Báo cáo tài chính đẹp dần
Báo cáo tài chính (BCTC) quý 4/2021 và luỹ kế cả năm 2021 cho thấy tình hình khả quan của Đạm Hà Bắc, với doanh thu thuần đạt 1.419 tỷ đồng, tăng 91% so với cùng kỳ. Giá vốn hàng bán lại giảm nhẹ nên lãi gộp đạt 648 tỷ đồng, trong khi cùng kỳ lỗ gộp 58,5 tỷ đồng.
Quý trước đó, doanh thu đạt 1.212 tỷ đồng, tăng trưởng 117% so với quý 3 năm ngoái. Chi phí vốn chỉ tăng 25% lên 829 tỷ đồng, dẫn đến lợi nhuận gộp từ bán hàng và cung cấp dịch vụ đạt 383 tỷ đồng, cải thiện nhiều so với số lỗ gộp 103 tỷ đồng ghi nhận trong quý 3 năm ngoái.
Lũy kế cả năm 2021, doanh thu thuần đạt 4.499 tỷ đồng tăng 61% so với cùng kỳ.
Tuy nhiên, chi phí tài chính vẫn rất cao, lên đến 1.000 tỷ đồng, trong đó chi phí lãi vay là hơn 979 tỷ đồng. Thêm vào đó là các chi phí bán hàng, chi phí quản lý doanh nghiệp… nên Đạm Hà Bắc vẫn lỗ nhẹ 111 triệu đồng.
Nợ phải trả vẫn là gánh nặng của Đạm Hà Bắc trong nhiều năm nay.
Đến hết quý 4, tổng nợ vay của Đạm Hà Bắc là hơn 10.000 tỷ đồng, trong đó nợ ngắn hạn gần 6.700 tỷ đồng, chiếm 67% tổng nợ phải trả. Nợ vay lớn khiến lãi vay luôn là khoản lớn trong cấu trúc chi phí của Công ty.
Điều này khiến Đạm Hà Bắc phải dùng phần lớn dòng tiền mà hoạt động kinh doanh tạo ra được sử dụng để thanh toán nợ. Hết năm 2021, công ty có 301 tỷ đồng tiền và các khoản tương đương tiền, nhưng số dư đầu tư tài chính ngắn hạn chỉ có 18 tỷ đồng, quá nhỏ so với tổng tài sản hơn 8.000 tỷ đồng.
Riêng quý 4 ghi nhận doanh thu tài chính chỉ có hơn 1 tỷ đồng, trong khi vẫn phải chi trả tới 284 tỷ đồng chi phí, trong đó chủ yếu là chi phí lãi vay. Lũy kế cả năm, vay và nợ thuế tài chính ngắn hạn của Đạm Hà Bắc lên tới 2.795 tỷ đồng, tăng 250 tỷ so với hồi đầu năm.
Lợi nhuận sau thuế công ty mẹ đạt 1,2 tỷ đồng trong khi năm ngoái công ty mẹ lỗ ròng tới 1.461 tỷ đồng.
Tuy nhiên, với lãi gộp cao nên sau khi trừ các khoản chi phí Đạm Hà Bắc lãi sau thuế 297 tỷ đồng, khả quan hơn rất nhiều so với khoản lỗ 387 tỷ đồng của quý 4/2020 – Đây cũng đã là quý thứ 2 liên tiếp Đạm Hà Bắc kinh doanh có lãi sau nhiều quý chìm trong thua lỗ.
Tính đến 31/12/2021 Đạm Hà Bắc vẫn còn lỗ lũy kế 4.746 tỷ đồng. Âm vốn chủ sở hữu 1.978 tỷ đồng.
Nỗi lo vẫn còn đó
Theo giải trình từ phía công ty, kết quả kinh doanh trong quý 3,4 thuận lợi là do thị trường phân bón có nhiều biến chuyển tích cực. Trong đó, cụ thể là giá NH3 và Ure trên thế giới và trong nước đều tăng cao.
Trong thời gian tới, giá phân bón thế giới được dự báo duy trì ở mức cao, thậm chí xuất hiện tình trạng khan hiếm phân bón do ảnh hưởng bởi xung đột Nga – Ukraine.
Các nhà phân tích trên thế giới đều cho rằng, xung đột này và các lệnh trừng phạt từ Mỹ - EU và việc Nga áp dụng hạn ngạch xuất khẩu để phòng vệ sẽ gây đứt gãy chuỗi cung ứng ngành phân bón, đẩy giá mặt hàng này leo thang trong năm 2022.
Thị trường này chỉ có thể hồi phục khi căng thẳng Nga – Ukraine hạ nhiệt. Năm 2021, cả nước nhập khẩu 4,5 triệu tấn phân bón. Trong khi đó, với những biến động trên thế giới, giá phân bón nhập khẩu sẽ ngày càng cao, tạo cơ hội cho doanh nghiệp trong nước tiếp tục mở rộng và chiếm lĩnh thị trường.
Tình hình tiêu thụ phân bón trong năm 2021 của các doanh nghiệp cũng rất khả quan. Giải trình của Đạm Hà Bắc cũng cho biết, kết quả kinh doanh quý 3,4 thuận lợi cũng nhờ hàng hóa tiêu thụ tốt giúp doanh thu và cả hiệu quả kinh doanh tăng mạnh.
Nhưng việc tận dụng được những cơ hội này vẫn là thách thức đối với Đạm Hà Bắc. Bởi sự khác biệt về công nghệ sản xuất có thể khiến Đạm Hà Bắc được hưởng lợi ít hơn so với doanh nghiệp cùng ngành.
Trên thế giới, các nước hiện đang chuyển dần sản xuất phân bón từ than đá sang sản xuất từ khí. Do đó, so với Đạm Cà Mau và Đạm Phú Mỹ, Đạm Hà Bắc sẽ thua thiệt hơn trong cạnh tranh và chi phí.
Ngoài ra, gánh nặng tài chính hằng năm vẫn khiến Đạm Hà Bắc dễ tổn thương hơn trước biến động của thị trường. Lưu ý rằng, trong báo cáo kiểm toán bán niên 2021, ý kiến kiểm toán đã nghi ngờ tình trạng hoạt động liên tục của Đạm Hà Bắc.
Có lẽ, lợi thế lớn nhất của Đạm Hà Bắc hay Đạm Ninh Bình là ở vị trí địa lý. Cụ thể là đóng tại miền bắc, có thị trường rộng lớn là vùng đồng bằng sông Hồng đến duyên hải Trung Bộ.
Được thành lập từ năm 1960, Đạm Hà Bắc là đơn vị thành viên của Tập đoàn Hóa chất Việt Nam (Vinachem), công ty đã thực hiện cổ phần hóa (từ năm 2016) và Vinachem sở hữu 97,66% cổ phần.
