Thị trường thăng hoa, công ty chứng khoán tăng cho vay giúp dân "đen đỏ"

Tính tới 31/12/2021, dư nợ cho vay tiếp tục lập kỷ lục với khoảng 193.000 tỷ đồng.

Riêng khối lượng cho vay của 10 đơn vị dẫn đầu thị trường chiếm khoảng 65% toàn nhóm công ty chứng khoán. Dư nợ tăng thêm cho riêng quý 4/2021 cũng là mức kỷ lục, lần đầu tiên vượt trên 30.000 tỷ đồng trong một quý.

Trong đó, Công ty chứng khoán SSI chiếm vị trí dẫn đầu, dư nợ cho vay margin đạt 23.698 tỷ đồng, tăng 29,5% so với quý 3/2021.

Tỷ lệ cho vay margin trên vốn chủ sở hữu của SSI hiện ở mức gần 164%.

Chứng khoán Mirae Asset Việt Nam đứng vị trí thứ 2 về dư nợ cho vay với 17.282 tỷ đồng, nhưng số cho vay này đã bằng 180% vốn chủ sở hữu, và nếu tính cả phần ứng trước, tỷ lệ này đã chạm mức trần 200%.

Theo quy định, mức kịch trần dư nợ margin chỉ được bằng hai lần vốn chủ sở hữu. Với tình trạng căng margin, nhà đầu tư chứng khoán gặp phải không ít vấn đề.

Cụ thể, không thể giải ngân cho vay thêm vì đã hết room, hay thậm chí bỏ lỡ nhiều cơ hội trong giai đoạn bùng nổ của thị trường.

Thậm chí, tại một số thời điểm có những đơn vị phải tạm cắt dịch vụ ứng trước tiền bán chứng khoán cho các nhà đầu tư.

"Tận dụng" thực tế này, nhiều công ty chứng khoán đã có phương án giải quyết. Chẳng hạn, SSI đã quyết nghị chào bán thêm cổ phiếu cho cổ đông hiện hữu.

Theo đó, SSI chào bán cổ phiếu cho cổ đông hiện hữu theo tỷ lệ 2:1 với giá 15.000 đồng/cổ phiếu, tương đương chào bán thêm gần 497,4 triệu cổ phiếu.

Chứng khoán VNDirect cũng sẽ phát hành tổng cộng 782,9 triệu cổ phiếu thông qua chào bán ra công chúng và phát hành cổ phiếu từ nguồn vốn chủ sở hữu. Sau phát hành, doanh nghiệp dự kiến tăng vốn từ 4.349 tỷ đồng lên 12.178 tỷ đồng.

Nhiều nhà phân tích cho rằng, cách làm này sẽ giúp các công ty chứng khoán đón thêm một luồng tiền mới, cơn sốt margin sẽ được giải nhiệt phần nào.

Nhấn mạnh rằng, thị trường chứng khoán bùng nổ giai đoạn qua là có sự tham gia đột biến của các nhà đầu tư cá nhân, nhỏ lẻ - những đối tượng khá thiếu kinh nghiệm thị trường và dễ gặp rủi ro.

Do đó, việc tăng margin cũng tiềm ẩn những yếu tố bất lợi đối với nhà đầu tư cá nhân, kể cả khi được giải thích bằng lý do tăng thanh khoản cho thị trường.