Đẩy lùi cá độ bất hợp pháp
Theo chuyên gia kinh tế TS Cấn Văn Lực, cá cược thể thao, casino, trò chơi điện tử trúng thưởng là một bộ phận của ngành dịch vụ giải trí ở nhiều nước trên thế giới. Kinh doanh đặt cược thể thao không chỉ đem đến lợi nhuận khổng lồ mà còn kích thích phát triển văn hóa, xã hội của một quốc gia. Việt Nam được đánh giá là một trong những quốc gia rất có tiềm năng về cá cược.
Nghiên cứu của Công ty Cá cược Ladbrokes tại Anh cho thấy, doanh số thị trường bóng đá bất hợp pháp tại Việt Nam ước tính tương ứng 3 - 5% GDP (10 tỷ USD/năm). Con số thực tế còn lớn hơn 10 tỷ USD khá nhiều nếu cá độ bóng đá quốc tế được hợp thức hóa tại Việt Nam. Nếu Việt Nam triển khai cả đặt cược đua ngựa, đua chó và bóng đá quốc tế, số tiền thu thuế sẽ là con số không hề nhỏ. Điều này cho thấy, hoạt động kinh doanh đặt cược trong nước Việt Nam và quốc tế đã đang và sẽ không ngừng phát triển dù có được chính thức hóa hay không.
Chính vì vậy, có nhiều nhà cái quốc tế đã sớm tìm đến thị trường cá cược Việt Nam. Chỉ cần gõ từ khóa "cá cược" trên mạng xã hội, hàng loạt thông tin về các hội nhóm cá cược, cá độ bóng đá, trò chơi trúng thưởng, xổ số... hiện ra. Hàng trăm trang web cá cược với những cái tên na ná nhau như: 78win, Bet88, Fb88, W88, Ibet888, 388Bet.tv... hiện ra, bủa vây người dùng hằng ngày. Các ứng dụng này công khai quảng cáo, hiện lên khi người dùng truy cập vào mạng xã hội. Truy cập vào, người chơi sẽ được hướng dẫn chuyển sang các nhóm trên Zalo, Telegram, Whats app... Người chơi sẽ được hướng dẫn đăng nhập, nạp tiền vào tài khoản và dự đoán tỷ số, rút tiền trúng thưởng.
Đầu năm 2017, Chính phủ ban hành Nghị định 06/2017/NĐ-CP (Nghị định 06) về kinh doanh đặt cược đua ngựa, đua chó và bóng đá quốc tế. Tuy nhiên, 5 năm qua, khi mà các quy định vẫn còn nằm trên giấy thì hàng tuần chúng ta phải chứng kiến hàng tỷ đồng tiền cá độ bóng đá lén lút, bất hợp pháp tuồn ra khỏi biên giới.
Anh Nguyễn Tiến Dũng, một người chơi ở Hà Nội cho biết, có hàng trăm các app cá cược bóng đá xuất hiện công khai trên mạng. Rất nhiều app trong số đó là lừa đảo. Các app này thường dụ dỗ kích thích người chơi nạp một khoản tiền nhất định. Khi nạp tiền vào, nhân viên phản hồi rất nhanh nhưng khi muốn rút tiền ra thì website thường tự động báo lỗi và khóa tài khoản không lý do. Rất nhiều người chơi đã bức xúc tố giác trên mạng xã hội.
Trước đó, Công an tỉnh Hà Tĩnh đã bóc gỡ một đường dây cá độ bóng đá trên trang web b88ag.com, bong88.com, cuocbanh88.com với tổng số tiền giao dịch lên tới hơn 10.000 tỷ đồng. Khó khăn lớn nhất là đối tượng truy bắt thuộc thành phần tội phạm công nghệ cao. Việc tổ chức cá cược bóng đá bất hợp pháp thông qua các website của các doanh nghiệp đặt cược ở nước ngoài nên khá phức tạp, khó xử lý.
Nhiều trang web cá độ bất hợp pháp vẫn ngang nhiên tồn tại. Ảnh chụp màn hình
Theo luật sư Trần Xuân Tiền, Trưởng Văn phòng luật sư Đồng Đội (Đoàn Luật sư TP Hà Nội), các cơ quan chức năng cần chủ động xây dựng một cơ chế quản lý phương thức phân phối vé đặt cược từ xa, sử dụng các ứng dụng công nghệ với các lớp bảo mật cao nhất, kèm theo đó là các công cụ quản lý, phối hợp giám sát của cơ quan quản lý nhà nước đối với các nhà tổ chức như Bộ Tài chính và Bộ Công an, Bộ Khoa học và Công nghệ… Điều này sẽ góp phần đẩy lùi nạn cá độ bất hợp pháp.
Kinh nghiệm từ quốc tế
PGS.TS Ngô Trí Long, nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu thị trường giá cả (Bộ Tài chính) cho rằng, việc đưa cá cược thể thao vào khuôn khổ pháp luật là cần thiết, tạo nguồn thu cho ngân sách nhà nước. Với sự phát triển nhanh của thị trường đặt cược thể thao thế giới, nhiều quốc gia đã chính thức hợp pháp hóa hoạt động đặt cược thể thao như Mỹ, Anh, Australia, Nga, Đức, Thổ Nhĩ Kỳ, Bulgaria, Brazil… và một số quốc gia châu Á có điều kiện xã hội gần với Việt Nam như Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc, Ấn Độ, Singapore, Malaysia, Thái Lan, Indonesia, Campuchia... Tại Mỹ, loại hình kinh doanh này đã có từ rất lâu và hiện vẫn đang phát triển khá ổn định vì người chơi rất tuân thủ luật pháp, họ chỉ thực hiện những hành vi được luật pháp cho phép, không có chuyện lách luật, ăn thua "đỏ, đen".
Hiện nay, Nghị định 06 chỉ cho phép người chơi đặt cược qua điện thoại, thanh toán tiền mua vé bằng tài khoản ngân hàng. Việc này nhằm hạn chế số tiền đặt cược nhưng lại không đúng với thông lệ quốc tế, khó kiểm soát khi không áp dụng công nghệ số vào quản lý. Tại dự thảo mới, Bộ Tài chính đã đề xuất cho phép người chơi có thể thanh toán bằng các hình thức như tài khoản ngân hàng, ví điện tử hay tài khoản điện thoại trả trước. Việc này tạo thuận lợi cho người chơi, đồng thời giúp doanh nghiệp trả thưởng thuận tiện hơn.
Tuy nhiên, theo TS Cấn Văn Lực, để quản lý chặt chẽ người chơi và doanh nghiệp cá cược, Việt Nam phải ứng dụng công nghệ số và có các quy định giám sát. Công nghệ số phát triển cho phép các nhà quản lý giám sát người chơi, giám sát số lượng, giám sát nguồn thu, số tiền lãi công khai, minh bạch. Với sự lớn mạnh của chuyển đổi số tại Việt Nam, việc quản lý kinh doanh đặt cược đua ngựa, đua chó và bóng đá quốc tế hoàn toàn có thể minh bạch, công khai về nội dung, về quản lý người chơi, phương thức phân phối đặt cược ở bất cứ công đoạn nào, thời điểm nào. Cơ quan quản lý có thể giám sát kỹ về doanh thu, tỷ lệ trả thưởng của doanh nghiệp để đảm bảo không bị xáo trộn cuộc sống, tránh thất thu thuế.
Hiện nay, các công dân đều có căn cước gắn chip. Điều này cho phép Việt Nam dễ dàng áp dụng công nghệ số vào các quá trình tham gia cá cược thể thao từ A - Z. Muốn triển khai thành công bắt buộc phải áp dụng công nghệ số vào quản lý và các doanh nghiệp tham gia cũng buộc phải ứng dụng công nghệ số.
TF8 (ThunderFire88) được cấp phép bởi cơ quan cá cược PAGCOR trụ sở chính tại Makati Philippines là một ví dụ. TF8 sử dụng tính năng tường lửa 1024 BIT RSA và 448 BIT Bloefish, đảm bảo mọi thông tin của người chơi được bảo mật nhưng lại dễ dàng thuận tiện trong quản lý và trả thưởng. Mặt khác, nhờ ứng dụng số hóa, công nghệ đồ họa 3D sống động, ngoài các sản phẩm cá cược trên giao diện, người chơi còn có thể theo dõi các tin tức mới nhất như tin bóng đá, tin esports, các tin soi kèo và hướng dẫn cá cược...
Theo các chuyên gia kinh tế, phát triển du lịch trở thành ngành kinh tế mũi nhọn là định hướng chiến lược quan trọng để phát triển đất nước. Để du lịch thành ngành kinh tế mũi nhọn, không thể không xây dựng ngành công nghiệp giải trí bao gồm các khu vui chơi, mua sắm buổi tối, các trung tâm giải trí chất lượng cao, các trường đua chó, đua ngựa có đặt cược, các hoạt động thể thao có thưởng và casino. Việt Nam được xếp hạng 6/10 quốc gia đạt tốc độ tăng trưởng khách du lịch hàng đầu thế giới (theo Tổ chức du lịch thế giới - UNWTO) nhưng thu nhập du lịch so với quốc tế vẫn còn rất thấp. Vì vậy, Việt Nam cần đẩy mạnh ứng dụng công nghệ số vào du lịch, trong đó có cá cược thể thao.
Theo báo cáo của Bộ Tài chính, trước khi dịch Covid-19 xuất hiện (2017 - 2019), doanh thu từ hoạt động casino trong nước đang ghi nhận tăng trưởng nhanh, đạt lần lượt 1.190 tỷ năm 2017; 1.599 tỷ năm 2018, tăng 34% và đạt 2.677 tỷ đồng vào năm 2019, tăng 65%. Tuy nhiên, do dịch Covid-19 xuất hiện và bùng phát, năm 2020 doanh thu hoạt động casino trong nước đã giảm mạnh xuống 1.727 tỷ, tương đương mức giảm ròng 28% so với năm 2019. Trong nửa đầu năm 2021, doanh thu hoạt động casino trong nước cũng chỉ đạt 1.359 tỷ. Dự án casino thí điểm cho người Việt Nam vào chơi - casino Phú Quốc hoạt động từ tháng 1/2019 nhưng đến nay đang lỗ nặng.
