Theo Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP), đến nay Việt Nam xuất khẩu thủy sản sang 154 thị trường. Trong đó, 6 thị trường nhập khẩu thủy sản lớn nhất của Việt Nam là Nhật Bản, Mỹ, Trung Quốc, EU, Hàn Quốc và ASEAN, chiếm gần 80% kim ngạch xuất khẩu.
Trong khi xuất khẩu thuỷ sản sang hầu hết các nước đều giảm, xuất khẩu sang Mỹ 9 tháng đầu năm 2020 lại tăng 6% so với cùng kỳ năm ngoái. Hiện, Mỹ đang là thị trường nhập khẩu thuỷ sản lớn nhất của Việt Nam. Ước tính kim ngạch xuất khẩu thủy sản sang Mỹ đạt trên 1,16 tỷ USD. Xuất khẩu sang Mỹ chỉ giảm sâu trong tháng 4 và tháng 5 vào đỉnh dịch Covid-19 lần 2, nhưng sau đó hồi phục mạnh nhờ xuất khẩu tôm sang thị trường này tăng.
Với thị trường EU, xuất khẩu thủy sản có chiều hướng tích cực từ tháng 8 - 9/2020 nhờ EVFTA, nhưng vẫn không kéo tổng xuất khẩu thủy sản trong cả 9 tháng tăng bằng cùng kỳ năm trước. Nguyên nhân sụt giảm là do dịch bệnh Covid-19 làm giảm nhu cầu và ảnh hưởng đến hoạt động giao thương trong 6 tháng đầu năm. Ngoài ra, Anh rời khỏi EU cũng làm giảm đáng kể lượng tiêu thụ thủy sản của EU.
Trong số các sản phẩm xuất khẩu chính, chỉ có tôm vẫn giữ mức tăng trưởng xuất khẩu khả quan. Kim ngạch xuất khẩu tôm chiếm tỷ trọng chi phối hơn 44% giá trị xuất khẩu thuỷ sản Việt Nam, tăng 10% so với cùng kỳ năm ngoái. Các mặt hàng hải sản, cá tra liên tục sụt giảm, chỉ chiếm 38% và 28% tổng xuất khẩu thuỷ sản.
Trong bối cảnh dịch Covid-19 còn nhiều diễn biến phức tạp, bùng phát đợt 3 trên thế giới, xuất khẩu thủy sản trong 3 tháng cuối năm còn gặp nhiều khó khăn do nhu cầu giảm và sản xuất bị ảnh hưởng khiến nguyên liệu chế biến tiếp tục giảm.
Điểm sáng của thủy sản Việt Nam là vẫn còn cơ hội đẩy mạnh xuất khẩu tôm, đặc biệt là tôm chân trắng sang thị trường Mỹ, đồng thời tăng chế biến và xuất khẩu các sản phẩm có thời hạn bảo quản lâu như các sản phẩm đóng hộp.
Đối với thị trường EU, các mặt hàng thủy sản như tôm, cá ngừ, mực bạch tuộc và nhuyễn thể được hưởng thuế 0% khi EVFTA có hiệu lực sẽ là đòn bẩy để thúc đẩy xuất khẩu sang thị trường EU tăng trong những tháng cuối năm.
VASEP dự báo xuất khẩu thủy sản của Việt Nam 3 tháng cuối năm sẽ đạt khoảng 2,3 tỷ USD, giảm nhẹ 2% so với cùng kỳ năm ngoái.
