Thực phẩm nhiều màu sắc, dinh dưỡng phong phú
Cơ thể con người đủ nước sẽ hỗ trợ hệ bài tiết đào thải các chất cặn bã, giúp cho hệ thống miễn dịch khỏe mạnh và làm việc hiệu quả hơn. Ngoài nước lọc, người cao tuổi có thể uống theo sở thích các loại nước trái cây, sữa, tuy nhiên cần tránh các đồ uống có chất kích thích như cà phê, bia rượu… Cần đảm bảo ăn chín uống sôi, đủ chất, nên uống nước ấm thay vì nước lạnh.
Đặc biệt trong trường hợp bị sốt, cơ thể rất nhạy cảm với việc mất nước, do đó việc bổ sung nước bằng đường uống là vô cùng cần thiết. Cùng với đó là việc bổ sung các chất điện giải (có sẵn trong các loại nước bù điện giải như oresol...) hoặc bổ sung từ nước trái cây, rau củ.
 |
| TS.BS Thân Hà Ngọc Thể Trưởngkhoa Lão – Chăm sóc giảm nhẹ Bệnh viện ĐHYD TPHCM đang khám cho người bệnh. |
Hệ miễn dịch được xây dựng phần lớn từ chất đạm mà cơ thể không thể tự tổng hợp được. Với người cao tuổi nên ưu tiên các loại chất đạm dễ tiêu hóa, có đầy đủ các axit amin thiết yếu, các loại thực phẩm giàu đạm ít chất béo như ức gà, thịt bò, cá hồi, tôm, trứng gà, sữa… Ngoài ra, để kích thích vị giác hơn, có thể bổ sung các loại rau, củ, gia vị như hành, tỏi, gừng, sả, chanh và các loại rau thơm (bạc hà, kinh giới, tía tô…) trong các bữa ăn hàng ngày vì những thực phẩm này có tính kháng khuẩn cao. Việc chú ý tới khẩu vị, sở thích sẽ giúp người cao tuổi ăn ngon miệng, ăn đủ số lượng. Nếu ăn không đủ nên uống thêm các loại sữa bổ sung dinh dưỡng (từ 1-2 ly mỗi ngày).
Nguồn vitamin, khoáng chất tốt nhất là từ rau xanh và hoa quả tươi giúp cho hệ thống miễn dịch hoạt động tích cực và hiệu quả tối ưu. Cụ thể, vitamin C giúp tăng cường sức đề kháng, vitamin nhóm B hỗ trợ chuyển hoá chất đường, tổng hợp protein, vitamin A giúp xây dựng hàng rào phòng thủ, tái tạo, phục hồi niêm mạc đường hô hấp, tiêu hóa, tiết niệu bị tổn thương, vitamin D để chuyển hoá canxi cho các hoạt động của tế bào… Chính vì thế, người cao tuổi nên ăn đa dạng thực phẩm, xây dựng khẩu phần hợp lý và lưu ý tăng cường các loại rau xanh, trái cây.
Nếu không có bệnh nền hay lưu ý khác về thức ăn do vấn đề sức khỏe, người cao tuổi nên ăn đa dạng nhiều loại thực phẩm, không nên ăn kiêng. Đặc biệt, để tăng đề kháng phòng tránh Covid-19, nên ăn đa dạng các loại thực phẩm, thực phẩm nhiều màu sắc và dinh dưỡng phong phú. Hạn chế các thức ăn dầu mỡ, chiên xào, có vị ngọt. Thực ra, những thực phẩm này cung cấp nhiều năng lượng nhưng gây đầy bụng, khó tiêu, không cung cấp đủ đạm và các vitamin cần thiết cho hệ miễn dịch. Bên cạnh đó, cần đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm. Các loại thịt, cá, trứng phải được nấu chín hoàn toàn. Nên hạn chế thức ăn nhanh, hoặc đi ăn ngoài hàng quán. Lưu ý rửa tay trước và sau khi ăn.
Duy trì chế độ luyện tập
Trong mùa dịch, người cao tuổi vẫn nên duy trì chế độ luyện tập để tăng cường sức đề kháng. Nên tập vào buổi sáng sớm hoặc chiều mát. Có thể tham khảo các bài tập thể dục trên truyền hình, Thái cực quyền, yoga, thể dục nhịp điệu hay các bài tập thể dục khác tùy theo khả năng và lời khuyên của bác sĩ điều trị. Các bài tập có thể từ đơn giản đến phức tạp, tùy vào khả năng và lứa tuổi.
Ngoài ra, làm các công việc nhà, lên xuống cầu thang, chăm sóc cây cảnh cũng là các bài tập thể dục đơn giản nhưng không kém phần hiệu quả. Về đêm, có thể tham khảo các bài tập xoa bóp, yoga tại giường nhẹ nhàng.Với những người không thể đi lại, người nhà nên hỗ trợ các bài tập vật lí trị liệu được hướng dẫn bởi các kỹ thuật viên tại bệnh viện. Các bài tập có thể đơn giản tại giường hoặc trong phòng.
TS.BS Thân Hà Ngọc Thể, Trưởng khoa Lão – Chăm sóc giảm nhẹ, Bệnh viện Đại học Y Dược TPHCM
