SARS-CoV-2 thuộc họ virus corona, có 5 mầm bệnh có thể lây nhiễm sang người.
Cũng như các loại virus khác trong họ coronavirus này, SARS-CoV-2 chứa một loại protein spike (dằm), sử dụng để liên kết và xâm nhập vào tế bào chủ. Nếu virus không thể liên kết với tế bào, SARS-CoV-2 không gây lây nhiễm và phá hủy tế bào. Đây là mục tiêu khả thi mà các nhà khoa học nhắm đến để phát triển văcxin.
Trong một báo cáo khoa học, công bố trên tạp chí Science, nhóm nghiên cứu Trung Quốc xác định được một cặp kháng thể trung hòa, phân lập từ một bệnh nhân Covid-19 đã hồi phục, có thể liên kết với một thành phần của protein spike, được gọi là protein liên kết với thụ thể, ngăn chặn protein spike liên kết với thụ thể ACE2 của con người.
Kháng thể trung hòa từ lâu đã được các nhà khoa học sử dụng trong phát triển văcxin và điều trị. Những kháng thể này là một phần của hệ thống phòng thủ tự nhiên của cơ thể con người, liên kết với các bề mặt cụ thể của vi sinh vật truyền nhiễm, ngăn chặn các loại vi sinh tương tác với những tế bào chủ của con người.
Các nhà khoa học nhằm mục tiêu vào miền liên kết thụ thể của protein spike với những kháng thể trung hòa trong các coronavirus khác như SARS và MERS, khiến những kháng thể này trở thành ứng viên lý tưởng cho các liệu pháp mới để ngăn chặn đại dịch hiện nay.
Các nhà khoa học đã hiển thị vùng protein SARS-CoV-2 liên kết với thụ thể của protein spike, sử dụng làm mồi nhử để xác định những chất kết dính tiềm năng có thể có trong mẫu máu bệnh nhân.
2 kháng thể, có tên gọi là B38 và H4, tách ra khỏi hỗn hợp kết dính trên miền thụ thể của spike, được các nhà khoa học phát hiện thấy đồng thời liên kết với các phần khác nhau (epitopes) trong miền liên kết của thụ thể virus.
Trong các mô hình nghiên cứu thử nghiệm trên chuột, nhóm nghiên cứu chứng minh được, 2 kháng thể làm giảm virus trong phổi chuột thí nghiệm. Thử nghiệm thêm cho thấy, sự phối hợp của 2 kháng thể cùng lúc cho hiệu ứng trung hòa mạnh hơn so với từng kháng thể.
Những phát hiện mới này cho thấy có được hiệu quả trong trị liệu, hình thành cơ cơ sở để thiết kế phương pháp trị liệu phân tử nhỏ và phát triển văcxin chống Covid-19.
Một trong những lợi ích lớn trong điều trị là nhóm nghiên cứu có thể xác định được 2 kháng thể, khi phối hợp với nhau tạo liên hiệu quả cao trong trung hòa protein spike có nghĩa là nếu virus đột biến theo cách ngăn chặn sự liên kết của một trong các kháng thể, thì kháng thể kia vẫn có thể duy trì khả năng trung hòa chống lây nhiễm.
Hình ảnh của miền liên kết với thụ thể spike tích hợp với B38 cho thấy, kháng thể liên kết với tập hợp các axit amin của spike, có tác dụng tương tác với thụ thể ACE2 trong tế bào người.
Các nhà khoa học cho rằng một loại hỗn hợp có chứa cả 2 kháng thể có thể mang lại hiệu quả điều trị trực tiếp cho bệnh nhân Covid-19, đồng thời, những thông tin mới về các epitope của virus có thể giúp phát triển những thuốc chống virus phân tử nhỏ và các ứng viên văcxin tiềm năng chống SARS-CoV-2.
