Trong suốt cuộc đời mình, mặc dù bận rất nhiều công việc của người lãnh đạo Đảng, Nhà nước nhưng Chủ tịch Hồ Chí Minh vẫn rất quan tâm đến đội ngũ nhà giáo đồng thời Bác căn dặn “Người giáo viên phải chú ý cả đức, cả tài, đức là chính trị, tài là văn hóa, chuyên môn, muốn cho học sinh có đức thì giáo viên phải có đức”.

Tại Học viện Kỹ thuật quân sự, có một tấm gương người thầy giáo tài đức vẹn toàn, đó là Thiếu tướng, Giáo sư, Tiến sĩ (GS.TS) Trần Xuân Nam, Phó Giám đốc. Không chỉ giỏi chuyên môn, Thầy còn là người mẫu mực về đạo đức và nhân cách. Thầy sống giản dị, gần gũi, luôn quan tâm, động viên, dìu dắt cán bộ, học viên vượt qua khó khăn, thử thách trong nghiên cứu khoa học. Với đồng nghiệp, Thầy là người anh, người bạn tận tình chia sẻ kinh nghiệm, hết lòng vì sự phát triển của tập thể…

Người Thầy "truyền lửa" cho các thế hệ kỹ sư vô tuyến

Cảm nhận của chúng tôi về Thiếu tướng, GS.TS Trần Xuân Nam, trong hơn 30 năm công tác tại Học viện Kỹ thuật quân sự là người Thầy không chỉ giỏi chuyên môn, sáng tạo trong giảng dạy mà còn giàu lòng nhân ái, sống giản dị, khiêm nhường. Mỗi bài giảng, mỗi lời dặn dò của Thầy đều thấm nhuần tinh thần “Dạy chữ, dạy nghề, dạy người”, đúng như Bác từng căn dặn: “Vì lợi ích mười năm trồng cây, vì lợi ích trăm năm trồng người”.

Yêu thích lĩnh vực Vô tuyến điện tử từ thời phổ thông, khi vào đại học, chàng thanh niên Trần Xuân Nam đứng trước hai lựa chọn vào hai ngôi trường kỹ thuật hàng đầu cả nước là Trường Đại học Bách khoa Hà Nội và Học viện Kỹ thuật quân sự. Chàng thanh niên Trần Xuân Nam đã chọn Học viện Kỹ thuật quân sự vì mong muốn được tiếp bước con đường của gia đình mình, phục vụ lâu dài trong Quân đội.

Năm 1993, sau khi tốt nghiệp đại học, Thầy bắt đầu công tác tại Học viện Kỹ thuật quân sự. Thầy Nam có nhiều năm giảng dạy tại Khoa Vô tuyến Điện tử, Học viện Kỹ thuật quân sự trước khi đảm nhiệm vị trí quản lý. Trong giảng dạy, thầy Nam quan niệm luôn giữ gìn phẩm chất, uy tín, danh dự của nhà giáo, tôn trọng nhân cách của học viên, đối xử công bằng, bảo đảm những quyền lợi chính đáng của học viên.

Bản thân Thầy luôn nghiên cứu để xây dựng bài giảng có tính khoa học kết hợp với thực tiễn, sử dụng các phương pháp giảng dạy hiện đại làm cho bài giảng thêm phong phú, cố gắng để truyền tải đến học viên lượng kiến thức cập nhật, đầy đủ nhất.

Trong giai đoạn 10 năm (2016 - 2025), Thầy Nam đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ chỉ đạo công tác đào tạo các trình độ đại học, cao đẳng; công tác khảo thí và đảm bảo chất lượng giáo dục - đào tạo. Tổ chức triển khai xây dựng mới các chương trình đào tạo, điều chỉnh chuẩn đầu ra chương trình đào tạo kỹ sư quân sự trong đó phải kể đến những chuyên ngành mới, khó như: Trí tuệ nhân tạo, chương trình đào tạo kĩ sư quân sự chất lượng cao chuyên ngành Thông tin và chuyên ngành An ninh hệ thống thông tin, chương trình đào tạo chuyên ngành Ra đa trình độ đại học...

Với kiến thức sâu rộng, phương pháp giảng dạy linh hoạt và sáng tạo, Thầy đã truyền “ngọn lửa” say mê học tập cho bao thế hệ học viên trong tham gia nghiên cứu khoa học và các cuộc thi cấp toàn quân, quốc gia, quốc tế. Trong giai đoạn 2020-2025, Thầy Nam được giao trực tiếp chỉ đạo thực hiện công tác tuyển chọn, bồi dưỡng và đạt kết quả cao trong các kỳ thi Olympic toàn quân, toàn quốc...

Tâm sự với chúng tôi, Thầy Nam luôn tự hào về những sinh viên, nghiên cứu sinh do chính mình hướng dẫn: “Tôi nhớ lại một kỷ niệm cách đây hơn 10 năm, khi một nghiên cứu sinh do tôi hướng dẫn đi trình bày báo cáo khoa học ở một hội nghị quốc tế thuộc tốp đầu về lĩnh vực vô tuyến điện tử. Sau khi nghe kết quả báo cáo của nghiên cứu sinh, một giáo sư người Hàn Quốc đã phát biểu: Với các kết quả nghiên cứu tiên tiến này thì sinh viên Việt Nam không cần phải đi du học nước ngoài nữa”.

Ghi “dấu ấn” trong sự phát triển của Tạp chí Khoa học và Kỹ thuật.

Bên cạnh công tác giảng dạy, nghiên cứu khoa học, với cương vị được giao Thiếu tướng, GS.TS Trần Xuân Nam đã góp phần xây dựng và phát triển Tạp chí Khoa học & Kỹ thuật được quản lý và xuất bản bởi Học viện Kỹ thuật quân sự.

Tạp chí Khoa học & Kỹ thuật cũng là cơ quan báo chí đầu tiên của Quân đội vận hành theo mô hình Toà soạn điện tử, được Cục Tuyên huấn, Tổng cục Chính trị lựa chọn nghiên cứu, khảo sát để nhân rộng trong toàn quân đồng thời làm cơ sở xây dựng, hoàn thiện dự thảo Kế hoạch triển khai Chiến lược chuyển đổi số báo chí đến năm 2025, định hướng đến năm 2030 trong Bộ Quốc phòng.

Trong những năm qua, Tạp chí Khoa học & Kỹ thuật liên tục được Hội đồng Giáo sư Nhà nước xếp trong danh mục các tạp chí khoa học uy tín được tính điểm công trình tại 12 Hội đồng Giáo sư ngành/liên ngành.

Năm 2025, Tạp chí Tạp chí Khoa học & Kỹ thuật đã được Bộ trưởng Bộ Quốc phòng tặng Bằng khen vì đã có thành tích xuất sắc trong công tác tuyên truyền báo chí về nhiệm vụ quân sự, quốc phòng và Quân đội nhân dân Việt Nam giai đoạn 2020 - 2025.

Trong xã hội, người Thầy luôn giữ vai trò cao quý, góp phần bồi đắp tri thức và rèn luyện nhân cách cho bao thế hệ học viên. Đặc biệt, hình ảnh Thiếu tướng, Giáo sư, Tiến sĩ Trần Xuân Nam, Phó Giám đốc Học viện Kỹ thuật quân sự, người Thầy “tài đức vẹn toàn” đã trở thành tấm gương sáng ngời, được cấp trên ghi nhận, đồng nghiệp kính trọng và học viên yêu mến.

Một nhà giáo ưu tú không chỉ có kiến thức sâu rộng, phương pháp giảng dạy linh hoạt, khơi dậy niềm say mê học tập mà còn là người giàu lòng nhân ái, luôn tận tụy, hy sinh thầm lặng vì học viên.

Ở người Thầy ấy, tài và đức hòa quyện, tạo nên hình mẫu nhà giáo quân đội mẫu mực. Đó là động lực để thế hệ học viên học tập, noi theo góp phần tiếp tục khẳng định chủ trương của Quân uỷ Trung ương - Bộ Quốc phòng “Chất lượng giáo dục của Nhà trường là khả năng sẵn sàng chiến đấu của đơn vị”.