Cháy nhà máy Rạng Đông: Chuyện nghiêm trọng từ một khuyến cáo cấp phường

Sau khi vụ cháy được dập tắt, UBND phường Hạ Đình (quận Thanh Xuân) phát đi thông báo, người dân không ăn rau, hoa quả, gia cầm, cá, heo được nuôi trong vòng bán kính 1km kể từ tâm đám cháy tại Công ty Rạng Đông trong vòng 21 ngày.

UBND phường Hạ Đình vốn không có chức năng chuyên sâu về môi trường. Do thế, thông báo của cơ quan này chắc chắn phải được căn cứ trên khuyến cáo của một cơ quan chuyên ngành khác.

Theo phản ánh của nhiều người dân trong khu vực và cả những người dân ở xa hơn 1 km, “mùi khó chịu” của vụ cháy vẫn ảnh hưởng trực tiếp đến họ.

Cơn mưa ngày 29/8/2019 phần nào làm giảm mối lo về khói bụi vụ cháy có chứa thuỷ ngân và phốt pho. Nhưng thực tế, các chất trên sẽ theo nước mưa bám vào da, hay vào cơ thể qua đường miệng hay hô hấp, hoặc ngấm xuống đất, xuống hệ thống nước ngầm.

Bệnh Minamata là một dạng nhiễm độc thủy ngân. Thủy ngân tấn công hệ thần kinh trung ương và hệ nội tiết, đồng thời ảnh hưởng tới miệng, các cơ hàm mặt và răng. Sự phơi nhiễm kéo dài gây ra các tổn thương não và gây tử vong. Nó có thể gây ra các dị tật bẩm sinh ở thai nhi.

Thuỷ ngân gặp lửa sẽ tạo ra phản ứng phân hủy thủy ngân (II) sinh ra hợp chất thiocyanate (Hg(SCN)2 - một độc chất dạng tiền chế để chế tạo thạch tín. Phốt pho là độc chất gây hại cho sức khoẻ với con người, động vật, dù tiếp xúc trực tiếp hay gián tiếp.

Trên website, Công ty Rạng Đông cho biết “năng lực sản xuất trong 1 năm của Rạng Đông đạt tới 80 triệu sản phẩm bóng đèn, sản lượng phích đạt trên 7 triệu, 3 triệu sản phẩm thiết bị chiếu sáng, hơn 1 triệu sản phẩm đèn bàn các loại”.

Công ty này cũng thông báo, “các sản phẩm phích nước Rạng Đông đều được sản xuất theo tiêu chuẩn Anh BS EN 12546-1 : 2000, Tiêu chuẩn RoHs của châu âu và đạt chứng nhận an toàn vệ sinh thực phẩm”.

Tuy nhiên, hàm lượng thuỷ ngân được thông báo chính thức “dưới 3mg” trong mỗi bóng đèn của Rạng Đông nếu nhân lên với số lượng sản xuất nói trên sẽ là một con số lớn. Rất khó nói số lượng chất độc này được kiểm soát an toàn trong vụ cháy quá lớn nói trên. Hiện, các thông tin về sản phẩm tồn kho, nguyên liệu của của Công ty Rạng Đông chưa được công bố.

Ngày 30/8/2019  phường Hạ Đình đã có quyết định thu hồi văn bản số 112 có nội dung khuyên người dân không sử dụng thực phẩm tự nuôi trồng, nước trong bán kính 1km từ Công ty Rạng Đông với lý do văn bản này được ban hành không đúng thẩm quyền và nội dung chưa đủ cơ sở. Dư luận đang đặc biệt quan tâm về vụ cháy, vì vậy UBND quận Thanh Xuân đang tập trung chỉ đạo các đơn vị thuộc quận phối hợp với các cơ quan chuyên môn của TP để kiểm tra, xác định kết quả và có báo cáo trong thời gian sớm nhất.