Vì sao biến chủng SARS-CoV-2 lây lan nhanh ở Việt Nam?

Biến chủng SARS-CoV-2 (B117) khiến dịch Covid-19 tại Việt Nam lây lan nhanh và khó kiểm soát hơn so với virus cũ.

<div> <p>S&aacute;ng 2/2, Viện Vệ sinh Dịch tễ Trung ương cho biết c&aacute;c nh&agrave; khoa học đ&atilde; lấy mẫu, x&eacute;t nghiệm v&agrave; giải tr&igrave;nh tự gene SARS-CoV-2 tr&ecirc;n 16 mẫu bệnh phẩm của người mắc Covid-19. Trong đ&oacute;, 11 mẫu c&oacute; giải tr&igrave;nh tự gene tương tự chủng virus B117 lần đầu được ph&aacute;t hiện tại Anh v&agrave;o th&aacute;ng 12/2020.</p> <p>C&aacute;c chuy&ecirc;n gia cho biết khi B117 vượt ngo&agrave;i bi&ecirc;n giới ch&acirc;u &Acirc;u, Việt Nam ghi nhận bệnh nh&acirc;n mang biến chủng n&agrave;y l&agrave; điều kh&oacute; tr&aacute;nh khỏi. Biến chủng mới đ&atilde; g&acirc;y ra đợt b&ugrave;ng ph&aacute;t lớn nhất từ trước đến nay.</p> <h3>4 điểm kh&aacute;c biệt của biến chủng B117</h3> <p>Tiến sĩ Nguyễn Văn Vĩnh Ch&acirc;u, Gi&aacute;m đốc Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới TP.HCM, cho biết ngay khi mẫu bệnh phẩm của bệnh nh&acirc;n 1660 c&oacute; kết quả dương t&iacute;nh bằng phương ph&aacute;p rRT-PCR, nh&oacute;m nghi&ecirc;n cứu tiếp tục giải tr&igrave;nh tự gene của virus để x&aacute;c định nguồn gốc.</p> <p>&ldquo;Ph&acirc;n t&iacute;ch đột biến bằng phần mềm CoV-GLUE cho thấy bộ gene của chủng virus n&agrave;y thu nhận từ bệnh nh&acirc;n 1660 mang 17 đột biến ti&ecirc;u biểu của biến chủng B117&rdquo;, tiến sĩ Ch&acirc;u cho biết.</p> <table> <tbody> <tr> <td><img alt="Bien chung SARS-CoV-2 B117 xuat hien tai Viet Nam anh 1" src="https://khds.1cdn.vn/2021/02/03/znews-photo-zadn-vn_hinh_anh_bien_chung_1_1.jpg" title="Biến chủng SARS-CoV-2 B117 xuất hiện tại Việt Nam ảnh 1" /></td> </tr> <tr> <td class="pCaption caption"> <p>Biến chủng SARS-CoV-2 lần đầu được ghi nhận từ mẫu bệnh phẩm của bệnh nh&acirc;n. Ảnh: <em>Rospotrebnadzor.</em></p> </td> </tr> </tbody> </table> <p>Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới TP.HCM đ&atilde; lập tức b&aacute;o c&aacute;o kết quả n&agrave;y về Sở Y tế TP.HCM v&agrave; Bộ Y tế. Tiến sĩ Ch&acirc;u th&ocirc;ng tin th&ecirc;m đ&acirc;y l&agrave; biến chủng đang g&acirc;y n&ecirc;n sự b&ugrave;ng ph&aacute;t mạnh của đại dịch Covid-19 ở Anh cũng như c&aacute;c nước ch&acirc;u &Acirc;u. Ch&uacute;ng được cho l&agrave; c&oacute; khả năng l&acirc;y lan nhanh hơn 70% so với c&aacute;c chủng SARS-CoV-2 trước đ&acirc;y.</p> <p>Một ng&agrave;y sau khi b&aacute;o c&aacute;o của Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới TP.HCM được c&ocirc;ng bố, s&aacute;ng 2/2, Bộ Y tế th&ocirc;ng b&aacute;o c&aacute;c mẫu li&ecirc;n quan 2 ổ dịch Hải Dương v&agrave; Quảng Ninh c&ugrave;ng mang biến chủng virus B117.</p> <p>Trong cuộc họp với UBND TP. H&agrave; Nội, Bộ trưởng Y tế Nguyễn Thanh Long nhận định dịch Covid-19 đang b&ugrave;ng ph&aacute;t phức tạp hơn v&agrave; kh&aacute;c Đ&agrave; Nẵng bởi tốc độ l&acirc;y nhiễm của virus rất cao. Theo nghi&ecirc;n cứu ban đầu, biến chủng l&acirc;y qua đường kh&ocirc;ng kh&iacute;, đặc biệt, trong m&ocirc;i trường k&iacute;n, hệ số l&acirc;y nhiễm của virus ở mức rất cao.</p> <p>Về hệ số l&acirc;y nhiễm n&agrave;y, tiến sĩ Nguyễn Văn Vĩnh Ch&acirc;u, Gi&aacute;m đốc Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới TP.HCM, cho biết khả năng l&acirc;y nhiễm trong m&ocirc;i trường k&iacute;n của SARS-CoV-2 lần đầu được b&aacute;o c&aacute;o qua nghi&ecirc;n cứu về sự kiện &quot;si&ecirc;u l&acirc;y nhiễm&rdquo; xảy ra ở ổ dịch bar Buddha (quận 2, TP.HCM). Ca chỉ điểm của ổ dịch n&agrave;y l&agrave; bệnh nh&acirc;n 91, nam phi c&ocirc;ng người Anh.</p> <p>Nghi&ecirc;n cứu n&agrave;y của bệnh viện được ghi nhận tr&ecirc;n <em>Emerging Infectious </em><em>Diseases</em><em>,</em> tạp ch&iacute; khoa học chuy&ecirc;n ng&agrave;nh truyền nhiễm của Trung t&acirc;m Kiểm so&aacute;t v&agrave; ph&ograve;ng ngừa dịch bệnh (CDC) Mỹ, h&ocirc;m 18/10.</p> <p>Theo nh&oacute;m nghi&ecirc;n cứu, thời gian đầu, virus được khẳng định l&acirc;y qua giọt bắn đường h&ocirc; hấp. Nhưng ng&agrave;y c&agrave;ng c&oacute; nhiều bằng chứng cho thấy một số giọt si&ecirc;u nhỏ dạng aerosol mang virus c&oacute; thể lơ lửng trong kh&ocirc;ng kh&iacute; một thời gian trước khi đ&aacute;p xuống bề mặt, dẫn đến nguy cơ l&acirc;y nhiễm nếu nồng độ trong kh&ocirc;ng kh&iacute; d&agrave;y đặc do th&ocirc;ng gi&oacute; k&eacute;m.</p> <p>&ldquo;Nghi&ecirc;n cứu về ch&ugrave;m l&acirc;y nhiễm tại bar Buddha cho thấy m&ocirc;i trường kh&eacute;p k&iacute;n c&oacute; thể g&acirc;y si&ecirc;u l&acirc;y nhiễm với chủng SARS-CoV-2 cũ. Do đ&oacute;, với chủng mới, khả năng l&acirc;y lan được ghi nhận ở mức cao hơn&rdquo;, tiến sĩ Ch&acirc;u nhận định.</p> <p>Chuy&ecirc;n gia n&agrave;y cho biết d&ugrave; chưa c&oacute; nghi&ecirc;n cứu r&otilde; r&agrave;ng về sự gia tăng độc lực, trong t&igrave;nh huống số người nhiễm chủng mới tăng, sẽ c&oacute; ca bệnh nặng, k&eacute;o theo đ&oacute; nguy cơ tử vong cũng cao.</p> <p>Tiến sĩ L&ecirc; Quốc H&ugrave;ng, Trưởng khoa Bệnh Nhiệt đới, Bệnh viện Chợ Rẫy (TP.HCM), cho biết chủng mới của virus SARS-CoV-2 được ph&aacute;t hiện tại Anh c&oacute; khả năng l&acirc;y truyền mạnh hơn rất nhiều lần so với chủng virus trước đ&acirc;y.</p> <p>&quot;Virus SARS-CoV-2 c&oacute; biến chủng n&agrave;y l&agrave; do ch&uacute;ng c&oacute; sự thay đổi gene v&agrave; tạo nhiều gai b&ecirc;n ngo&agrave;i hơn. Những gai n&agrave;y l&agrave;m tăng khả năng b&aacute;m d&iacute;nh vật chủ, từ đ&oacute; khiến mức độ nhiễm bệnh cũng như l&acirc;y truyền sớm hơn d&ugrave; người bệnh c&oacute; tải lượng virus thấp.</p> <p>Yếu tố thứ 3 l&agrave; biến chủng n&agrave;y c&oacute; tốc độ l&acirc;y lan rất nhanh. Với SARS-CoV-2 chủng cũ, qua 1-2 ng&agrave;y truy vết c&aacute;c trường hợp tiếp x&uacute;c gần th&igrave; đ&atilde; an to&agrave;n. Chủng mới c&oacute; tốc độ l&acirc;y lan nhanh n&ecirc;n c&oacute; thể trong l&uacute;c t&igrave;m F1 th&igrave; F1 đ&atilde; l&acirc;y cho F2.</p> <p>&quot;Chủng SARS-CoV-2 trước đ&acirc;y mất 5-6 ng&agrave;y để c&oacute; khả năng l&acirc;y bệnh, chủng tại Anh chỉ mất 3 ng&agrave;y l&agrave; hết v&ograve;ng l&acirc;y nhiễm. Trong khi ch&uacute;ng ta chưa x&aacute;c định F0, kh&ocirc;ng loại trừ khả năng đ&atilde; c&oacute; số lượng kh&ocirc;ng nhỏ trong cộng đồng nhiễm bệnh. Điều n&agrave;y đặt vấn đề rất lớn trong việc truy vết&quot;, tiến sĩ H&ugrave;ng n&oacute;i th&ecirc;m.</p> <p>Sự thay đổi thứ 4 cũng l&agrave; yếu tố khiến dịch l&acirc;y lan mạnh trong cộng đồng l&agrave; người nhiễm biến chủng c&oacute; thời gian ủ bệnh dường như k&eacute;o d&agrave;i hơn, d&ugrave; v&ograve;ng đời của virus ngắn lại.</p> <p>Trước đ&acirc;y, khoảng 7 ng&agrave;y, người nhiễm sẽ khởi ph&aacute;t triệu chứng sốt, ho, mất vị gi&aacute;c. Trong khi hiện tại, rất &iacute;t trường hợp c&oacute; triệu chứng l&acirc;m s&agrave;ng. Chuy&ecirc;n gia n&agrave;y ph&acirc;n t&iacute;ch trong khoảng hơn 200 ca mắc Covid-19 được ghi nhận, kh&ocirc;ng nhiều người c&oacute; dấu hiệu bệnh.</p> <table> <tbody> <tr> <td><img alt="Bien chung SARS-CoV-2 B117 xuat hien tai Viet Nam anh 2" src="https://khds.1cdn.vn/2021/02/03/znews-photo-zadn-vn_thuanthang_zing.jpg" title="Biến chủng SARS-CoV-2 B117 xuất hiện tại Việt Nam ảnh 2" /></td> </tr> <tr> <td class="pCaption caption"> <p>Biến chủng virus mới c&oacute; thể l&agrave;m thay đổi diễn tiến dịch tại Việt Nam. Ảnh:<em> Thuận Thắng.</em></p> </td> </tr> </tbody> </table> <p>C&aacute;c bệnh nh&acirc;n c&oacute; triệu chứng bệnh r&otilde; nhất l&agrave; nh&acirc;n vi&ecirc;n an ninh tại s&acirc;n bay V&acirc;n Đồn, bệnh nh&acirc;n 1660 ở TP.HCM v&agrave; bệnh nh&acirc;n ở Gia Lai. Tuy vậy, hầu như họ đều khởi ph&aacute;t triệu chứng ho, mất vị gi&aacute;c, sốt..., kh&aacute; trễ sau khi tiếp x&uacute;c nguồn bệnh. Nhiều trường hợp kh&aacute;c được truy vết sau 9, 10 ng&agrave;y rời v&ugrave;ng dịch vẫn kh&ocirc;ng c&oacute; triệu chứng.</p> <p>&quot;Như ca mắc ở TP.HCM dự tiệc ở Hải Dương từ h&ocirc;m 18/1, đến 28/1 mới c&oacute; triệu chứng bệnh v&agrave; khai b&aacute;o y tế. Như vậy, thời gian ủ bệnh của bệnh nh&acirc;n mang biến chủng n&agrave;y thường k&eacute;o d&agrave;i hơn, bệnh nh&acirc;n kh&ocirc;ng c&oacute; triệu chứng trong thời gian d&agrave;i n&ecirc;n kh&oacute; ph&aacute;t hiện người nhiễm&quot;, &ocirc;ng n&oacute;i th&ecirc;m.</p> <p>Ngo&agrave;i ra, tiến sĩ H&ugrave;ng cho biết về li&ecirc;n quan yếu tố kh&iacute; hậu, khu vực miền Bắc hiện trong thời điểm lạnh. Nền nhiệt độ thấp l&agrave; điều kiện kh&aacute; thuận lợi cho virus ph&aacute;t triển. Ngo&agrave;i ra, về yếu tố x&atilde; hội, trong thời điểm cận Tết Nguy&ecirc;n đ&aacute;n, nhu cầu giao thương, đi lại nhiều tạo điều kiện virus l&acirc;y lan mạnh hơn v&agrave; vượt ngo&agrave;i phạm vi ổ dịch, đến c&aacute;c địa phương kh&aacute;c.</p> <h3>&quot;Virus nhanh, ch&uacute;ng ta nhanh hơn virus&quot;</h3> <p>PGS.TS Trần Đắc Phu, nguy&ecirc;n Cục trưởng Cục Y tế Dự ph&ograve;ng, Bộ Y tế, Cố vấn cao cấp Trung t&acirc;m Đ&aacute;p ứng Sự kiện y tế c&ocirc;ng cộng, nhận định phương &aacute;n quan trọng nhất hiện nay của ch&uacute;ng ta l&agrave; tăng cường x&eacute;t nghiệm, ph&aacute;t hiện tr&ecirc;n diện rộng tất cả trường hợp nghi ngờ, truy vết thần tốc khoanh v&ugrave;ng, phong tỏa v&agrave; c&aacute;ch ly.</p> <p>C&agrave;ng ph&aacute;t hiện sớm được c&aacute;c trường hợp mang mầm bệnh, ch&uacute;ng ta c&agrave;ng chiếm ưu thế kiểm so&aacute;t hơn. Nếu kh&ocirc;ng ph&aacute;t hiện sớm, nguồn bệnh sẽ tiếp tục l&acirc;y lan &acirc;m thầm trong cộng đồng tạo th&agrave;nh nhiều ổ dịch thứ ph&aacute;t kh&aacute;c.</p> <p>B&aacute;c sĩ Trương Hữu Khanh, Trưởng khoa Nhiễm - Thần kinh, Bệnh viện Nhi đồng 1 (TP.HCM), nhận định trong giai đoạn hiện nay, Việt Nam kh&oacute; tr&aacute;nh khỏi sự x&acirc;m nhập của SARS-CoV-2 chủng mới. Nguy cơ n&agrave;y c&oacute; thể đến từ mọi nguồn, bao gồm ở s&acirc;n bay, nguồn nhập cảnh tr&aacute;i ph&eacute;p, khu c&aacute;ch ly.</p> <p>Chuy&ecirc;n gia n&agrave;y nhận định sự l&acirc;y nhiễm ở Hải Dương, Quảng Ninh kh&aacute; nguy hiểm v&igrave; đối tượng mắc Covid-19 l&agrave; người trẻ tuổi, qu&aacute; tr&igrave;nh đi lại, tiếp x&uacute;c trong cộng đồng lớn n&ecirc;n rất kh&oacute; kiểm so&aacute;t. Khi mang biến chủng mới, c&agrave;ng đặt thử th&aacute;ch lớn cho ng&agrave;nh y tế về việc truy vết thần tốc.</p> <p>&quot;SARS-CoV-2 d&ugrave; c&oacute; biến đổi thế n&agrave;o đi nữa th&igrave; ch&uacute;ng vẫn chỉ l&agrave; virus h&ocirc; hấp v&agrave; kh&ocirc;ng thể n&agrave;o tho&aacute;t được lớp chắn của khẩu trang. Về truy vết, nếu virus c&oacute; tốc độ l&acirc;y nhanh, hệ số l&acirc;y nhiễm cao th&igrave; ch&uacute;ng ta buộc nhanh hơn virus, ngăn chặn v&agrave; cắt đứt chuỗi l&acirc;y của ch&uacute;ng. Khi người bệnh kh&ocirc;ng thể truyền virus cho người tiếp x&uacute;c, người mang mầm bệnh được c&aacute;ch ly tuyệt đối, đ&oacute; l&agrave; l&uacute;c ch&uacute;ng ta kiểm so&aacute;t được dịch&quot;, b&aacute;c sĩ Khanh nhận định.</p> <p>C&aacute;c chuy&ecirc;n gia dự đo&aacute;n trong thời gian tới, sự xuất hiện của biến chủng B117 c&oacute; thể l&agrave;m thay đổi diễn tiến dịch tại Việt Nam.</p> <figure class="video cms-video" data-video-src="https://znews-mcloud-bf-s2.zadn.vn/T3zn5cHUD0E/cb2117fdb3b55aeb03a4/3013945ef61a1f44460b/720/4bd3bfa845e1acbff5f0.mp4?authen=exp=1612412303~acl=/T3zn5cHUD0E/*~hmac=b09c5952fb6f002073c7563175a39c0e" false="" source-url="/video-bo-truong-y-te-nhan-dinh-tinh-hinh-dich-covid-19-o-hai-duong-post1178006.html"> <div class="video-container formatted"> <video allowads="true" aspect="16:9" controls="controls" duration="00:01:22" mediaid="4bd3bfa845e1acbff5f0" muted="" onlyvietnam="false" playsinline="" poster="https://znews-photo.zadn.vn/w660/Uploaded/sgorvz/2021_01_28/Bo_truong_Y_te_1.jpg" preload="none" src="https://znews-mcloud-bf-s2.zadn.vn/RdIrxVNdAuI/19c8c8146c5c8502dc4d/2e5b8716e5520c0c5543/480/4bd3bfa845e1acbff5f0.mp4?authen=exp=1612412303~acl=/RdIrxVNdAuI/*~hmac=426680effb5ad8fb9a68083da12b768b"><source label="Auto" src="https://znews-mcloud-mpl-s2.zadn.vn/dO0NgdOZnAo/whls/vod/0/KbTMw7Mplx-Vdvoun08/4bd3bfa845e1acbff5f0.m3u8?authen=exp=1612369103~acl=/dO0NgdOZnAo/*~hmac=2124b51fc1f8f4befe8b474719e0e9a8" type="application/x-mpegURL" /><source label="SD" res="480" src="https://znews-mcloud-bf-s2.zadn.vn/RdIrxVNdAuI/19c8c8146c5c8502dc4d/2e5b8716e5520c0c5543/480/4bd3bfa845e1acbff5f0.mp4?authen=exp=1612412303~acl=/RdIrxVNdAuI/*~hmac=426680effb5ad8fb9a68083da12b768b" type="video/mp4" /><source label="HD" res="720" src="https://znews-mcloud-bf-s2.zadn.vn/T3zn5cHUD0E/cb2117fdb3b55aeb03a4/3013945ef61a1f44460b/720/4bd3bfa845e1acbff5f0.mp4?authen=exp=1612412303~acl=/T3zn5cHUD0E/*~hmac=b09c5952fb6f002073c7563175a39c0e" type="video/mp4" /></video> </div> <figcaption><strong><span>Bộ trưởng Y tế nhận định t&igrave;nh h&igrave;nh dịch Covid-19 ở Hải Dương</span></strong> Bộ trưởng Y tế Nguyễn Thanh Long nhận định nguồn bệnh Covid-19 ở Hải Dương c&oacute; khả năng l&acirc;y lan rất lớn v&agrave; phức tạp.</figcaption> </figure> <table> <tbody> <tr> <td><span>Nhiều bệnh nh&acirc;n ở Hải Dương, Quảng Ninh nhiễm biến chủng mới </span></td> </tr> </tbody> </table> <div class="z-widget-corona"> <div class="z-corona-header"> <h3>Cập nhật t&igrave;nh h&igrave;nh Covid-19</h3> <span>Xem chi tiết</span></div> <div class="z-corona-info"> <div class="z-info-total"> <div class="z-total-header">Số ca l&acirc;y nhiễm cộng đồng t&iacute;nh từ <b>28/1/2021</b></div> <div class="z-total-desc">301</div> </div> <div class="z-info-detail"> <div class="z-detail-table"> <table> <tbody> <tr> <td>Tỉnh</td> <td>H&ocirc;m qua</td> <td>H&ocirc;m nay</td> <td>Tổng số ca</td> </tr> </tbody> </table> <table> <tbody> <tr> <td>Hải Dương</td> <td>+18</td> <td>+19</td> <td>224</td> </tr> <tr> <td>Quảng Ninh</td> <td>+5</td> <td>+8</td> <td>33</td> </tr> <tr> <td>H&agrave; Nội</td> <td>+6</td> <td>+1</td> <td>20</td> </tr> <tr> <td>Gia Lai</td> <td>+2</td> <td>+3</td> <td>9</td> </tr> <tr> <td>Bắc Ninh</td> <td>0</td> <td>0</td> <td>3</td> </tr> <tr> <td>Ho&agrave; B&igrave;nh</td> <td>0</td> <td>0</td> <td>2</td> </tr> <tr> <td>Hải Ph&ograve;ng</td> <td>0</td> <td>0</td> <td>1</td> </tr> <tr> <td>B&igrave;nh Dương</td> <td>+1</td> <td>0</td> <td>2</td> </tr> <tr> <td>TP.HCM</td> <td>0</td> <td>0</td> <td>1</td> </tr> <tr> <td>Bắc Giang</td> <td>+1</td> <td>0</td> <td>1</td> </tr> </tbody> </table> </div> </div> </div> </div> </div> <p>&nbsp;</p>

Theo zingnews.vn
back to top