Ngày 14/12, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Đồng Nai thông tin, địa phương vừa ghi nhận một trường hợp bé trai 10 ngày tuổi (dân tộc Mông, ngụ tại xã An Viễn, tỉnh Đồng Nai) uốn ván sơ sinh.

Qua điều tra dịch tễ, cơ quan chức năng xác định, bé là con thứ hai của chị V.T.S. (17 tuổi, công nhân cao su). Ngày 3/12, chị S. sinh con tại nhà, bé nặng 3,2 kg. Sau sinh, gia đình dùng kéo không được vô trùng để cắt rốn cho trẻ và không băng rốn theo quy trình y tế.

Hai ngày sau, bố chồng chị S. đến trạm y tế xã xin giấy chứng sinh cho bé. Sau đó, nhân viên y tế đã trực tiếp đến nhà kiểm tra tình trạng sức khỏe của trẻ và tư vấn gia đình đưa bé đi tiêm vắc xin phòng bệnh. Ban đầu, gia đình đồng ý nhưng sau đó từ chối tiêm chủng và không chấp nhận sử dụng bất kỳ loại thuốc nào cho trẻ.

Đến sáng 8/12, bé có biểu hiện bỏ bú, tím tái, khó thở. Gia đình đưa trẻ đến trạm y tế sơ cứu, sau đó chuyển lên tuyến trên. Tại Bệnh viện Nhi đồng Đồng Nai, trẻ trong tình trạng lơ mơ, trợn mắt… và được chuyển vào Khoa Hồi sức tích cực sơ sinh. Các bác sĩ chẩn đoán bé bị uốn ván rốn kèm nhiễm trùng huyết.

Theo lời người mẹ, trong quá trình mang thai, chị từng được nhân viên y tế tư vấn tiêm vắc xin phòng uốn ván nhưng do quên nên không thực hiện.

Trước đó, hồi tháng 4, Bệnh viện Nhi đồng Đồng Nai cũng tiếp nhận một ca uốn ván sơ sinh tương tự, khi gia đình cắt rốn cho trẻ bằng kéo cắt quần áo khi sinh tại nhà.

Thời gian qua, nhiều cơ sở y tế trên cả nước đã tiếp nhận một số ca bệnh tương tự, trong đó hầu hết đều là con của sản phụ người đồng bào dân tộc thiểu số, sinh tại nhà.

Theo bác sĩ, uốn ván có tỷ lệ tử vong có thể lên đến 10 - 70%, tùy thuộc vào mức độ nặng và điều kiện hồi sức. Ở trẻ sơ sinh, đặc biệt là uốn ván rốn, tỷ lệ tử vong thường vượt quá 90% nếu không điều trị kịp thời.

Uốn ván gây biến chứng nghiêm trọng như ngưng thở do co thắt thanh quản hoặc co thắt cơ hô hấp. Tổn thương thần kinh kéo dài, đặc biệt nếu co giật tái diễn. Suy kiệt, do khó ăn uống kéo dài. Viêm phổi hít, do sặc khi co giật. Rối loạn thần kinh tự chủ, gây biến động huyết áp và nhịp tim.

Dấu hiệu của bệnh uốn ván là trẻ không thể ngậm vú, bỏ bú. Cứng hàm, không mở được miệng. Căng cứng toàn thân, co thắt cơ, đặc biệt là cơ cổ và cơ lưng. Co giật, đặc biệt khi có kích thích. Tư thế gồng người đặc trưng, lưng cong như cánh cung, đầu ngửa ra sau. Sốt, nhịp tim nhanh, khó thở...

Bác sĩ khuyến cáo, sinh con tại cơ sở y tế là biện pháp an toàn nhất. Nếu buộc phải sinh tại nhà, cần có người đỡ sinh được tập huấn kỹ năng cơ bản về đỡ đẻ sạch và chăm sóc rốn vô trùng.

Sử dụng bộ dụng cụ đỡ đẻ sạch do y tế phát cấp. Dụng cụ cắt rốn phải được tiệt trùng bằng nồi hấp, luộc kỹ 30 phút, hoặc dùng dao lam mới, vô khuẩn, chỉ dùng một lần.

Sản phụ không tự điều trị khi thấy rốn sưng đỏ, chảy mủ, cần đưa trẻ đến cơ sở y tế ngay... Trẻ em nên tiêm phòng đầy đủ theo chương trình tiêm chủng mở rộng. Người trưởng thành nên tiêm nhắc lại vắc xin uốn ván mỗi 10 năm. Phụ nữ mang thai tiêm ít nhất 2 mũi vắc xin uốn ván để bảo vệ cả mẹ và trẻ sơ sinh.