Nghịch lý thiếu nguyên vật liệu dù khoáng sản có khắp đất nước

Dự án Bắc - Nam đang được Bộ Giao thông Vận tải triển khai thực hiện với 11 dự án thành phần, tổng chiều dài 654km, đi qua địa bàn 13 tỉnh. Nhu cầu sử dụng các loại vật liệu để phục vụ thi công cho toàn dự án với khối lượng rất lớn, cụ thể: Khối lượng đất đắp khoảng 60,7 triệu m3, khối lượng đá các loại khoảng 21,5 triệu m3, cát các loại khoảng 10,8 triệu m3.

Hiện, trong số 6/11 dự án đang triển khai thì chỉ có 3 dự án (Cao Bồ-Mai Sơn, Cam Lộ-La Sơn và Cầu Mỹ Thuận 2) cơ bản hoàn thành phần đất đắp. Ba dự án còn lại (Mai Sơn-Quốc lộ 45, Vĩnh Hảo-Phan Thiết và Phan Thiết-Dầu Giây) trong tình trạng khan hiếm vật liệu. Nếu không có giải pháp tháo gỡ khó khăn về vật liệu thì dự án cao tốc Bắc-Nam đoạn Vĩnh Hảo-Phan Thiết sẽ đối diện với nguy cơ chậm tiến độ.

Trước tình hình khan hiếm nguyên vật liệu phục vụ Dự án, Thủ tướng Chính phủ đã giao Bộ Giao thông Vận tải phối hợp với các địa phương liên quan đánh giá và có giải pháp phù hợp.

Theo Bộ Giao thông Vận tải, thực tế nguồn vật liệu cung cấp cho dự án không thiếu về trữ lượng. Thời gian qua, tại một số dự án, một số nhà thầu sau khi trúng thầu và triển khai thi công gặp khó khăn do hồ sơ không đáp ứng được khối lượng cung cấp theo nhu cầu của dự án.

Các mỏ đồng thời phải chia sẻ, cung cấp cho các dự án khác của địa phương đang triển khai xây dựng, dẫn đến các nhà thầu tranh mua mỏ có cự ly vận chuyển gần để giảm giá thành và công suất sản xuất của mỏ không đáp ứng kịp so với tiến độ yêu cầu. Một số mỏ đã hết hạn khai thác, đang chờ gia hạn cấp phép. Một số mỏ trong quy hoạch của địa phương đang thực hiện các thủ tục cấp phép khai thác. Hoặc nhiều mỏ do tư nhân đang khai thác chưa sẵn sàng ký kết hợp đồng để chờ giá lên cao…

Thủ tướng Chính phủ cũng chỉ đạo Bộ Giao thông Vận tải, Bộ Tài nguyên và Môi trường và Chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố địa phương có Dự án chạy qua phải thực hiện nghiêm Chỉ thị 07/2019 và bảo đảm đủ nguồn cung vật liệu xây dựng phục vụ thi công Dự án. Chính phủ nghiêm cấm tình trạng lợi dụng khan hiếm nguyên vật liệu để trục lợi, đầu cơ, nâng giá.