Các bác sĩ Trung tâm Y tế khu vực Cẩm Khê (Phú Thọ) vừa cấp cứu kịp thời cho nam bệnh nhân N.V.T. (46 tuổi, trú tại xã Vân Bán) bị viêm tụy cấp do Triglycerid tăng cao, nguyên nhân xuất phát từ thói quen uống 250 ml rượu mỗi ngày kèm theo chế độ ăn uống thiếu điều độ và không điều trị mỡ máu cao.

Bệnh nhân nhập viện trong tình trạng đau bụng dữ dội vùng thượng vị. Xét nghiệm cho thấy Triglycerid lên tới 182,1 mmol/L (cao gấp gần 80 lần ngưỡng bình thường), huyết tương trắng như sữa.

Chụp cắt lớp vi tính phát hiện viêm tụy cấp độ D theo Balthazar, có ổ dịch quanh tụy.

Bệnh nhân được chỉ định lọc máu thay huyết tương khẩn cấp. Chỉ sau 2 giờ, khoảng 500ml huyết tương trắng đục chứa đầy Triglycerid đã được loại bỏ, tình trạng đau bụng giảm rõ rệt. Đến sáng 22/9, chỉ số Triglycerid của anh giảm xuống còn 18,36 mmol/L. Hiện sức khỏe bệnh nhân ổn định, tiếp tục được theo dõi tại Khoa Cấp cứu, Hồi sức tích cực, Thận nhân tạo.

Ảnh Trung tâm Y tế khu vực Cẩm Khê.

Triglycerid là một dạng chất béo (lipid) trong máu, được tạo thành từ chất béo trong thức ăn và phần năng lượng dư thừa từ tinh bột, đường. Cơ thể dự trữ triglycerid tại các mô mỡ để dùng làm năng lượng khi cần thiết. Ở mức bình thường, triglycerid đóng vai trò quan trọng cho hoạt động sống.

ThS.BSNT Nguyễn Thanh Thủy - Phó trưởng khoa Cấp cứu, Hồi sức tích cực, Thận nhân tạo cho biết: "Người có mỡ máu cao cần điều trị thuốc đều đặn, duy trì chế độ ăn uống khoa học, hạn chế rượu bia, thực phẩm nhiều dầu mỡ. Chủ quan không điều trị, kết hợp lạm dụng rượu có thể dẫn tới biến chứng nguy hiểm như viêm tụy cấp, nhồi máu cơ tim, đột quỵ, thậm chí tử vong".

Ảnh Trung tâm Y tế khu vực Cẩm Khê.

Viêm tụy cấp là tình trạng tuyến tụy bị viêm, sưng đột ngột. Nếu không điều trị kịp thời dễ bị tử vong do suy đa cơ quan và hoại tử tụy, nhiễm trùng. Bệnh có tỷ lệ tử vong dao động khoảng 5%-15% tùy nguyên nhân và mức độ, tuổi tác và bệnh đi kèm, thậm chí có thể tăng đến 20%.

Các nguyên nhân dẫn đến viêm tụy cấp thường gặp do sỏi mật, uống nhiều rượu bia, tăng mỡ máu. Lượng cồn trong máu cao khiến tuyến tụy làm việc liên tục để tăng sản xuất enzym, bên cạnh đó còn làm tăng tính thấm của ống tụy. Men tụy tiếp xúc với nhu mô tụy nhiều hơn dẫn đến tình trạng tự tiêu các tế bào tụy, khởi phát quá trình viêm tụy cấp.

Trong trường hợp người bệnh có tình trạng tăng triglyceride máu (thường vượt quá 1000mg/dL), các hạt dưỡng chấp (các phân tử có thành phần lipid) sẽ xuất hiện thường xuyên trong các mao mạch gây tắc nghẽn các mao mạch ở tụy, dẫn đến viêm tụy, thiếu máu gây hoại tử tụy và nhiễm trùng.

Viêm tụy cấp nếu không được điều trị dứt điểm sẽ có nguy cơ tiến triển thành viêm tụy mạn tính và các biến chứng nguy hiểm: Nang giả tụy (túi phình chứa một lượng dịch tụy bị rò rỉ ra khỏi tuyến tụy), ung thư tuyến tụy, đái tháo đường,…

Người bệnh thường được dùng thuốc giảm đau, bù dịch và kháng sinh để điều trị viêm tụy cấp. Dùng kỹ thuật lọc máu - thay huyết tương loại bỏ Triglycerid, độc chất và điều trị các bệnh lý nặng như viêm tụy cấp, suy đa tạng, ngộ độc, rối loạn miễn dịch. Đây là lựa chọn an toàn, kịp thời giúp cứu sống nhiều người bệnh.

Để phòng ngừa viêm tụy cấp, bác sĩ khuyến cáo, người dân hạn chế uống rượu bia, hút thuốc lá, chế độ ăn nhiều dầu mỡ… Với người bệnh đái tháo đường, mỡ máu, sỏi mật… nên khám sức khỏe định kỳ để quản lý tốt bệnh nền, tránh biến chứng viêm tụy cấp.