Blockchain: “Chìa khóa” khai sinh các doanh nghiệp Việt trăm triệu USD

Gần một chục công ty có vốn hóa từ 100 triệu đô la trở lên là của Việt Nam. Đây gần như là một chuyện không thể tưởng tượng được trước đây. Trong top 200 công ty hàng đầu thế giới có 5 - 7 công ty Việt Nam. Điều đó cho thấy Việt Nam đứng ngang hàng và cạnh tranh sòng phẳng về blockchain với thế giới.

Blockchain được coi là chìa khóa trong bài toán số hóa của các doanh nghiệp, nhưng làm sao để ứng dụng hiệu quả? CEO/Co-founder của Kardia Chain Huy Nguyễn - một trong những người tiên phong phát triển blockchain tại Việt Nam đã có cuộc chia sẻ với Khoa học & Đời sống về những tiềm năng to lớn của công nghệ này.

Công nghệ chủ đạo của nhiều lĩnh vực

Blockchain là cụm từ “hot” được nhắc đến nhiều ở Việt Nam hiện nay. Vậy, nếu nói một cách đơn giản dễ hiểu cho những người không hiểu gì về công nghệ thì blockchain là gì?

(Cười) Đây là câu hỏi tôi sợ nhất vì nếu nói ra người ta sẽ cảm thấy khó hiểu. Nên hiểu đơn giản thì blockchain chỉ là một công nghệ mới, tương tự như AI, internet những ngày đầu. Công nghệ này mang lại 3 điều quan trọng cho doanh nghiệp và người tiêu dùng: minh bạch, an toàn, tự động.

Nếu doanh nghiệp có nhu cầu về 3 điều này thì blockchain là công nghệ thích hợp. Nếu được khai thác và sử dụng hợp lý, trong một thập kỷ tới nó có thể là một công nghệ chủ đạo của rất nhiều những lĩnh vực như cách internet hay điện thoại đã làm cho thế giới trong 20 năm vừa qua.

Vậy chuyển đổi số có phải là blockchain hóa?

Blockchain là một phần của chuyển đổi số nhưng không phải tất cả mọi thứ cần blockchain. Có những lĩnh vực không cần blockchain vẫn ổn. 20 năm nữa ai cũng phải dùng blockchain vậy thì sao không áp dụng luôn từ bây giờ để có lợi thế vượt trội, đi trước doanh nghiệp khác?

Hiện nay, blockchain đã ứng dụng vào các ngành nghề ở Việt Nam và thế giới như thế nào?

Chỉ riêng trong những lĩnh vực tài chính, tổng vốn hóa hiện tại của tiền kỹ thuật số là khoảng 2.000 tỷ USD, gấp 10 lần thị trường chứng khoán Việt Nam. Công nghệ NFT của blockchain đã tạo ra những cuộc đấu giá điên rồ, trong đó có những bức tranh được bán mấy chục triệu đô la. Chỉ trong vòng một năm vừa qua, số thú cưng bán Axie Infinity - một công ty game của Việt Nam bán ra đạt giá trị hơn một tỷ USD.

Trong thể thao chúng ta thấy những câu lạc bộ bóng đá lớn nhất như là Bayer Munich, Barcelona đều sử dụng công nghệ blockchain để tạo ra token riêng của họ, cho phép cộng đồng cổ động viên có thể tham gia vào trả lương cho cầu thủ và làm nhiều chuyện. Các lĩnh vực khác như chuỗi cung ứng, y tế, giáo dục, thương mại điện tử cũng đều áp dụng rất nhiều.

Góc độ chủ doanh nghiệp chưa hiểu về blockchain mà muốn ứng dụng vào thì có quá khó không?

Nó sẽ có khó khăn nhất định, tùy thuộc vào định hướng của từng doanh nghiệp. Cái khó khăn lớn nhất là nhiều khi doanh nghiệp phải thay đổi hệ thống hiện tại để sử dụng công nghệ blockchain. Tuy nhiên, ở Việt Nam chuyển đổi số mới vừa bắt đầu, nhiều doanh nghiệp chưa số hóa nên rất tiện lợi để ứng dụng công nghệ này.

Theo tôi, có 4 trường hợp nên ứng dụng sớm blockchain đó là các doanh nghiệp sử dụng hệ thống điểm thưởng trong chính sách bán hàng (loyalty point), truy xuất nguồn gốc (NFT), mã hóa bảo mật dữ liệu (Tokenization), sử dụng QR code.

Cạnh tranh sòng phẳng với thế giới

Để các doanh nghiệp ứng dụng rộng rãi blockchain hơn cần giải quyết những nút thắt nào?

Cần tạo nên những doanh nghiệp thành công và chúng tôi đang làm điều đó. Ví dụ, sau thắng lợi kinh khủng của Axie Infinity (AXS), hàng loạt các công ty game ứng dụng blockchain vào thị trường và đạt được những thành công nhất định. Đó là những minh chứng quá rõ ràng, không thể phủ nhận. Và những trường hợp thành công này sẽ tạo nên hiệu ứng domino tiếp theo.

Tôi dự đoán trong thời gian sắp tới, những ngành nghề như thể thao, giải trí sẽ tiếp tục thành công. Các KOLs (những người nổi tiếng) sẽ có những token (tài sản kỹ thuật số trên nền tảng Blockchain) của riêng họ. Họ sẽ dùng nó giao tiếp, quảng cáo, quản lý thời gian...

Từ bỏ thung lũng Silicon để về Việt Nam, hẳn là Huy Nguyễn có những đánh giá về vận hội của Việt Nam trong chuyến tàu công nghệ lần này?

Có thể thấy, Việt Nam đang tích hợp thiên thời - địa lợi – nhân hòa để phát triển công nghệ blockchain. Thiên thời là Việt Nam đang trong thời điểm chuyển đổi số. Địa lợi là cả Chính phủ, doanh nghiệp, truyền thông đều rất tích cực ủng hộ. Nhân hòa là Việt Nam có một lượng dân số trẻ đam mê công nghệ, sử dụng smartphone cao, là nguồn khách hàng ngay tại chỗ khi có các sản phẩm blockchain.

Thực tế đã chứng minh, trong vòng vài năm vừa qua, các startup Việt Nam trong lĩnh vực blockchain đều rất thành công và có những dấu ấn rất đáng kể. Gần một chục công ty có vốn hóa từ 100 triệu đô la trở lên là của Việt Nam. Đây gần như là một chuyện không thể tưởng tượng được trước đây.

Trong top 200 công ty hàng đầu thế giới có 5 - 7 công ty Việt Nam. Điều đó cho thấy Việt Nam đứng ngang hàng và cạnh tranh sòng phẳng về blockchain với thế giới. Những thống kê khác cũng cho thấy, Việt Nam luôn nằm trong top những nước hiểu biết và tìm hiểu về blockchain nhiều nhất...

Chưa bao giờ tôi thấy cơ hội gần đến mức này. Nếu bây giờ, Chính phủ, các doanh nghiệp không nắm bắt thì 20 năm nữa sẽ rất tiếc nuối. Trung Quốc nhờ bắt kịp thời kỳ đầu phát triển internet mà họ đã “chạy nhanh” vượt lên Mỹ. Từ góc nhìn quốc tế, các chuyên gia cũng nhận định Việt Nam đang đứng trước cơ hội này với công nghệ blockchain.

Vậy Việt Nam cần làm gì để thành công?

Việt Nam cần tiếp tục đào tạo nhân lực và nâng cao nhận thức về công nghệ blockchain, tạo hành lang pháp lý phù hợp, có sự ủng hộ của Chính phủ.

Chuyến tàu công nghệ đã lăn bánh. Hy vọng các cơ quan chức năng, các chủ doanh nghiệp thấy được những lợi ích, cơ hội của blockchain để chúng ta bắt kịp với thế giới.

Xin cảm ơn!

Huy Nguyễn tốt nghiệp ngành Kỹ thuật điện – điện tử và Khoa học máy tính tại Trường Đại học UC Berkeley (Mỹ). Sau hơn 10 năm công tác tại Thung lũng Silicon, đảm nhiệm vị trí quản lý cao cấp tại Google, năm 2018, Huy Nguyễn trở về nước đồng sáng lập KardiaChain - nền tảng blockchain liên chuỗi đầu tiên tại khu vực Đông Nam Á. Từ một công ty công nghệ với giá niêm yết chỉ 1,5 triệu USD trên sàn, KardiaChain đã đạt vốn hóa đỉnh điểm tới 350 triệu USD. Công ty vừa lọt Top công ty công nghệ xu hướng năm 2021 do Yahoo Finance bình chọn.