Một bệnh nhân được chuyển đến Bệnh viện Đại học Y Hà nội từ một bệnh viện lân cận với sự cố vô cùng hy hữu: dẫn lưu thận nhưng không hiểu vì lý do gì mà sonde dẫn lưu thay vì vào bể thận thì nó nằm trong tĩnh mạch chủ bụng rồi đi ngược lên trên theo chiều tĩnh mạch vào đến sát tim. (hình 1).
![]() |
| Hình 1 |
Bệnh nhân được chuyển đến trong tình trạng chảy máu qua dẫn lưu đã được kẹp lại, chảy máu qua sonde tiểu đỏ tươi…
Qua phân tích phim chụp, nhóm hội chẩn đã xác định đây là biến chứng “kép”: sonde dẫn lưu xuyên qua động mạch gây giả phình động mạch thận đồng thời xé rách tĩnh mạch thận để chui vào tĩnh mạch chủ dưới đi lên thêm khoảng 20 cm đến sát tim.
Sau khi bàn bạc trong nhóm cùng các giáo sư thì hội đồng quyết định làm can thiệp tối thiểu trước.
Trong lúc kíp phẫu thuật do TS.BS Nguyễn Ngọc Cương cùng đồng nghiệp khoa Chẩn đoán hình ảnh và Điện quang can thiệp ở trong phòng can thiệp với bệnh nhân thì các chuyên gia mạch máu tiết niệu chờ sẵn để nếu cần thì đẩy thẳng phòng mổ.
“May mắn cho bệnh nhân và chắc nhờ có ekip hùng hậu đứng ngoài chờ sẵn nên cả mình lẫn bệnh nhân đều bình an vô sự. Ca can thiệp kết quả mỹ mãn đúng như kế hoạch” - TS.BS Nguyễn Ngọc Cương nói vui.
TS.BS Nguyễn Ngọc Cương cho biết thêm, trước khi tiến hành ca can thiệp rút dẫn lưu tĩnh mạch chủ ông cũng đã tìm kỹ trong y văn về biến chứng tương tự.
“Hoá ra đã từng có những tai biến kiểu này được báo cáo, mỗi báo cáo lựa chọn một cách xử lý khác nhau không ai giống ai vì mỗi bệnh nhân mỗi khác. Song tất cả đều công nhận biến chứng này cực kỳ nghiêm trọng và dễ chết người. Ám ảnh nhất là một bài báo mô tả rất chi tiết về biến chứng này nhưng lại kết thúc bằng bệnh nhân bị cắt thận rồi hậu phẫu bị nhiễm trùng máu, tắc động mạch phổi… và tử vong” TS Cương chia sẻ
![]() |
| Hình số 2. |
Trước khi làm ca can thiệp, TS.BS Nguyễn Ngọc Cương cùng đồng nghiệp cũng đã tính đến các biến chứng có thể:
- Tắc động mạch phổi cấp do huyết khối bám trên bề mặt sonde dẫn lưu bị “tuốt” theo chiều dọc rồi bắn về tim
- Chảy máu từ vết rách tĩnh mạch vào đường bài xuất
- Nước tiểu rò vào mạch máu gây nhiễm trùng huyết, gây kích hoạt huyết khối tĩnh mạch ồ ạt
… Biến chứng nào cũng có thể chết người rất nhanh.
Rất may mắn, ca can thiệp đã thành công, đường hầm thận được đóng bởi surgicel – một vật liệu cầm máu dùng trong ngoại khoa.
![]() |
| Ca can thiệp Đường vào: động mạch đùi, tĩnh mạch đùi, xuyên qua da và đường hầm thận được đóng bởi surgicel – một vật liệu cầm máu dùng trong ngoại khoa. |


