xa, ê-kíp phẫu thuật đã biết cách dự phòng băng huyết sau mổ do nguy cơ rối loạn đông máu nên kết quả thành công hơn cả mong đợi.

Ca phẫu thuật khó khăn và có nguy cơ cao đã diễn ra thành công. Thai phụ Đ.T.H tiếp tục được điều trị hồi sức tích cực tại Bệnh viện Hữu nghị Việt Tiệp, còn trẻ sơ sinh nặng 700gr được chuyển ngay sang Bệnh viện Trẻ em Hải Phòng để tiếp tục điều trị. Sự phối hợp nhịp nhàng và năng lực chuyên môn vượt trội viện Phụ sản Hải Phòng đã cứu lấy sinh mạng cả hai mẹ con.

Thành công của ca cấp cứu này một lần nữa khẳng định Bệnh viện Phụ sản Hải Phòng là bệnh viện chuyên khoa sản phụ khoa đầu ngành (tuyến cuối), có khả năng giải quyết những bệnh lý sản khoa phức tạp nhất trong khu vực.

Tỷ lệ gây tử vong cả mẹ và thai cao, cần phát hiện sớm

Theo ThS.BS Vũ Hữu Thắng, Khoa Hồi sức cấp cứu - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Hạ Long, hội chứng HELLP là một bệnh lý sản khoa đặc trưng bởi các biểu hiện: thiếu máu do tan máu, tăng men gan và giảm tiểu cầu. Xuất hiện vào nửa cuối của thời kỳ có thai. Tỷ lệ mắc bệnh là 2% - 12%, tỷ lệ tử vong của mẹ là 35%.

Do có nguy cơ gây tử vong cả mẹ và thai, nên hội chứng HELLP thực sự là một cấp cứu cần được chẩn đoán và xử trí cấp cứu tại các đơn vị sản khoa và hồi sức cấp cứu. Ở Việt Nam chưa có số liệu chính xác về tỷ lệ mắc hội chứng HELLP.

Hiện nguyên nhân hội chứng HELLP chưa rõ ràng, còn nhiều tranh cãi nhưng đa số các tác giả đều nhất trí bản chất của HELLP là một thể lâm sàng đặc biệt của tiền sản giật.

Phần lớn hội chứng HELLP xuất hiện trên nền một nhiễm độc thai nghén (tiền sản giật hoặc sản giật): Phù; Tăng huyết áp; Thai > 20 tuần;

Hội chứng HELLP xuất hiện khoảng 4 - 12% ở người bệnh tiền sản giật, khoảng 30% các trường hợp HELLP xuất hiện các tuần đầu sau đẻ.

Biểu hiện: Cảm giác khó chịu (90%); Đau thượng vị (65%); Nhức đầu (31%): đau nhiều, mờ mắt, tình trạng dễ kích thích, tăng phản xạ; Buồn nôn và nôn; Phù, tăng huyết áp, vàng da, xuất huyết dưới da; Sản giật: trên nền tiền sản giật xuất hiện các cơn co giật, biểu hiện thương tổn liên quan đến hệ thần kinh trung ương.

Tan máu: Xảy ra ở các mao mạch máu, do sự vận chuyển của các tế bào hồng cầu trong lòng các mao mạch máu bị tổn thương. Các dấu hiệu của tan máu bao gồm: Mảnh hồng cầu vỡ, hồng cầu bị biến dạng trên tiêu bản; Bilirubin máu tăng; Haptoglobin tăng; LDH tăng.

Tăng GOT, GPT: Nguyên nhân do thiếu máu tại gan, có thể dẫn tới nhồi máu gan, các tổn thương này cắt nghĩa triệu chứng đau thượng vị, nôn, buồn nôn hoặc đau hạ sườn phải, vàng da.

Giảm tiểu cầu: Do tổn thương vi mạch chủ yếu là tổn thương nội mạch và co thắt mạch. Hậu quả của serotonin và thromboxane A2 làm tăng ngưng kết tiểu cầu trong lòng mạch.

Biến chứng hội chứng HELLP: Đông máu nội quản rải rác (DIC); Rau bong non; Suy thận; Phù phổi cấp; Máu tụ dưới bao gan; Các biến chứng chảy máu...

Thời điểm chấm dứt thai kỳ tùy thuộc vào tình trạng bệnh của mẹ, đáp ứng với điều trị của mẹ, tình trạng sức khỏe của thai và sự trưởng thành của thai.

Tiên lượng: Tỷ lệ tử vong mẹ khoảng 10%, tỷ lệ tử vong con từ 10% – 60% tùy thuộc tình trạng bệnh của mẹ. 20% – 30% sẽ bị hội chứng HELLP trong lần mang thai tiếp theo và 40% bị tiền sản giật trong những lần mang thai sau.