Bé Nguyễn Thị V. (2 tuổi, Hà Nội), bị vàng da tay chân. Biểu hiện của vàng da càng ngày càng nặng, nhưng mẹ bé cho rằng đây là bệnh lành tính, chỉ cần giảm nguồn cung caroten trong chế độ ăn. Nhưng không ngờ một hôm bé mệt lả và xỉu. Gia đình đưa đi khám mới biết con bị đái tháo đường, rối loạn mỡ máu bẩm sinh.
Lời bàn: Beta-caroten là tiền chất của vitamin A, là 1 vitamin thiết yếu cho sự phát triển thị giác, miễn dịch và biểu mô của trẻ em. Vì thế, việc bổ sung caroten từ thức ăn cho trẻ luôn được khuyến khích và dễ dẫn đến dư thừa tiền chất này. Caroten trong máu được các tuyến bã nhờn trên da bài xuất qua mồ hôi rồi ngấm vào lớp thượng bì da, tạo nên màu da vàng đặc trưng ở các vị trí bài tiết nhiều mồ hôi, rõ rệt nhất ở lòng bàn tay, bàn chân, đầu mũi, rãnh mũi má.
Vàng da tăng caroten thường gặp ở trẻ ăn dặm và trẻ nhỏ, do chế độ ăn uống nhiều thực phẩm giàu caroten (cà rốt, bí đỏ, cà chua, cam, cải bó xôi...). Vàng da tăng caroten là lành tính, không gây hại sức khỏe trẻ. Vàng da tăng caroten dễ nhầm lẫn với vàng da bệnh lý. Nhưng có một dấu hiệu đơn giản để phân biệt đó là vàng da tăng caroten không xuất hiện ở củng mạc (lòng trắng của mắt).
Tuy vàng da tăng caroten vô hại, nhưng nó có thể liên quan đến một số bệnh lý có tình trạng giảm chuyển đổi caroten thành vitamin A, rối loạn mỡ máu như đái tháo đường; rối loạn mỡ máu bẩm sinh/di truyền; suy giáp; bệnh lý gan; bệnh lý thận...
Vì vậy, khi thấy con có biểu hiện vàng da tay chân cha mẹ nên đưa trẻ đi khám để chẩn đoán và loại trừ các bệnh lý này ở trẻ. Khi trẻ được chẩn đoán vàng da tăng caroten do chế độ ăn thì chỉ cần giảm nguồn cung caroten trong chế độ ăn của trẻ thì màu vàng da sẽ phai dần và không để lại di chứng, tuy nhiên cần nhiều tháng để trở về bình thường.
