Vì sao Chúa Trịnh không thích làm vua?

Dù nắm trong tay mọi quyền hành gần như tuyệt đối nhưng Chúa Trịnh vẫn không muốn lên kế vị ngai vàng. Ngược lại, Chúa cho dựng lên nhà vua chỉ đứng trên danh nghĩa.

<div> <div>Tại phủ Ch&uacute;a Trịnh ở Đ&agrave;ng Ngo&agrave;i chỉ mới nghe kể sơ qua th&ocirc;i, hẳn mọi người đều kinh ho&agrave;ng trước quyền sinh s&aacute;t của &ocirc;ng nhưng v&igrave; sao Ch&uacute;a Trịnh vẫn kh&ocirc;ng th&iacute;ch l&agrave;m Vua? Thắc mắc n&agrave;y của người đời l&acirc;u nay được t&aacute;c giả Samuel Baron giải th&iacute;ch kh&aacute; r&otilde; trong cuốn <em>M&ocirc; tả Vương quốc Đ&agrave;ng Ngo&agrave;i </em>(do Omega v&agrave; NXB Khoa học X&atilde; hội ấn h&agrave;nh): &ldquo;Kh&ocirc;ng phải Ch&uacute;a kh&ocirc;ng ham quyền lực hay &ocirc;ng ta t&ocirc;n trọng ph&aacute;p luật g&igrave; đ&acirc;u, m&agrave; bởi &ocirc;ng ta đ&atilde; nghĩ n&aacute;t &oacute;c về hai l&yacute; do sau để kh&ocirc;ng l&ecirc;n l&agrave;m Vua: Thứ nhất, nếu l&ecirc;n ng&ocirc;i &ocirc;ng sẽ bị coi l&agrave; tiếm quyền, bị cả nước gh&eacute;t v&agrave; th&ugrave; o&aacute;n, nhất l&agrave; sự chống lại của họ Nguyễn &ndash; người sẽ c&oacute; danh nghĩa ch&iacute;nh đ&aacute;ng để tiến đ&aacute;nh d&ograve;ng họ Ch&uacute;a Trịnh. Thứ hai, Ch&uacute;a nhận thức được triều đ&igrave;nh Trung Hoa sẽ chống lại &ocirc;ng ta một khi biết tin c&oacute; kẻ kh&ocirc;ng thuộc d&ograve;ng d&otilde;i vua L&ecirc; cướp lấy ngai v&agrave;ng. Như thế chẳng kh&aacute;c n&agrave;o tự rước họa lớn v&agrave;o th&acirc;n v&agrave; tự hủy diệt bản th&acirc;n&rdquo;.</div> <div>&nbsp;</div> <h2>Ho&agrave;ng đế v&ocirc; thực</h2> <div>Ch&iacute;nh v&igrave; vậy để an to&agrave;n, Ch&uacute;a Trịnh đ&atilde; dựng n&ecirc;n một ho&agrave;ng tử thuộc d&ograve;ng d&otilde;i vua L&ecirc; l&ecirc;n l&agrave;m Vua nhưng thực tế quyền h&agrave;nh đều do Ch&uacute;a nắm, từ việc quyết định chiến tranh hay h&ograve;a b&igrave;nh, tự ra luật v&agrave; hủy luật, c&oacute; quyền l&ecirc;n &aacute;n hoặc &acirc;n x&aacute; phạm nh&acirc;n, phong chức tước hoặc b&atilde;i nhiệm quan t&ograve;a, tướng lĩnh qu&acirc;n đội, thu thuế, ra lệnh phạt&hellip; theo &yacute; của Ch&uacute;a. Bởi thế m&agrave; người ch&acirc;u &Acirc;u gọi Ch&uacute;a l&agrave; Vua hay Vương (King), c&ograve;n Vua th&igrave; được gọi bằng một danh xưng nghe to t&aacute;t l&agrave; Ho&agrave;ng đế nhưng v&ocirc; thực.</div> <div>T&aacute;c giả Samuel Baron kể lại: &lsquo;Vua L&ecirc; chỉ bu&ocirc;ng r&egrave;m trong cung cấm v&agrave; chẳng ai b&eacute;n mảng đến ngo&agrave;i mấy mật th&aacute;m m&agrave; phủ Ch&uacute;a ph&aacute;i sang. Vua cũng chẳng được ra ngo&agrave;i cung cấm nhiều hơn một lần trong năm, thường v&agrave;o dịp lễ, tết. To&agrave;n bộ c&ocirc;ng việc c&ograve;n lại chỉ chuẩn y những g&igrave; Ch&uacute;a muốn v&agrave; thực hiện điều đ&oacute; th&ocirc;ng qua những lệnh chỉ cho đ&uacute;ng t&iacute;nh chất lễ nghi. Đối đầu với Ch&uacute;a, d&ugrave; l&agrave; việc nhỏ nhất cũng dễ mang họa v&agrave;o th&acirc;n. V&igrave; vậy, mặc d&ugrave; d&acirc;n rất k&iacute;nh trọng Vua nhưng họ lại sợ Ch&uacute;a &ndash; người lu&ocirc;n được xu nịnh v&igrave; &ocirc;ng c&oacute; quyền lực tối thượng trong tay&rdquo;.</div> <div>V&igrave; vậy m&agrave; Ch&uacute;a Trịnh thường lu&ocirc;n được ca tụng l&agrave; nh&acirc;n vật giữ g&igrave;n ng&ocirc;i b&aacute;u của ho&agrave;ng gia cũng như luật ph&aacute;p v&agrave; thể chế của vương quốc Đ&agrave;ng Ngo&agrave;i, nhưng thực ra Ch&uacute;a Trịnh đ&atilde; lột sạch quyền lực của vua L&ecirc;, điều n&agrave;y s&aacute;ch đ&atilde; dẫn của Samuel Baron viết: &ldquo;T&ocirc;i nghĩ chuyện n&agrave;y chẳng c&oacute; ở xứ n&agrave;o kh&aacute;c, cũng chẳng xảy ra trong lịch sử của bất kỳ một d&acirc;n tộc n&agrave;o. Ch&iacute;nh trị gia ở nước kh&aacute;c nghe chuyện kỳ lạ n&agrave;y chắc kh&oacute; c&oacute; thể tin được&rdquo;.</div> <div>&nbsp;</div> <div>C&ograve;n một điều kh&aacute; nghịch l&yacute; l&agrave; d&ugrave; mang danh nghĩa Vua của Đ&agrave;ng Ngo&agrave;i nhưng người kế vị v&agrave; ch&iacute;nh bản th&acirc;n nh&agrave; vua cũng kh&ocirc;ng hề hay biết người con n&agrave;o sẽ kế vị m&igrave;nh nếu như nh&agrave; vua c&oacute; nhiều con trai. T&aacute;c giả Samuel Baron tiết lộ: &quot;Thậm ch&iacute; nếu nh&agrave; vua chỉ c&oacute; một con trai, chưa chắc người con đ&oacute; sẽ được kế vị, bởi Ch&uacute;a mới l&agrave; người quyết định chọn người n&agrave;o &ocirc;ng ưa, miễn l&agrave; thuộc d&ograve;ng d&otilde;i ho&agrave;ng tộc.Tuy nhi&ecirc;n Ch&uacute;a cũng hiếm khi gạt bỏ Th&aacute;i tử khỏi ngai v&agrave;ng, trừ khi v&igrave; l&yacute; do trọng đại hoặc do những động cơ cấp b&aacute;ch về ch&iacute;nh trị&rdquo;.</div> <div>Ở xứ Đ&agrave;ng Ngo&agrave;i chỉ c&oacute; Vua v&agrave; Ch&uacute;a mới được truyền lại tước hiệu cho con ch&aacute;u đến đời thứ ba, c&ograve;n những quan lại kh&aacute;c phải mưu cầu quyền tước qua chinh chiến, qua học h&agrave;nh hoặc mua bằng tiền nhưng chỉ c&oacute; gi&aacute; trị trong mỗi đời họ. Lọt qua &quot;cửa ải&quot; th&igrave; mới mong c&oacute; được dịp trung th&agrave;nh với Ch&uacute;a Trịnh, để nhận được sự ban ph&aacute;t bổng lộc của &ocirc;ng v&agrave; đặc biệt l&agrave; địa vị n&agrave;o đ&oacute; trong x&atilde; hội.</div> </div> <p>&nbsp;</p>

Theo thanhnien.vn
back to top