10 sự kiện và hoạt động tiêu biểu năm 2021 của Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam

1. Chủ tịch nước trao tặng danh hiệu Anh hùng Lao động thời kỳ đổi mới và Huân chương Độc lập hạng Ba cho một số đồng chí nguyên lãnh đạo, nhà khoa học trong hệ thống Liên hiệp Hội Việt Nam

Ngày 22/4/2021, đồng chí Nguyễn Xuân Phúc, Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch nước đã tới dự, phát biểu và trao tặng danh hiệu Anh hùng Lao động thời kỳ đổi mới cho cố GS.VS Vũ Tuyên Hoàng, Chủ tịch Liên hiệp Hội Việt Nam khóa IV, khóa V (1999 - 2008) và Nhà nghiên cứu Trương Hoàng Chương; trao tặng Huân chương Độc lập hạng Ba cho 3 đồng chí lãnh đạo Liên hiệp Hội Việt Nam khóa VII.

Đây là sự ghi nhận và đánh giá cao của lãnh đạo Đảng và Nhà nước không chỉ đối với cá nhân các đồng chí được nhận phần thưởng cao quý của Đảng và Nhà nước mà còn đối với đội ngũ trí thức KH&CN, tạo thêm động lực, khí thế và niềm tin để Liên hiệp Hội Việt Nam tiếp tục thực hiện tốt nhiệm vụ tập hợp, đoàn kết và phát huy sức sáng tạo của đội ngũ trí thức KH&CN nước nhà.

2. Hội nghị toàn quốc “Đội ngũ trí thức khoa học và công nghệ Việt Nam triển khai thực hiện Nghị quyết Đại hội lần thứ XIII của Đảng”

Ngày 15/9/2021, tại Hội nghị toàn quốc “Đội ngũ trí thức khoa học và công nghệ Việt Nam triển khai thực hiện Nghị quyết Đại hội lần thứ XIII của Đảng” do Liên hiệp Hội Việt Nam tổ chức đã vinh dự được đón Đồng chí Phạm Minh Chính, Ủy viên Bộ Chính trị, Thủ tướng Chính phủ tới dự, chủ trì và phát biểu chỉ đạo.

Đây là Hội nghị quy mô lớn nhất do Liên hiệp Hội Việt Nam tổ chức. Hội nghị được tổ chức trực tiếp tại Hà Nội và truyền trực tuyến tới 62 tỉnh thành phố trực thuộc Trung ương (TW). Tham dự Hội nghị, tại điểm cầu Hà Nội có 15 đồng chí Ủy viên Bộ Chính trị, Ủy viên Ban Bí thư và Ủy viên TW Đảng là Lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, lãnh đạo Ban, Bộ ngành TW, Ủy ban của Quốc hội. Tại địa phương có một số đồng chí là Ủy viên TW Đảng, Bí thư, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Thành ủy.

Hội nghị là đợt sinh hoạt chính trị sâu rộng của đội ngũ trí thức KH&CN Việt Nam dưới sự lãnh đạo của Đảng nhằm quán triệt, triển khai thực hiện Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng; phát huy vai trò, trách nhiệm của đội ngũ trí thức KH&CN nước nhà trong công cuộc Công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước; thể hiện ý chí một lòng theo Đảng của đội ngũ trí thức KH&CN Việt Nam trong thời đại Hồ Chí Minh.

3. 5 đại diện của Liên hiệp Hội Việt Nam trúng cử ĐBQH khóa XV và 15 đại biểu trúng cử đại biểu HĐND tỉnh, thành phố nhiệm kỳ 2021 - 2026

Đã có 5 cán bộ KH&CN là Chủ tịch Liên hiệp Hội Việt Nam và lãnh đạo các Hội ngành toàn quốc được bầu làm Đại biểu Quốc hội (ĐBQH) khóa XV và 15 cán bộ của Liên hiệp hội các địa phương được bầu vào Hội đồng nhân dân (HĐND) tỉnh, thành phố nhiệm kỳ 2021 - 2026.

Đội ngũ trí thức KH&CN Việt Nam tin tưởng các ĐBQH, đại biểu HĐND tỉnh, thành phố sẽ xứng đáng với niềm tin của cử tri, làm tròn trọng trách của người đại biểu của Nhân dân, nói lên được tiếng nói của đội ngũ trí thức KH&CN, đóng góp tích cực cho sự phát triển của đất nước và Liên hiệp Hội Việt Nam trong tình hình mới.

Sự kiện này thể hiện lòng tin tưởng của cử tri đối với các cán bộ KH&CN được trao gửi trách nhiệm đại diện cho trí thức KH&CN Việt Nam tại các cơ quan quyền lực nhà nước tại TW và địa phương.

4. Đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của Liên hiệp Hội Việt Nam

Thực hiện sự lãnh đạo của Đảng theo Kết luận số 93-KL/TW ngày 20/11/2020 của Ban Bí thư về tiếp tục thực hiện Chỉ thị số 42-CT/TW “Về tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của Liên hiệp các Hội KH&KT Việt Nam trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước” Đảng đoàn Liên hiệp Hội Việt Nam tổ chức làm việc với Tỉnh ủy các tỉnh Lai Châu, Sơn La, Ninh Bình, Bắc Giang và Hà Giang.

Đặc biệt, tại các buổi làm việc đều có đồng chí Ủy viên Trung ương, Bí thư Tỉnh ủy tham gia chủ trì, các đồng chí trong Thường vụ tỉnh ủy, HĐND, UBND, Mặt trận Tổ quốc tỉnh, lãnh đạo các sở, ban ngành liên quan tham dự. Điều đó thể hiện sự quan tâm tới đội ngũ trí thức, tới hệ thống Liên hiệp các Hội KH&KT nơi Đoàn đến công tác. Các buổi làm việc được tiến hành với nhiều nội dung, trong đó chú trọng công tác tập hợp, đoàn kết, tôn vinh và phát huy vai trò của đội ngũ trí thức KH&CN địa phương trong bối cảnh hiện nay.

Trong năm 2021, lần đầu tiên Liên hiệp Hội Việt Nam biên soạn cuốn Sổ tay Hỏi - Đáp về Liên hiệp Hội Việt Nam để cung cấp cho các cơ quan liên quan và bạn đọc những thông tin chuẩn xác nhất về hệ thống Liên hiệp Hội Việt Nam, một tổ chức chính trị - xã hội của đội ngũ trí thức KH&CN. Tài liệu này đã được gửi tới các đồng chí Lãnh đạo Đảng, Nhà nước, các ban, bộ ngành Trung ương; tỉnh ủy, thành ủy cả nước và trong hệ thống Liên hiệp Hội Việt Nam.

5. Ký kết và thực hiện hợp tác trong và ngoài nước

Trong năm 2021, Thường trực Đoàn Chủ tịch Liên hiệp Hội Việt Nam đã chủ trì ký 4 Thỏa thuận hợp tác với Bộ KH&CN, Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường của Quốc hội, Hội đồng Dân tộc của Quốc hội, Liên đoàn các tổ chức KH&CN Hàn Quốc. Hoạt động này đã góp phần tạo thêm cơ chế, nguồn lực, điều kiện mới để đẩy mạnh thực hiện các chức năng, nhiệm vụ của Liên hiệp Hội Việt Nam, các hội thành viên và tổ chức KH&CN trực thuộc.

Ngay sau ký kết, Thường trực Đoàn Chủ tịch Liên hiệp Hội Việt Nam đã chỉ đạo triển khai ngay các hoạt động, cụ thể như: (1) Phổ biến các nội dung hợp tác tới các hội thành viện, các ban, sở ngành; (2) Thống nhất kế hoạch và triển khai kế hoạch hợp tác; (3) Đồng tổ chức nhiều hội thảo, hội nghị.

6. Công tác tư vấn, phản biện và giám định xã hội phát triển mạnh về chiều sâu

Trong năm 2021, công tác tư vấn phản biện và giám định xã hội được triển khai mạnh mẽ ngay từ đầu năm, đi vào chiều sâu và có nhiều kết quả nổi bật. Liên hiệp Hội Việt Nam đã tiến hành góp ý đối với: 3 Đề án quy hoạch phát triển mạng lưới đường bộ, đường thủy, cảng hàng không và sân bay thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050; 4 Chiến lược phát triển về KH&CN và đổi mới sáng tạo, phát triển đội ngũ trí thức giai đoạn 2021 - 2030, kinh tế số và xã hội số, đa dạng sinh học đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050; Dự thảo Luật Dầu khí (sửa đổi) và Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi). Thông qua các Hội nghị, hội thảo, Liên hiệp Hội Việt Nam đã tập trung tư vấn, phản biện, đóng góp ý kiến khách quan, khoa học đối với các đề án, chiến lược, Dự án Luật có tác động sâu rộng đến sự phát triển KH&CN, kinh tế - xã hội của đất nước.

Điểm đặc biệt là trong quá trình lấy ý kiến chuyên gia đều có sự có mặt của các đồng chí lãnh đạo cao nhất của bộ, ngành: Bộ trưởng Bộ KH&CN, Bộ trưởng Bộ GTVT, Bộ trưởng Bộ TN&MT, Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường của Quốc hội, Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội, điều này đã thể hiện tinh thần cầu thị, coi trọng và tiếp thu ý kiến của các nhà khoa học trong hệ thống Liên hiệp Hội Việt Nam của các bộ, ngành đối với những vấn đề lớn và quan trọng của đất nước.

7. Hoạt động tôn vinh trí thức được tổ chức trang trọng, chu đáo, nghiêm túc, vượt lên những khó khăn, tác động của đại dịch Covid-19

Lễ công bố Sách vàng Sáng tạo Việt Nam nhân kỷ niệm 76 năm ngày thành lập nước Cộng hòa XHCN Việt Nam với 76 công trình của các nhà khoa học được Liên hiệp Hội Việt Nam phối hợp với Ủy ban TW Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, Bộ KH&CN tổ chức. Đây là hoạt động thường niên nhằm tuyên truyền, biểu dương, khẳng định năng lực sáng tạo, khơi dậy tinh thần yêu nước, trí tuệ của người Việt Nam trong lĩnh vực KH&CN, góp phần hình thành văn hóa sáng tạo của người Việt Nam.

Lễ trao giải thưởng, cuộc thi, hội thi sáng tạo KH&CN, sáng tạo thanh thiếu niên, nhi đồng do Quỹ Hỗ trợ Sáng tạo Kỹ thuật Việt Nam (VIFOTEC) chủ trì thực hiện đã thu hút đông đảo sự tham gia của nhiều cá nhân, tổ chức trong nước. Mặc dù dịch bệnh Covid-19 nhưng vẫn có nhiều sản phẩm, công trình đạt giải đã thể hiện sự sáng tạo, nhiều ý tưởng đổi mới trong lĩnh vực KH&CN.

Tại các địa phương, các cuộc thi, hội thi sáng tạo KH&CN đã được quan tâm tổ chức và thu được nhiều kết quả tốt.

Tại các hội ngành toàn quốc: giải thưởng Quy hoạch đô thị quốc gia, giải thưởng Chuyển đổi số, giải thưởng Loa Thành... được Liên hiệp Hội Việt Nam và các hội thành viên tổ chức thành công trong năm qua.

8. Liên kết giữa Liên hiệp Hội Việt Nam với các các hội thành viên, các Liên hiệp hội địa phương, các tổ chức KH&CN được đẩy mạnh.

Các hội nghị, hội thảo “Gặp gỡ vì hợp tác và phát triển năm 2021: Các tổ chức KH&CN vượt qua thách thức, chuyển đổi phương thức hoạt động, ứng phó với đại dịch Covid-19, hướng tới phát triển bền vững”, “Hợp tác và phát triển bền vững Đồng bằng Sông Cửu Long”, Hội nghị giao ban các Hội ngành toàn quốc, Hội nghị giao ban các Liên hiệp Hội địa phương… là những sự kiện được Liên hiệp Hội Việt Nam tổ chức nhằm tăng cường vai trò cầu nối, điều hòa phối hợp hoạt động của Liên hiệp Hội Việt Nam đối với các hội thành viên và các tổ chức KH&CN trực thuộc.

9. Công tác báo chí và xuất bản có bước tiến mới; nghiêm túc thực hiện theo chỉ đạo của các cấp.

Ngày 27/4/2021, Báo Tri thức và Cuộc sống chính thức được ra mắt, Báo là cơ quan ngôn luận chính thức của Liên hiệp Hội Việt Nam sau khi thực hiện công tác Quy hoạch báo chí, dù thời gian chưa nhiều nhưng đã dần đi vào ổn định.

Kiện toàn nhân sự lãnh đạo, bổ nhiệm Giám đốc mới đối với Nhà xuất bản Tri thức. Điều này là sự quan tâm sâu sắc và sát sao của cơ quan chủ quản đối với Nhà xuất bản sau một thời gian hoạt động “trầm lắng” và nay đang hoạt động đúng hướng.

Đảng đoàn và Thường trực Đoàn Chủ tịch Liên hiệp Hội Việt Nam đã làm việc với Ban Tuyên giáo TW, Bộ TT-TT, Hội Nhà báo Việt Nam và các cơ quan liên quan về hoạt động báo chí của Liên hiệp Hội Việt Nam. Sau buổi làm việc, Đồng chí Nguyễn Trọng Nghĩa, Bí thư TW Đảng, Trưởng ban Tuyên giáo TW đã kết luận về tình hình hoạt động các cơ quan báo chí thuộc Liên hiệp Hội Việt Nam (Thông báo số 115-TB/BTGTW ngày 04/11/2021 của Ban Tuyên giáo Trung ương). Đây là sự quan tâm và chỉ đạo sát sao của Đảng đối với hoạt động báo chí của Liên hiệp Hội Việt Nam.

Chấp hành chỉ đạo này, Liên hiệp Hội Việt Nam đã tổ chức 2 Hội nghị quán triệt tới các Tổng Biên tập Tạp chí thuộc các Viện và Tổng Biên tập Tạp chí thuộc các Hội ngành toàn quốc; tổ chức đánh giá hoạt động báo chí hệ thống Liên hiệp Hội Việt Nam trong thời gian qua và xây dựng Kế hoạch nâng cao hiệu quả hoạt động báo chí trong thời gian tới.

10. Đội ngũ trí thức KH&CN hưởng ứng lời kêu gọi của Đảng và Nhà nước, tích cực phòng chống đại dịch Covid-19

Các nhà khoa học, các tổ chức thuộc hệ thống Liên hiệp Hội Việt Nam tích cực nghiên cứu, ứng dụng các sản phẩm KH&CN trong phòng và điều trị Covid-19; tuyên truyền, phổ biến các chủ trương, biện pháp, quy định phòng, chống dịch; nêu gương, tôn vinh các y bác sĩ, lực lượng tuyến đầu tham gia phòng chống Covid-19; tổ chức nhiều hội thảo, tọa đàm lấy ý kiến chuyên gia để tư vấn, kiến nghị với Đảng, Nhà nước các giải pháp kiểm soát dịch bệnh và phát triển kinh tế - xã hội trong điều kiện bình thường mới.

Hàng tỷ đồng, hàng triệu khẩu trang cùng các thiết bị y tế và nhiều hoạt động thiết thực khác được đội ngũ trí thức KH&CN Việt Nam chủ động tham gia đóng góp, thực hiện nhiệm vụ kép phòng, chống, đẩy lùi dịch bệnh Covid-19 và phát triển kinh tế - xã hội.