Bài 1: Ea Súp (Đắk Lắk): Có hiện tượng ‘chảy máu’ khoáng sản?

Trước nghi vấn có tình trạng các mỏ khai thác khoáng sản trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk “né” trạm cân, camera giám sát, phóng viên đã có mặt tại mỏ đá của Công ty TNHH Sản Xuất Và Thương Mại Cư M'lan (mỏ đá Cư M'lan) tại thôn 2, xã Cư M'lan, huyện Ea Súp.

Theo ghi nhận, mỏ đá Cư M'lan có lắp đặt trạm cân tại vị trí đường ra của khu vực khai thác và có lắp đặt camera giám sát trước các kho chứa để lưu trữ thông tin, số liệu theo quy định tại Khoản 2 Điều 42 Nghị định số 158/2016 quy định chi tiết một số điều của Luật Khoáng sản.

Tuy nhiên, quan sát thực tế cho thấy không hiểu vì lý do gì, sau khi đã vận chuyển khoáng sản từ khu vực khai thác ra, nhiều phương tiện mang biển kiểm soát (78H - 040.60, 49H - 025.49,...) đã đi thẳng thay vì di chuyển vào trạm cân và qua camera giám sát. Tình trạng này diễn ra thường xuyên và hàng ngày trong thời gian phóng viên có mặt tại khu vực mỏ.

Phương tiện vận chuyển khoáng sản “né” trạm cân tại mỏ đá của Công ty TNHH Sản Xuất Và Thương Mại Cư M'lan.

Việc các phương tiện vận chuyển khoáng sản “né” trạm cân như vừa nêu sẽ gây khó khăn cho công tác quản lý tài nguyên khoáng sản và kiểm soát tải trọng phương tiện trên địa bàn nói riêng và gây thất thu ngân sách Nhà nước nói chung.

Theo Khoản 3 Điều 42 Nghị định số 158/2016 quy định: “Định kỳ hàng tháng, tổ chức, cá nhân khai thác khoáng sản phải thống kê, tính toán, cập nhật số liệu trong sổ sách, tài liệu quy định tại Điều 41 Nghị định này để khai báo sản lượng tính thuế tài nguyên khoáng sản và xác định sản lượng khai thác hàng năm trong báo cáo định kỳ khai thác khoáng sản để gửi cơ quan thuế theo quy định của pháp luật về thuế”.

Đồng thời, Khoản 1 Điều 43 Nghị định số 158/2016 cũng quy định: “Tổ chức, cá nhân khai thác khoáng sản phải lưu trữ chứng từ, tài liệu quy định tại Điều 41 Nghị định này từ khi bắt đầu xây dựng cơ bản mỏ cho đến khi kết thúc khai thác, đóng cửa mỏ và phải chịu trách nhiệm trước pháp luật và cơ quan quản lý Nhà nước về khoáng sản về tính chính xác của thông tin, số liệu”.

Ngoài ra, Tại khoản 1 Điều 43 Nghị định 158/2016 cũng nêu rõ: “Trường hợp tổ chức, cá nhân khai thác khoáng sản không lập sổ sách, chứng từ, tài liệu hoặc lập nhưng không đầy đủ; lập nhưng không lưu giữ đầy đủ hoặc số liệu, thông tin không chính xác dẫn tới thất thoát ngân sách Nhà nước sẽ bị xử lý theo quy định của pháp luật”.

Tình trạng việc mỏ đá Cư M'lan cho xe không qua trạm cân chính quyền địa phương có nắm được thông tin? Trường hợp nắm được thông tin chính quyền địa phương sẽ có động thái như thế nào? Phóng viên đã liên hệ đặt lịch làm việc với UBND huyện Ea Súp và được đại diện UBND huyện cho biết sẽ cho kiểm tra và có báo cáo, trường hợp có dấu hiệu vi phạm sẽ chuyển hồ sơ qua cơ quan công an.

Ngày 15/08, UBND huyện Ea Súp đã giao phòng Tài nguyên và Môi trường, phòng Kinh tế -Hạ tầng phối hợp với các cơ quan, đơn vị có liên quan tham mưu cho UBND huyện trả lời báo chí chậm nhất lúc 10h ngày 18/08/2023.

Ngoài ra, theo ghi nhận của phóng viên tình trạng xe vận chuyển khoáng sản “né” trạm cân cũng diễn ra tại mỏ cát Quỳnh Ngọc (xã Ea Na, huyện Krông Ana), mỏ đá của Công ty TNHH xây dựng cầu đường Hoàng Nam, Mỏ đá của Công Ty TNHH Xây Dựng Hoàng Vũ,...

Để nắm bắt thông tin về việc có hay không tình trạng “né” trạm cân này, ngày 7/8/2023 phóng viên đã đặt lịch làm việc với Cơ quan Công an, Cục Thuế, Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Đắk Lắk.

Chúng tôi sẽ tiếp tục thông tin.

Dưới đây là một số hình ảnh xe vận chuyển khoáng sản "né" trạm cân tại các mỏ khoáng sản trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk.

Toàn cảnh mỏ đá của Công ty TNHH Sản Xuất Và Thương Mại Cư M'lan.

Xe chở đá nguyên khai không qua trạm cân.

Phương tiện không cân đầu vào tại mỏ đá.

Phương tiện "né" trạm cân tại mỏ đá của Công ty TNHH Sản Xuất Và Thương Mại Cư M'lan

Phương tiện "né" trạm cân tại mỏ cát Quỳnh Ngọc tại xã Ea Na, huyện Krông Ana.

Mỏ đá của Công ty TNHH xây dựng cầu đường Hoàng Nam tại xã Hòa Phú, thành phố Buôn Ma Thuột.