Anh: Nới lỏng quy định đối với động vật và cây trồng chỉnh sửa gene

Ngày 17/6 tới đây, Anh sẽ công bố các quy định áp dụng cho cây trồng và động vật có hệ gene được chỉnh sửa bằng các kỹ thuật chính xác như CRISPR. Điều này sẽ đưa nước Anh sánh ngang với các quốc gia khác bao gồm cả Hoa Kỳ và các nhà công nghệ sinh học của Anh nhận định rằng sẽ thúc đẩy tốc độ nghiên cứu đầu tư vào lĩnh vực này tăng nhanh.

TS Tina Barsby, Giám đốc điều hành của Viện Thực vật Nông nghiệp Quốc gia Anh cho biết, sự thay đổi này có thể là “bước đột phá chính sách quan trọng nhất trong việc chọn tạo giống cây trồng trong hơn 2 thập kỷ qua”.

Theo sự thay đổi chính sách của Vương quốc Anh, các loài thực vật và động vật được chỉnh sửa gene có thể không cần các ứng dụng nộp hồ sơ và đánh giá chi tiết trước khi làm khảo nghiệm trên đồng ruộng và phê duyệt thương mại. Hiện nay, mới chỉ có một số ít loại cây trồng chỉnh sửa gene được thương mại hóa trên thế giới. Ví dụ, tiêu biểu là một loại cà chua có tên là Sicilian Rouge High GABA tạo ra nhiều axit amin hơn được cho là có tác dụng thúc đẩy sự thư giãn, đã được phê duyệt để bán ở Nhật Bản vào năm ngoái. Tại Anh, mới chỉ có hai loại cây trồng chỉnh sửa gene đã được đưa vào khảo nghiệm. Một, là khảo nghiệm đánh giá từ năm 2018 về biểu hiện của camelina, một giống thuộc họ mù tạt, được chọn tạo để thu được sản phẩm giống như dầu ôliu. Và hai là bông cải xanh chỉnh sửa để cải thiện dinh dưỡng mới được đưa vào khảo nghiệm gần đây.

Những sản phẩm khác đều đang tăng tốc khi quy định mới được áp dụng. Trung tâm Nghiên cứu Rothamsted trong tháng này đã nộp đơn xin giấy phép khảo nghiệm cho giống lúa mỳ được chỉnh sửa mang hàm lượng asparagin thấp, đây là một loại axit amin trở thành chất gây ung thư acrylamide khi nướng. Viện Roslin, một trung tâm nghiên cứu tại Đại học Edinburgh hoạt động trên lĩnh vực chăn nuôi, đã tạo ra giống lợn có khả năng kháng lại một loại virus gây ra hội chứng hô hấp và sinh sản ở lợn, khiến người chăn nuôi lợn ở Mỹ và châu Âu tiêu tốn 2,6 tỷ USD mỗi năm. Genus PLC đang thương mại hóa giống lợn này ở một số quốc gia.

Quyết định của Chính phủ về vấn đề chỉnh sửa gene, được Bộ Môi trường, Thực phẩm và Nông thôn (Defra) công bố, sẽ không áp dụng bên ngoài nước Anh. Các khu vực khác của Vương quốc Anh — Scotland, Wales và Bắc Ireland – sẽ tự quy định về sinh vật biến đổi gene.

Những người ủng hộ cũng cần có những kỳ vọng thực tế về việc chỉnh sửa gene, Johnathan Napier, nhà công nghệ sinh học thực vật tại Trung tâm Nghiên cứu Rothamsted cho biết: “Việc loại bỏ một vài gene có thể cải thiện khả năng kháng bệnh hoặc loại bỏ chất gây dị ứng. Nhưng những đặc tính phức tạp hơn, chẳng hạn như khả năng chịu hạn, được tạo thành bởi nhiều gene sẽ khó tạo ra hơn nhiều nếu không có các chỉnh sửa chuyển gene”, Napier cảnh báo. “Đây thực sự không phải là một viên đạn ma thuật”, ông nói. Nhưng các quy định kiểm soát đối với sinh vật chuyển gene một ngày nào đó cũng có thể được nới lỏng; Defra đã xin ý kiến công chúng trong việc có cần cải cách các quy định hay không.

Ngay cả Liên minh châu Âu cũng đang suy nghĩ lại cách tiếp cận của mình với việc chỉnh sửa gene. Một báo cáo vào tháng 4 của Ủy ban châu Âu cho thấy, chỉnh sửa gene có thể làm cho nông nghiệp bền vững hơn và cho thấy “những dấu hiệu rõ ràng” rằng luật của EU không còn phù hợp nữa.