Xây 650 km đường sắt tốc độ cao trong 10 năm có khả thi?

Theo dự thảo quy hoạch, Bộ GTVT đề xuất đến năm 2032 làm xong 2 đoạn đường sắt tốc độ cao đoạn Hà Nội - Vinh và TP.HCM - Nha Trang.

<div> <table> <tbody> <tr> <td><img alt="duong sat toc do cao Bac - Nam anh 1" src="https://khds.1cdn.vn/2021/04/04/znews-photo-zadn-vn_f129b407_6405_4963_a418_939ce3998e76.jpg" title="đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam ảnh 1" /></td> </tr> <tr> <td class="pCaption caption default-caption">&nbsp;</td> </tr> </tbody> </table> <p>Trong dự thảo Quy hoạch đường sắt đến năm 2030, tầm nh&igrave;n đến năm 2050 do tư vấn CCTDI-TRICC-TEDI soạn thảo, cụm từ &quot;đường sắt tốc độ cao&quot; được nhắc đến gần 200 lần.</p> <p>Bất chấp những &yacute; kiến phản đối phương &aacute;n x&acirc;y đường sắt tốc độ 350 km/h (tốc độ khai th&aacute;c 320 km/h), tư vấn lập quy hoạch vẫn khẳng định việc lựa chọn tốc độ n&agrave;y l&agrave; cần thiết.</p> <h3>&quot;Đi từ H&agrave; Nội đến Vinh bằng g&igrave;?&quot;</h3> <p>Dịp Tết Nguy&ecirc;n đ&aacute;n vừa qua, anh Ho&agrave;ng mua 4 v&eacute; t&agrave;u hỏa cho cả gia đ&igrave;nh từ H&agrave; Nội về qu&ecirc; ở TP Vinh. Sau nhiều năm lập nghiệp ở H&agrave; Nội, vị trưởng ph&ograve;ng một c&ocirc;ng ty c&ocirc;ng nghệ khẳng định chi ph&iacute; đi lại kh&ocirc;ng phải l&agrave; vấn đề lớn.</p> <p>&quot;Thay 4 v&eacute; t&agrave;u bằng 4 v&eacute; m&aacute;y bay cũng được. Bay từ H&agrave; Nội v&agrave;o Vinh nhanh lắm, chỉ 30 ph&uacute;t. Nhưng nghĩ thời gian di chuyển từ nội th&agrave;nh ra s&acirc;n bay Nội B&agrave;i rồi xếp h&agrave;ng check-in, chờ đợi soi chiếu h&agrave;nh l&yacute; l&agrave; thấy mệt, th&agrave; đi t&agrave;u c&ograve;n hơn&quot;, anh Ho&agrave;ng chia sẻ.</p> <table> <tbody> <tr> <td><img alt="duong sat toc do cao Bac - Nam anh 2" src="https://khds.1cdn.vn/2021/04/04/znews-photo-zadn-vn_f940072adaec45b587ddd56f3a42155a.jpg" title="đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam ảnh 2" /></td> </tr> <tr> <td class="pCaption caption"> <p>Nội thất hạng thương gia của một đo&agrave;n t&agrave;u cao tốc Trung Quốc. Ảnh: <em>VCG.</em></p> </td> </tr> </tbody> </table> <p>Nếu đi m&aacute;y bay đến s&acirc;n bay Vinh, cả gia đ&igrave;nh c&ograve;n phải thu&ecirc; taxi đi gần 10 km để về nh&agrave; ở trung t&acirc;m th&agrave;nh phố.</p> <p>Suy nghĩ của anh Ho&agrave;ng kh&ocirc;ng phải c&aacute; biệt. Tr&ecirc;n thực tế, cự ly 300 km từ H&agrave; Nội đi Nghệ An vốn l&agrave; cự ly c&oacute; lợi thế của ng&agrave;nh vận tải đường sắt. Nhiều chuy&ecirc;n gia vận tải c&ograve;n cho rằng việc khai th&aacute;c đường h&agrave;ng kh&ocirc;ng ở một cự ly ngắn như vậy l&agrave; &yacute; tưởng kỳ quặc, nhưng n&oacute; vẫn khả thi trong bối cảnh trải nghiệm đường sắt k&eacute;m hấp dẫn v&agrave; hệ thống đường bộ cao tốc chưa ho&agrave;n thiện.</p> <p>Viễn cảnh c&oacute; một tuyến đường sắt tốc độ 320 km/h từ H&agrave; Nội đến Vinh khiến kh&ocirc;ng chỉ người đ&agrave;n &ocirc;ng qu&ecirc; Nghệ An sửng sốt m&agrave; cả người d&acirc;n c&aacute;c tỉnh dọc lộ tr&igrave;nh như H&agrave; Nam, Nam Định, Ninh B&igrave;nh, Thanh H&oacute;a cũng khấp khởi. N&oacute;i như một chuy&ecirc;n gia của TEDI, dự &aacute;n sẽ l&agrave;m thay đổi kh&aacute;i niệm về kh&ocirc;ng gian giữa c&aacute;c v&ugrave;ng miền.</p> <p>Theo nghi&ecirc;n cứu của li&ecirc;n danh tư vấn, tr&ecirc;n một đo&agrave;n t&agrave;u tốc độ cao từ H&agrave; Nội đi TP.HCM th&igrave; lượng h&agrave;nh kh&aacute;ch xuống ga cuối chỉ khoảng 10-20%. Phần đ&ocirc;ng h&agrave;nh kh&aacute;ch sẽ xuống rải r&aacute;c ở 21 ga dọc đường.</p> <p>&quot;Giả sử c&oacute; chặng đường sắt tốc độ cao H&agrave; Nội - Vinh, chắc chắn đường bay c&ugrave;ng chặng sẽ ế kh&aacute;ch&quot;, chuy&ecirc;n gia của li&ecirc;n danh tư vấn khẳng định.</p> <p>Trao đổi với <em>Zing</em>, TS Phan L&ecirc; B&igrave;nh, chuy&ecirc;n gia giao th&ocirc;ng từ Cơ quan Hợp t&aacute;c Quốc tế Nhật Bản (JICA), nhận định đường sắt tốc độ cao c&oacute; 2 lợi thế lớn khi so s&aacute;nh với h&agrave;ng kh&ocirc;ng.</p> <p>Thứ nhất, ga t&agrave;u điện ở kh&aacute; gần trung t&acirc;m th&agrave;nh phố, đ&ocirc;i khi l&agrave; ngay trong trung t&acirc;m, n&ecirc;n đến được ga t&agrave;u đ&oacute; nhanh hơn v&agrave; rẻ hơn l&agrave; đi đến s&acirc;n bay (s&acirc;n bay theo quy hoạch chuẩn phải đặt ở ngoại &ocirc; th&agrave;nh phố).</p> <p>Thứ hai l&agrave; kh&ocirc;ng phải chờ đợi l&acirc;u sau khi check-in, bi&ecirc;n độ x&ecirc; dịch thời gian chờ của t&agrave;u điện kh&ocirc;ng l&acirc;u. Ở Nhật Bản, nếu t&iacute;nh tổng thời gian v&agrave; tiền th&igrave; nhiều khi người ta chọn t&agrave;u điện shinkansen hơn l&agrave; m&aacute;y bay.</p> <p>Theo đại diện TEDI, khi đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam được đầu tư như đề xuất trong dự thảo quy hoạch, phương tiện n&agrave;y sẽ trở th&agrave;nh lựa chọn số 1 cho c&aacute;c lộ tr&igrave;nh 300-500 km như H&agrave; Nội - Vinh hay TP.HCM - Nha Trang.</p> <h3>Kh&ocirc;ng thể l&agrave;m được g&igrave; với 4% ng&acirc;n s&aacute;ch</h3> <p>Điều kiện để viễn cảnh n&agrave;y trở th&agrave;nh hiện thực l&agrave; chi ph&iacute; người d&acirc;n bỏ ra để đi t&agrave;u kh&ocirc;ng được qu&aacute; cao so với c&aacute;c loại phương tiện kh&aacute;c. Theo chuy&ecirc;n gia, để đảm bảo mức gi&aacute; v&eacute; phải chăng cho h&agrave;nh kh&aacute;ch th&igrave; cơ hội ho&agrave;n vốn dự &aacute;n bằng việc b&aacute;n v&eacute; l&agrave; rất kh&oacute; khả thi.</p> <p>&quot;Khi c&acirc;n nhắc đầu tư đường sắt cao tốc, ch&uacute;ng ta thường chỉ t&iacute;nh đến chuyện b&aacute;n v&eacute; t&agrave;u cho người d&acirc;n th&igrave; thu được bao nhi&ecirc;u tiền. Tiền đ&oacute; c&oacute; đủ thu hồi vốn x&acirc;y dựng hay kh&ocirc;ng? T&iacute;nh như thế th&igrave; thấy lỗ, m&agrave; lỗ th&igrave; th&ocirc;i kh&ocirc;ng đầu tư nữa&quot;, TS B&igrave;nh đề cập về vướng mắc trong tư duy đầu tư đường sắt.</p> <p>Chuy&ecirc;n gia cho rằng t&iacute;nh khả thi của việc đầu tư đường sắt tốc độ cao phụ thuộc v&agrave;o c&aacute;ch bố tr&iacute; nguồn vốn của Nh&agrave; nước. Hiện nay, trong tổng ng&acirc;n s&aacute;ch bố tr&iacute; cho ng&agrave;nh giao th&ocirc;ng th&igrave; đường sắt chỉ được 4%.</p> <p>&quot;Với mức đ&oacute; th&igrave; chẳng bao giờ l&agrave;m được. Nếu bố tr&iacute; 80-90% th&igrave; lại l&agrave; chuyện kh&aacute;c&quot;, &ocirc;ng B&igrave;nh nhận định.</p> <table> <tbody> <tr> <td><img src="https://khds.1cdn.vn/2021/04/04/znews-photo-zadn-vn_16479744_101_1.jpg" /></td> </tr> <tr> <td class="pCaption caption"> <p>Chuy&ecirc;n gia cho rằng t&iacute;nh khả thi của việc đầu tư đường sắt tốc độ cao phụ thuộc v&agrave;o c&aacute;ch bố tr&iacute; nguồn vốn của Nh&agrave; nước. <em>Ảnh minh họa.</em></p> </td> </tr> </tbody> </table> <p>Vừa qua, Quốc hội đ&atilde; ph&ecirc; duyệt g&oacute;i ng&acirc;n s&aacute;ch <abbr class="rate-vnd">7.000 tỷ đồng</abbr> để cải tạo hạ tầng đường sắt. Tuy nhi&ecirc;n, mức đầu tư đ&oacute; mới chỉ đủ để tăng số lượng đ&ocirc;i t&agrave;u khai th&aacute;c trong ng&agrave;y từ 21 l&ecirc;n 25, đồng nhất tốc độ v&agrave; khả năng chịu tải cho hệ thống đường sắt hiện c&oacute;.</p> <p>Để thực hiện đầu tư 2 đoạn đường sắt tốc độ cao với tổng chiều d&agrave;i 651 km, số tiền ng&acirc;n s&aacute;ch cần phải lớn hơn rất nhiều, theo ước t&iacute;nh của TEDI l&agrave; khoảng <abbr class="rate-usd">20 tỷ USD</abbr>.</p> <p>Theo chuy&ecirc;n gia, việc x&acirc;y dựng 2 tuyến đường n&agrave;y đ&ograve;i hỏi nguồn lực t&agrave;i ch&iacute;nh rất lớn. Tuy nhi&ecirc;n, con số đ&oacute; kh&ocirc;ng phải qu&aacute; lớn nếu x&eacute;t đến mức đầu tư với cả ng&agrave;nh giao th&ocirc;ng. Ước t&iacute;nh chi ph&iacute; đầu tư s&acirc;n bay giai đoạn 2020-2030 đ&atilde; rơi v&agrave;o khoảng <abbr class="rate-usd">15,8 tỷ USD</abbr>. Chi ph&iacute; đầu tư 3.000 km đường bộ cao tốc từ nay đến năm 2030 cũng khoảng <abbr class="rate-usd">26 tỷ USD</abbr>.</p> <p>&quot;Vấn đề l&agrave; từ xưa đến nay ch&uacute;ng ta đầu tư qu&aacute; nhiều cho đường bộ, h&agrave;ng kh&ocirc;ng m&agrave; qu&aacute; &iacute;t cho ng&agrave;nh đường sắt. Nếu b&acirc;y giờ thay đổi được c&aacute;n c&acirc;n ph&acirc;n bổ, đầu tư nhiều hơn cho ng&agrave;nh đường sắt th&igrave; dự &aacute;n đường sắt tốc độ cao mới khả thi&quot;, &ocirc;ng Phan L&ecirc; B&igrave;nh nhận định.</p> <p>Theo chuy&ecirc;n gia, Ch&iacute;nh phủ cần x&aacute;c định r&otilde; đầu tư hạ tầng, tuyến đường, nh&agrave; ga, th&ocirc;ng tin t&iacute;n hiệu hầu hết sẽ cần nguồn vốn ng&acirc;n s&aacute;ch. Chỉ c&oacute; thể kỳ vọng nguồn lực tư nh&acirc;n trong đầu tư trong khoản đầu m&aacute;y toa xe v&agrave; khai th&aacute;c vận h&agrave;nh. Phần đ&oacute; chỉ chiếm chừng 10% số tiền cần thiết. 90% c&ograve;n lại l&agrave; nguồn lực Nh&agrave; nước.</p> <table class="article"> <tbody> <tr> <td>&nbsp;</td> </tr> </tbody> </table> <table class="article"> <tbody> <tr> <td>&nbsp;</td> </tr> </tbody> </table> </div> <p>&nbsp;</p>

Theo zingnews.vn
back to top