Ngành chuyển phát nhanh có nhiều dư địa tăng trưởng ở Việt Nam

Dịch Covid-19 tái bùng phát, nhiều cơ quan, doanh nghiệp khuyến khích người lao động làm việc ở nhà. Các hoạt động trực tuyến giúp thị trường TMĐT phát triển mạnh, mặc dù thu nhập của người tiêu dùng giảm hơn. Theo báo cáo của Google - Temasek, nền kinh tế Internet Việt Nam trong năm 2020 đạt tăng trưởng 16% so với cùng kỳ, lên 14 tỷ USD. Đây là mức cao nhất ở Đông Nam Á. Thị trường TMĐT Việt Nam ước tính đạt 12 tỷ USD, tăng 15% so với năm 2019. Mức tăng trưởng mạnh nhất được ghi nhận ở mảng giao hàng thực phẩm và hàng bách hóa (tăng 33%). Quần áo và mỹ phẩm tăng lần lượt 5% và 12% so với năm 2019. Kết quả này khá hợp lý khi người dân dành nhiều thời gian hơn ở nhà trong thời gian này. Theo Google, nhu cầu có thể thay đổi sau dịch Covid, nhưng 94% người dùng mới có khả năng tham gia mua hàng trở lại sau giao dịch đầu tiên, hình thành thói quen mua hàng trực tuyến. Do đó, dịch vụ vận chuyển và chuyển phát nhanh (CPN) có quá nhiều dư địa để mở rộng, phát triển.

Ngành CPN tiếp tục có sự cạnh tranh mạnh mẽ, khi những công ty mới tham gia vào thị trường với các mô hình kinh doanh mới. Trong giai đoạn 2019 - 2020, thị trường chuyển phát nhanh chứng kiến sự gia nhập của hai công ty nước ngoài: J&T Express (từ cuối năm 2018) và Best Express (từ cuối năm 2019). Những công ty này đã khuấy động thị trường bằng thị phần và giá cả. Các công ty này đã đưa mô hình kinh doanh nhượng quyền trong kinh doanh chuyển phát nhanh đến Việt Nam, với lợi thế tốc độ mở rộng nhanh với chi phí thấp so với mô hình thông thường (VN Post, Viettel Post, GHTK, GHN...). Những công ty mới này nhanh chóng giành được thị phần, buộc một số công ty (VN Post và Viettel Post) phải giảm giá dịch vụ từ 10 - 15%.

Về triển vọng tăng trưởng trong năm 2021, hoạt động vận chuyển liên quan đến TMĐT dự kiến sẽ tiếp tục được đẩy mạnh, có thể tăng từ 15 - 20% so với năm 2020. Nguyên nhân là dân số trẻ của Việt Nam và điện thoại thông minh ngày càng phổ biến. Dự báo, quy mô thị trường TMĐT C2C tại Việt Nam sẽ tăng từ 7 tỷ USD trong năm 2020 lên 29 tỷ USD trong năm 2025.

Phân khúc thị trường có thể hình thành rõ nét trong năm 2021 do cạnh tranh gay gắt. Tối ưu hóa chi phí sẽ là trọng tâm chính trong ngắn hạn. Ngoài ra, các công ty CPN có thể bắt đầu phân loại thị trường, với mức độ phục vụ và giá cả hợp lý.