Theo Tổ chức Y tế thế giới (WHO), khoảng 154 triệu người trên toàn thế giới bị tật khúc xạ nhưng chưa được điều trị, trong đó có hơn 13 triệu là trẻ em. Châu Á là nơi có tỷ lệ mắc tật khúc xạ học đường cao nhất thế giới.
Việt Nam là một trong những nước có tỷ lệ cận thị cao và gia tăng nhanh chóng, nhất là khu vực đô thị, số học sinh bị cận thị chiếm 40%. Số liệu thống kê năm 2022 cho thấy khoảng 5 triệu trẻ em Việt Nam mắc phải các tật khúc xạ ở mắt. Trẻ từ 6-15 tuổi là nhóm mắc phải cận thị phổ biến nhất.
Trong dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Bảo hiểm y tế (sau đây tạm gọi là Luật BHYT sửa đổi) đang được lấy ý kiến rộng rãi, Bộ Y tế đề xuất mở rộng độ tuổi được hưởng quyền lợi BHYT trong điều trị tật về mắt (lác, cận thị và tật khúc xạ của mắt) đối với người dưới 18 tuổi.
![]() |
| Đề xuất người dưới 18 tuổi bị cận, viễn thị được BHYT chi trả |
Theo quy định hiện hành, Quỹ BHYT chỉ thanh toán chi phí này với trẻ dưới 6 tuổi. Tuy nhiên, theo đánh giá, điều này chưa phù hợp về chuyên môn.
Lý do là tuổi được chỉ định kỹ thuật này thường trên 6-18 tuổi mới bảo đảm hiệu quả. Vì thế, từ khi ban hành Luật BHYT (hiệu lực từ năm 2009) đến nay, hầu như không có trẻ em được hưởng quy định này.
Có 4 loại tật khúc xạ của mắt thường gặp, gồm: Cận thị, viễn thị, loạn thị và lão thị.
Một nghiên cứu tại Việt Nam năm 2020 cho thấy, mỗi năm Quỹ BHYT cần chi trả 652,6 tỷ đồng cho điều trị tật khúc xạ (bao gồm cận thị); 11,1 tỷ đồng cho điều trị lác; 3 tỷ đồng cho điều trị sụp mí cho trẻ em dưới 16 tuổi.
Nếu mở rộng quyền lợi cho người dưới 18 tuổi, mỗi năm ước tính BHYT cần chi trả 734,2 tỷ đồng cho điều trị tật khúc xạ; 12,5 tỷ đồng cho điều trị lác; 3,4 tỷ đồng cho điều trị sụp mí.
Theo tính toán của Bộ Y tế, việc BHYT chi trả cho điều trị tật khúc xạ (bao gồm cận thị) sẽ giúp người bệnh giảm chi phí đáng kể. Cụ thể:
| Bệnh/Cơ sở y tế | Tuyến trung ương | Tuyến tỉnh | Tuyến huyện |
| Tật khúc xạ (bao gồm cận thị) | 303.000 | 285.000 | 167.900 |
| Lác | 4.213.000 | 3.544.300 | |
| Sụp mi | 4.267.000 | 3.581.100 | 149.500 |
