Đề xuất tạm dừng xuất khẩu gạo, Bộ Công Thương nói gì?

Theo Thứ trưởng Bộ Công Thương Trần Quốc Khánh, với tốc độ xuất khẩu gạo trong các tháng đầu năm và nhu cầu tích trữ lương thực của các nước như hiện nay, rủi ro thiếu gạo hoàn toàn có thể xảy ra. Việc đảm bảo an ninh lương thực cho người dân là quan trọng nhất, là ưu tiên cao nhất hiện nay.

<div> <p>S&aacute;ng 25/3, Thứ trưởng Bộ C&ocirc;ng Thương Trần Quốc Kh&aacute;nh đ&atilde; trả lời c&aacute;c c&acirc;u hỏi của Tiền Phong xung quanh đề xuất tạm dừng xuất khẩu gạo.</p> <p><b>Rủi ro thiếu gạo ho&agrave;n to&agrave;n c&oacute; thể xảy ra</b></p> <p><em>Sau khi Tổng cục Hải quan c&oacute; văn bản y&ecirc;u cầu tạm dừng xuất khẩu gạo từ ng&agrave;y 24/3, ngay lập tức Bộ C&ocirc;ng Thương c&oacute; văn bản đề xuất ngược lại. Thứ trưởng l&yacute; giải như thế n&agrave;o về điều n&agrave;y?</em></p> <p>Những th&aacute;ng đầu năm nay, dịch COVID-19 diễn biến đ&atilde; v&agrave; đang g&acirc;y ra những ảnh hưởng hết sức nghi&ecirc;m trọng kh&ocirc;ng chỉ ở Việt Nam m&agrave; tr&ecirc;n to&agrave;n thế giới. Nhu cầu với một số mặt h&agrave;ng thiết yếu nhu yếu phẩm, trong đ&oacute; c&oacute; gạo đang tăng rất nhanh v&agrave; đ&atilde; bắt đầu xuất hiện nhu cầu&nbsp; tăng dự trữ lương thực để bảo đảm cuộc sống cho người d&acirc;n. Gi&aacute; mua gạo tr&ecirc;n thị trường thế giới cũng đ&atilde; c&oacute; sự biến động manh.</p> <p>Trong 2 th&aacute;ng đầu năm xuất khẩu gạo c&oacute; tốc độ kh&aacute; cao với 930.000 tấn, tăng 32% so với c&ugrave;ng kỳ năm trước.&nbsp; Trong đ&oacute; một số thị trường c&oacute; mức tăng tương đối mạnh. Gi&aacute; cả trong nước cũng c&oacute; biến động theo chiều hướng chung, tăng từ 20-25% t&ugrave;y theo từng chủng loại th&oacute;c cũng như l&agrave; l&uacute;a gạo.</p> <p>Đứng trước t&igrave;nh h&igrave;nh đ&oacute; nếu như việc xuất khẩu gạo vẫn diễn tiến như 2 th&aacute;ng đầu năm, trong th&aacute;ng 3 n&agrave;y vẫn diễn tiến th&igrave; Việt Nam c&oacute; thể đối diện với rủi ro l&agrave; thiếu gạo cho ti&ecirc;u d&ugrave;ng trong nước.</p> <p>V&igrave; vậy ch&uacute;ng t&ocirc;i đề xuất với Thủ tướng Ch&iacute;nh phủ một số đề xuất, c&acirc;n nhắc một số phương &aacute;n, trong đ&oacute; c&oacute; phương &aacute;n tạm gi&atilde;n tiến độ xuất khẩu gạo v&agrave; phương &aacute;n nữa l&agrave; xem x&eacute;t cấp giấy ph&eacute;p xuất khẩu gạo. Sau khi xem x&eacute;t, lắng nghe &yacute; kiến của c&aacute;c bộ ng&agrave;nh, Thủ tướng quyết định tạm gi&atilde;n tiến độ xuất khẩu gạo đến cuối th&aacute;ng 5.</p> <p>Từ t&igrave;nh h&igrave;nh đ&oacute;, Tổng cục Hải quan c&oacute; chỉ đạo hải quan địa phương. Sau khi Tổng cục Hải quan chỉ đạo chung t&ocirc;i nhận được &yacute; kiến một số DN, địa phương phản hồi về việc đang c&oacute; độ v&ecirc;nh nhất định về dự trữ gạo giữa số liệu Bộ C&ocirc;ng Thương c&oacute; được cũng như số liệu tỉnh v&agrave; DN nắm được, nhất l&agrave; sản lượng vụ đ&ocirc;ng xu&acirc;n tại ĐBSCL cũng như c&oacute; sự v&ecirc;nh cả về lượng gạo tồn trong d&acirc;n v&agrave; trong DN, đặc biệt l&agrave; dự trữ 5% của DN phải dự trữ.</p> <p><i>Vậy v&igrave; sao c&oacute; sự v&ecirc;nh về số liệu gạo xuất khẩu, gạo dự trữ n&agrave;y?</i></p> <p>Trước đ&acirc;y lượng gạo sản xuất, lượng gạo k&yacute; hợp đồng gạo tồn kho ch&uacute;ng ta nắm rất l&agrave; chắc th&ocirc;ng qua Hiệp hội lương thực Việt Nam, tuy nhi&ecirc;n sau khi c&oacute; Nghị định 107/2018/NĐ-CP th&igrave; kh&ocirc;ng c&ograve;n số liệu n&agrave;y nữa, tự do h&oacute;a ho&agrave;n to&agrave;n. Dn kh&ocirc;ng phải đăng k&yacute; hơp đồng, th&ocirc;ng b&aacute;o về số lượng đ&atilde; k&yacute; hợp đồng, đ&atilde; xuất khẩu, số liệu tồn kho&hellip; cho n&ecirc;n xuất hiện độ v&ecirc;nh số liệu.</p> <p>Đến nay, sau khi Nghị định 107 ra đời, đ&atilde; b&atilde;i bỏ c&aacute;c quy định về b&aacute;o c&aacute;o số lượng gạo dự trữ của doanh nghiệp, số lượng gạo xuất khẩu, số lượng gạo đ&atilde; mua, tiến độ thực hiện hợp đồng v&agrave; gạo tồn kho của doanh nghiệp. V&igrave; v&acirc;y, việc x&eacute;t dừng xuất khẩu gạo l&agrave; cần thiết.</p> <p><i>Bộ C&ocirc;ng Thương sẽ l&agrave;m g&igrave;, c&oacute; kịch bản như thế n&agrave;o trong t&igrave;nh huống xấu nhất c&oacute; thể xảy ra như dịch k&eacute;o d&agrave;i hoặc thi&ecirc;n tai địch họa? </i></p> <p>Ch&uacute;ng t&ocirc;i đ&atilde; b&aacute;o c&aacute;o lại Thủ tướng cho ph&eacute;p kiểm tra lại một lần nữa số lượng tồn kho trong d&acirc;n, số lượng tồn kho ở c&aacute;c DN, lượng hợp đồng đ&atilde; k&yacute; c&oacute; thể kh&ocirc;ng lớn như ch&uacute;ng ta dự kiến. Sau khi b&aacute;o c&aacute;o lại Thủ tướng ch&iacute;nh phủ sẽ xem x&eacute;t, quyết định. Thủ tướng đang xem x&eacute;t đề nghị của Bộ C&ocirc;ng Thương.</p> <p>Về c&aacute;c kịch bản cũng đ&atilde; c&oacute; t&iacute;nh to&aacute;n. Thứ nhất nếu dịch k&eacute;o d&agrave;i đ&atilde; c&oacute; dự trữ quốc gia. C&aacute;i n&agrave;y Thủ tướng đ&atilde; c&oacute; chỉ đạo trong kết luận 121 về việc Bộ T&agrave;i ch&iacute;nh chịu t&aacute;ch nhiệm tăng cường dữ trữ quốc gia mua v&agrave;o them 200 &ndash; 300 ngh&igrave;n tấn gạo.</p> <p>Thứ hai l&agrave; Nghị định 107 cũng y&ecirc;u cầu c&aacute;c DN dự trữ lưu th&ocirc;ng 5% lượng XK trước đ&oacute; của m&igrave;nh. Việc n&agrave;y nếu c&aacute;c DN thực hiện nghi&ecirc;m t&uacute;c th&igrave; c&oacute; lượng dữ trữ nữa trong DN. Bộ C&ocirc;ng Thương đ&atilde; chuẩn bị tất cả kịch bản lưu th&ocirc;ng ph&acirc;n phối h&agrave;ng h&oacute;a, kh&ocirc;ng để thiếu cục bộ bất kỳ chỗ n&agrave;o.</p> <p>Theo t&iacute;nh to&aacute;n, vụ l&uacute;a của Việt Nam gieo trồng nhanh, trong thời gian ngắn c&oacute; thể phục hồi đ&aacute;p ứng y&ecirc;u cầu. Trong điều kiện dịch bệnh k&eacute;o d&agrave;i vẫn c&oacute; thể đảm bảo an ninh lương thực quốc gia, tuy nhi&ecirc;n tốc độ xuất khẩu phải kiểm so&aacute;t nhất định. An ninh lương thực phải đảm bảo đưa l&ecirc;n h&agrave;ng đầu n&ecirc;n Bộ C&ocirc;ng Thương mới c&oacute; đề xuất ban đầu.&nbsp;</p> <p><b>Đảm bảo an ninh lương thực l&agrave; quan trọng nhất</b></p> <p><i>Hạn mặn k&eacute;o d&agrave;i ở ĐBSCL cũng ảnh hưởng thế n&agrave;o đến xuất khẩu gạo của Việt Nam thời gian tới thưa &ocirc;ng?</i></p> <p>Theo c&aacute;c số liệu đ&aacute;nh gi&aacute; mới nhất ch&uacute;ng t&ocirc;i nhận được, hạn mặn sẽ ảnh hưởng đến hơn 40.000 ha l&uacute;a ở ĐBSCL, dao động 11-12% so với tổng diện t&iacute;ch bị ảnh hưởng trong kỳ hạn mặn hồi năm 2016. Nếu hạn mặn chỉ dừng ở mức độ đ&oacute; th&igrave; t&aacute;c động đến sản lượng của ĐBSCL kh&ocirc;ng nhiều.</p> <p>Với t&igrave;nh h&igrave;nh n&agrave;y, vai tr&ograve; của c&aacute;c DN xuất khẩu gạo hiện nay l&agrave; phải ti&ecirc;u thụ hết h&agrave;ng h&oacute;a, l&uacute;a gạo cho người n&ocirc;ng d&acirc;n. Tuy nhi&ecirc;n, trong ho&agrave;n cảnh nhất định, c&aacute;c DN xuất khẩu gạo phải chung tay với quốc gia, đảm bảo nghi&ecirc;m t&uacute;c quy định của Nghị định 107 về việc lu&ocirc;n phải c&oacute; 5% gạo dự trữ xuất khẩu.</p> <p><i>&Ocirc;ng c&oacute; thể cho biết, đến nay việc gạo của Việt Nam đang xuất khẩu sang c&aacute;c thị trường n&agrave;o? Hiện đ&atilde; c&oacute; th&ocirc;ng tin c&aacute;c thương nh&acirc;n Trung Quốc mua gom gạo rất mạnh ở khu vực ĐBSCL, Bộ C&ocirc;ng Thương c&oacute; th&ocirc;ng tin g&igrave; về việc n&agrave;y?</i></p> <p>Thị trường xuất khẩu gạo lớn nhất của ch&uacute;ng ta l&agrave; Philippines. Đứng thứ hai l&agrave; Malaysia rồi đến Iraq v&agrave; một số nước ch&acirc;u Phi. Với thị trường Trung Quốc, xuất khẩu gạo hai th&aacute;ng đầu năm chỉ đạt 66 ngh&igrave;n tấn, kh&ocirc;ng đ&aacute;ng kể với 930 ngh&igrave;n tấn gạo ch&uacute;ng ta đ&atilde; xuất khẩu.</p> <p>D&ugrave; c&oacute; tốc độ tăng xuất khẩu gạo nhanh sang Trung Quốc nhưng cần nh&igrave;n v&agrave;o con số tuyệt đối. Trung Quốc chỉ chiếm dưới 10 xuất khẩu gạo của Việt Nam.</p> <p><i>Hiện c&oacute; &yacute; kiến cho rằng, việc đột ngột y&ecirc;u cầu c&aacute;c DN tạm dừng xuất khẩu gạo sẽ g&acirc;y thiệt hại cho c&aacute;c hợp đồng khi bị đơn phương ph&aacute; vỡ hợp đồng, Bộ C&ocirc;ng Thương c&oacute; &yacute; kiến g&igrave;?</i></p> <p>Theo phương &aacute;n đề xuất của Bộ C&ocirc;ng Thương l&agrave; tạm gi&atilde;n tiến độ xuất khẩu gạo đến cuối năm v&agrave; như vậy hợp đồng vẫn được đảm bảo thực hiện. Miễn l&agrave; ch&uacute;ng ta kiểm so&aacute;t được tốc độ xuất khẩu gạo vừa đảm bảo thực hiện hợp đồng đ&atilde; k&yacute;.</p> <p>Quan điểm của ch&uacute;ng t&ocirc;i l&agrave; phải đảm bảo an ninh lương thực. Đ&acirc;y l&agrave; quan trọng nhất, l&agrave; ưu ti&ecirc;n cao nhất. C&ograve;n c&acirc;u chuyện kh&oacute; khăn với DN cũng dễ hiểu.</p> <p>Ch&uacute;ng t&ocirc;i đ&atilde; c&oacute; t&iacute;nh to&aacute;n để giảm nhẹ kh&oacute; khăn cho DN. Khi tạm gi&atilde;n tiến độ xuất khẩu, nếu DN kh&oacute; khăn v&igrave; phải vay vốn ng&acirc;n h&agrave;ng, ch&uacute;ng t&ocirc;i sẽ l&agrave;m việc với ng&acirc;n h&agrave;ng để giảm l&atilde;i suất vay thu mua l&uacute;a gạo cho c&aacute;c DN.</p> <p><i>Cảm ơn &ocirc;ng!</i></p> <div>&nbsp;</div> </div>

Theo www.tienphong.vn
back to top