Hiện nay, khi mối quan tâm về sức khỏe trẻ em tăng cao, việc sử dụng các loại thực phẩm bổ sung như vitamin tổng hợp, khoáng chất hay men vi sinh đã trở nên phổ biến. Tuy nhiên, các chuyên gia y tế đang đồng loạt cảnh báo rằng, đây chỉ là sản phẩm hỗ trợ dinh dưỡng, không phải thuốc chữa bệnh và tuyệt đối không phải là "đường tắt" cho sự phát triển toàn diện của trẻ như nhiều phụ huynh vẫn lầm tưởng.

Bản chất của thực phẩm bổ sung là hỗ trợ thêm cho khẩu phần ăn, không có tác dụng thay thế thực phẩm tự nhiên. Với những trẻ đã có chế độ ăn đầy đủ và đa dạng, việc bổ sung thêm không chỉ không cần thiết mà còn tiềm ẩn nhiều rủi ro.

Chẳng hạn như dùng quá liều vitamin A có thể gây đau đầu, buồn nôn, rối loạn tiêu hóa và nếu kéo dài sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của gan; Quá liều vitamin D làm gia tăng lượng canxi trong máu, gây chán ăn, cảm giác khát liên tục và tổn thương đến chức năng thận; Quá liều sắt có nguy cơ gây táo bón, đau bụng và trong trường hợp nặng có thể dẫn đến ngộ độc nguy hiểm.

Vitamin có nhiều trong các loại thực phẩm.

Hay lạm dụng các sản phẩm phổ biến như men vi sinh hay kẽm còn có thể gây ra những hậu quả lâu dài như mất cân bằng vi sinh đường ruột, hoặc làm suy yếu khả năng tự tổng hợp enzyme tiêu hóa của cơ thể. Nếu phụ huynh quá phụ thuộc vào thực phẩm chức năng để "tăng cường sức đề kháng", nguy cơ hệ miễn dịch tự nhiên của trẻ không phát triển đầy đủ là rất cao. Bên cạnh đó, các thành phần phụ trong thực phẩm chức năng còn có thể gây dị ứng ở trẻ có hệ miễn dịch nhạy cảm, hoặc gây tương tác bất lợi với thuốc điều trị.

Một số thực phẩm bổ sung chứa hàm lượng dinh dưỡng cao hơn nhiều lần so với mức khuyến nghị hàng ngày, điều này dễ khiến trẻ vô tình vượt ngưỡng an toàn do không được kiểm soát đúng cách. Đặc biệt, việc dùng nhiều loại sản phẩm cùng lúc có thể gây tương tác, khiến trẻ không hấp thu được và gây hại.

Một vấn đề nghiêm trọng khác là tình trạng sản phẩm không đạt chất lượng hoặc quảng cáo sai sự thật tràn lan. Bộ Y tế đã liên tục cảnh báo về việc sản phẩm dành cho trẻ bị quảng cáo thổi phồng công dụng, không công bố đúng hàm lượng. Việc mua hàng qua kênh không chính thống như mạng xã hội càng làm tăng rủi ro mua phải sản phẩm kém chất lượng. Điều này khẳng định rằng phụ huynh không nên tin tuyệt đối vào quảng cáo mà cần dựa trên thông tin khoa học.

Chuyên gia dinh dưỡng cho rằng, sự biếng ăn ở trẻ em có thể là hậu quả của việc cha mẹ lạm dụng vitamin và khoáng chất. Điều này tạo ra cảm giác "no đủ" giả tạo ở trẻ, khiến chúng không muốn tiêu thụ thêm thực phẩm từ chế độ ăn hàng ngày vốn cung cấp đa dạng chất dinh dưỡng.

Việc sử dụng thực phẩm bổ sung không đúng liều lượng, không theo chỉ định có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng và đa chiều đối với sức khỏe của trẻ. Bất kỳ hoạt chất sinh học nào, dù là vitamin hay thực phẩm chức năng, bên cạnh mặt lợi đều tiềm ẩn tác dụng không mong muốn. Hơn nữa, việc sử dụng quá nhiều thực phẩm chức năng cho trẻ khiến cha mẹ tốn kém tiền bạc một cách không cần thiết.

Các chuyên gia khuyến cáo, quyết định quan trọng nhất nằm ở nhận thức của cha mẹ. Phụ huynh tuyệt đối không nên tự ý cho trẻ dùng thực phẩm bổ sung nếu không có chẩn đoán rõ ràng về thiếu vi chất hoặc chỉ định từ bác sĩ. Những vấn đề phổ biến như biếng ăn, thấp còi không thể giải quyết bằng một loại siro duy nhất; chúng phụ thuộc vào nền tảng dinh dưỡng khoa học từ thực phẩm tự nhiên, cùng với giấc ngủ, vận động và thói quen sinh hoạt lành mạnh.

Cha mẹ cần đưa trẻ đi khám, để tham vấn ý kiến của bác sĩ hoặc dược sĩ chuyên môn trước khi quyết định cho trẻ sử dụng bất kỳ loại thực phẩm bổ sung nào. Đọc kỹ thành phần, liều dùng, tránh dùng các sản phẩm có thành phần trùng lặp và chỉ mua tại các hệ thống phân phối chính hãng.