Có nên khử khuẩn khẩu trang bằng lò vi sóng?

Tái sử dụng khẩu trang y tế bằng lò vi sóng

Theo TS Doãn Ngọc Hải, để tránh lãng phí với khẩu trang y tế dùng một lần, có thể tái sử dụng bằng cách khử khuẩn. Hiện nay, các công nghệ phổ biến để xử lý khử khuẩn là dùng tia UV (tia cực tím, tia tử ngoại); khí ozon (một dạng của khí oxy); dùng nhiệt và sóng viba (sóng điện từ có bước sóng nhỏ, được dụng trong công nghệ sản xuất lò vi sóng). Viện Sức khỏe nghề nghiệp và Môi trường đã thử nghiệm khử khuẩn khẩu trang y tế với các phương pháp này và kết luận tia UV chỉ có thể khử khuẩn trên bề mặt khẩu trang nhưng không có hiệu quả với lớp giữa. Thiết bị khử khuẩn bằng khí ozon khá cồng kềnh, cách làm phức tạp. Sử dụng sóng viba là phương án dễ dàng, khả thi và có tính ứng dụng, phổ biến nhất.

Theo đó, khẩu trang vải, khẩu trang y tế dùng 1 lần (loại đạt chuẩn để phòng chống dịch Covid-19) sau khi đã sử dụng làm ẩm bằng cách xịt nước muối ion, nước muối sinh lý 0,9% hoặc các dung dịch có tính sát khuẩn khác. Sau đó, khẩu trang được cho vào lò vi sóng, lưu ý là để mặt được xịt dung dịch sát khuẩn hướng lên trên. Hiện nay, công suất mặc định của lò vi sóng tại Việt Nam đang phổ biến ở mức 800W. Tuy vậy, theo khuyến cáo của các chuyên gia, lò vi sóng để khử khuẩn khẩu trang nên được dùng riêng, không dùng chung cho việc làm nóng đồ ăn hay các mục đích khác. Quá trình thử nghiệm và kiểm chứng, hiệu quả của việc khử khuẩn khẩu trang bằng lò vi sóng có thể lên đến 99,999999%.

Theo TS Doãn Ngọc Hải, việc khử khuẩn khẩu trang bằng lò vi sóng có thể lên đến 99,999999%

Làm giảm tác dụng của khẩu trang

PGS.TS Phạm Văn Nho, Phòng Thí nghiệm Vật lý Ứng dụng, Đại học Khoa học Tự nhiên, ĐH Quốc gia Hà Nội cho rằng, lò vi sóng chắc chắn sẽ diệt hết virus, nhưng đa phần các gia đình hiện nay sử dụng lò vi sóng để hâm nóng và chế biến thức ăn. Chắc hiếm có gia đình nào mua lò vi sóng chỉ để diệt khuẩn khẩu trang. Trong khi việc cho khẩu trang vào trong lò có lẫn dầu mỡ, thức ăn bám dính, có thể sẽ không đảm bảo vệ sinh. Việc giặt, phơi khẩu trang dưới nắng đã có thể diệt sạch vi khuẩn đến trên 90%. Trước khi sử dụng, có thể đem máy sấy tóc sấy qua lớp trong và ngoài của khẩu trang, hoặc cho vào máy sấy quần áo. Nếu không có máy sấy thì dùng bàn là, ủi kỹ hai mặt của khẩu trang là có thể hoàn toàn yên tâm sử dụng.

BS Trần Văn Phúc, Bệnh viện đa khoa Xanh Pôn cho rằng, mặt ngoài của khẩu trang N95 và khẩu trang y tế có một lớp "chống thấm nước". Lớp này làm cho nước, máu, mủ, các loại dịch, nước bọt, giọt bắn… rất khó xâm nhập. Cồn 75% có sức căng bề mặt khác xa so với nước, nên khi tẩm cồn vào khẩu trang để khử trùng, thì lớp “chống thấm nước” bị phá hủy, chức năng ngăn chặn sẽ không còn. Nghiên cứu của nhà sản xuất cho thấy, khẩu trang N95 và khẩu trang y tế luộc trong nước, hấp, sấy, khử trùng bằng cồn, chiếu tia cực tím, hay cho vào lò vi sóng quay; thì khả năng ngăn chặn virus từ 95% giảm xuống còn 60% tương đương với khẩu trang vải mà thôi.

Trong điều kiện quá khan hiếm khẩu trang hiện nay, các chuyên gia cho rằng nếu khẩu trang không phải dùng ở người ốm, ở trong bệnh viện, hay những nơi có nguy cơ cao như, trên tàu xe; thì người khỏe mạnh vẫn có thể dùng lại khẩu trang của chính mình một vài lần, nhưng tổng thời gian đeo không nên quá 6 giờ, khoảng cách giữa hai lần sử dụng nên cách nhau ít nhất 3 ngày để đảm bảo virus đã bị tiêu diệt do không tồn tại được ngoài môi trường. Thay vì tái sử dụng khẩu trang y tế thì hãy sử dụng khẩu trang vải.