Mới đây, khoa Nhi, Bệnh viện Nhân dân Gia Định (TP HCM) tiếp nhận và điều trị cho bé gái 14 tuổi được chẩn đoán viêm não tự miễn có kháng thể NMDA (N-methyl –D-aspartate) dương tính. Đây là một bệnh hiếm gặp ở trẻ em và dễ bị bỏ sót hoặc chẩn đoán nhầm với các rối loạn tâm thần.
Bệnh nhi N.M.T. 14 tuổi (Bình Thạnh, TP HCM), nhập viện vào ngày 22/2 trong tình trạng xuất hiện ảo thanh, mất ngủ, rối loạn nhận thức và ngôn ngữ.
 |
Sức khỏe bệnh nhi cải thiện tốt sau khi điều trị. Ảnh BVCC |
Trước đó 5 ngày, bệnh nhi bất ngờ ngất xỉu trong lớp học nhưng sau đó tỉnh lại và sinh hoạt bình thường. Tuy nhiên, bệnh nhi bắt đầu có các hành động kỳ lạ như khóc, cười một mình vào ban đêm, nói năng không kiểm soát. Mẹ của bệnh nhi, khi nghe con kể về những tiếng văng vẳng bên tai, đã lo sợ, tưởng bé bị “ma nhập.” Tuy nhiên, sau khi tìm hiểu thêm, gia đình đã quyết định đưa bệnh nhi đến bệnh viện để khám chữa.
Tại bệnh viện qua kiểm tra, thăm khám của các bác sĩ ở khoa Nhi, bệnh nhi T. được ghi nhận mất định hướng về thời gian, không gian và khả năng thực hiện các phép tính đơn giản, rối loạn ngôn ngữ kèm rối loạn giấc ngủ và ảo thanh.
Các kết quả cận lâm sàng không phát hiện tổn thương nhu mô não trên MRI, nhưng có tăng bạch cầu đơn nhân trong dịch não tủy kèm kháng thể kháng thụ thể NMDA dương tính – một chỉ dấu quan trọng trong xác định bệnh viêm não tự miễn.
Bệnh nhi T. được điều trị với Methylprednisolon liều cao và giảm liều dần theo phác đồ.
Sau hơn 2 tuần điều trị tích cực, toàn diện dưới sự phối hợp liên chuyên khoa Nội thần kinh và Nhi, tình trạng bệnh của bé tiến triển tốt. Ngày 11/3, bệnh nhi được xuất viện về nhà.
Bệnh nhi tái khám theo lịch hẹn một tuần sau, với khả năng nhận thức và giao tiếp đã dần cải thiện, ngủ ngon và không còn nói chuyện một mình.
Cảnh giác bệnh lý thần kinh nghiêm trọng, dễ điều trị sai
TS.BS Võ Văn Tân, Trưởng khoa Nội Thần kinh, Bệnh viện Nhân dân Gia Định, Viêm não tự miễn là một bệnh lý thần kinh nghiêm trọng, hiếm gặp, xảy ra khi hệ miễn dịch của cơ thể tấn công vào các tế bào thần kinh khoẻ mạnh gây nên tình trạng viêm não. Bệnh thường khởi phát với các triệu chứng tâm thần như: ảo thanh, ảo giác, lo âu hoặc thay đổi hành vi khiến nhiều người lầm tưởng đó là dấu hiệu của bệnh tâm thần phân liệt hoặc các rối loạn tâm lý khác.
Viêm não tự miễn là một bệnh lý có diễn biến phức tạp và khả năng ảnh hưởng đến tính mạng nếu không được điều trị kịp thời. Bệnh thường gặp ở nữ giới, trẻ tuổi và dễ nhầm lẫn với các rối loạn tâm thần dẫn đến điều trị không hiệu quả, kéo dài thời gian điều trị. Ngoài ra, không ít trường hợp bị nhầm tưởng nên sẽ tìm đến các phương pháp điều trị bệnh này phản y học, sẽ làm chậm trễ phác đồ điều trị sau này.
Theo BS.CKI Phạm Thị Hoàng Oanh, Phó trưởng khoa Nhi, Bệnh viện Nhân dân Gia Định, có khoảng 30% – 50% trường hợp viêm não tự miễn có kết quả MRI sọ não bình thường như trường hợp của bé T. Do đó, MRI bình thường trong 1 tuần đầu của bệnh cũng không thể loại trừ chẩn đoán.
Khi trẻ có các biểu hiện thần kinh khởi phát cấp tính < 3 tháng với tiền căn trước đó hoàn toàn khoẻ mạnh, cần nghi ngờ có tổn thương não thực thể và làm thêm các xét nghiệm chuyên sâu để xác định chẩn đoán. Điều này có vai trò vô cùng quan trọng vì tiên lượng bệnh càng tốt nếu được phát hiện và điều trị sớm.
Do đó, khi thấy trẻ có các biểu hiện thần kinh bất thường như: rối loạn tâm thần, rối loạn nhận thức, rối loạn hành vi hoặc rối loạn giấc ngủ, phụ huynh cần đưa trẻ đến các cơ sở y tế chuyên khoa để được thăm khám và điều trị kịp thời. Đừng để những hiểu lầm về bệnh viêm não tự miễn dẫn đến những hậu quả đáng tiếc bởi sức khỏe tinh thần và thể chất của trẻ là món quà quý giá nhất
