Nhũn não và thiếu máu não
Khi bị thiếu máu não, hoạt động thần kinh của não bộ sẽ bị suy giảm. Biểu hiện ban đầu của bệnh khá đơn giản như chóng mặt, đau đầu, ngủ không sâu giấc, cáu gắt, hay quên, không tập trung… nên người bệnh ít để ý. Tuy nhiên, nếu tình trạng này kéo dài và không được điều trị kịp thời, người bệnh sẽ có nguy cơ phải đối mặt với nhiều di chứng nặng nề, đặc biệt là nhũn não.
Nhũn não (cerebral malacia) là hậu quả của tình trạng tắc mạch máu nuôi, gây nhồi máu não. ThS Hoàng Khánh Toàn, nguyên Trưởng khoa Đông y, Bệnh viện T.Ư Quân đội 108 cho biết, có 3 nguyên nhân chính làm mạch máu bị tắc và gây nhũn não:
- Xơ vữa động mạch: Do có mảng xơ mỡ đóng ở thành mạch máu, ngày càng dày lên làm hẹp lòng mạch, máu ứ lại và đóng thành cục máu đông gây tắc mạch tại chỗ hoặc chạy lên cao làm tắc các mạch máu phía sau.
- Bệnh tim: Tim đập không đều (loạn nhịp, rung nhĩ) hoặc van tim bị hẹp… làm máu không lưu thông tốt, phần máu ứ đọng đóng lại thành cục máu đông trong tim. Một mảnh của cục máu này có thể vỡ ra trôi theo dòng máu lên não sẽ mắc kẹt lại tại đó làm tắc nghẽn mạch máu não.
- Bệnh mạch máu nhỏ: Ở người tăng huyết áp, đái tháo đường lâu năm không chữa trị tốt, các động mạch nhỏ trên não bị hư hỏng và tắc nghẽn không cấp máu cho não được nữa cũng gây thiếu máu não, nhũn não.
 |
| Thịt bò rau cần tây bổ máu. |
Làm thế nào để phòng tránh bệnh?
Nhũn não do thiếu máu não là căn bệnh nguy hiểm bởi cứ ngừng tuần hoàn não trong 10 giây, mô não sẽ bắt đầu có những rối loạn; ngừng 4 phút thì tế bào thần kinh sẽ bị phá hủy và gây ra những biến chứng vô cùng nguy hiểm, thậm chí có thể đưa đến cái chết. Để phòng ngừa thiếu máu não, thậm chí nhũn não, theo các chuyên gia, chế độ ăn rất quan trọng.
Người bệnh nên ăn nhiều cá, rau xanh, hoa quả tươi; điều chỉnh chế độ sinh hoạt như không hút thuốc lá, không uống bia, rượu, hạn chế ăn mỡ động vật. Thịt bò là thực phẩm tốt cho những người thiếu máu não. Thịt bò giàu đạm, sắt, vitamin B2, B6 và B12 thúc đẩy quá trình tái tạo hồng cầu, cung cấp oxy cho các tế bào của cơ thể, tăng cường hệ miễn dịch. Cá hồi giàu axit béo không no, các khoáng chất kali, canxi, kẽm, photpho và các vitamin A, B6, B12, D... tốt cho hoạt động của não bộ. Lòng đỏ trứng gà chứa đạm có giá trị sinh học cao, giàu canxi, sắt, photpho cùng nhiều loại vitamin tham gia vào quá trình tạo máu. Ngoài ra, hải sản rất giàu kẽm, sắt, vitamin B12 và các axit amin giúp cơ thể sản sinh hồng cầu, chống mệt mỏi, căng thẳng, tăng cường sức đề kháng... tăng lưu thông máu và cung cấp oxy cho não bộ. Đối với các loại rau, ưu tiên rau chân vịt vì giàu chất sắt, vitamin B12 và axit folic. Bí ngô chứa nhiều vitamin C, carotene, sắt, canxi, protein, kẽm tốt cho thần kinh. Rau cần tây chứa nhiều axit amin, sắt, kẽm và nhiều loại vitamin giúp tăng tuần hoàn máu. Cà rốt giàu beta-carotene, vitamin C, D, A, B, E, axit folic và kali, sắt, canxi,magie, photpho giúp cơ thể tăng cường trao đổi chất và lưu thông máu hiệu quả.
Về chế độ luyện tập, người bệnh cần tăng cường vận động phù hợp như đi bộ, khí công, yoga, dưỡng sinh, thái cực quyền, luyện thở để tăng khả năng điều hòa, góp phần giảm bớt sự hẹp lòng mạch giúp làm giảm nguy cơ thiếu máu não và một số bệnh như tăng huyết áp, xơ vữa động mạch... Đối với người đang đi làm cần có chế độ nghỉ ngơi hợp lý, tránh làm việc quá sức, tránh lo âu căng thẳng.
