Quả mơ vị chua tính ôn, vào kinh can, tỳ, phế dưỡng phế, chỉ hãn, chỉ tả, sinh tân dịch, trị sán lãi. Chủ trị ho, viêm họng mạn tính do phế hư, đau bụng, tiêu chảy, lỵ... Quả mơ ngâm làm nước giải khát nhưng cũng có thể phối hợp để làm thuốc chữa bệnh.
- Trị đau bụng đi lỵ: A giao 20g, can khương 4g, đương quy 1,2g, hoàng liên 1,2g, kha lê lặc bì 1,2g, ô mai mơ 1,2g tán bột, trộn mật làm hoàn, to bằng hạt ngô đồng lớn, ngày uống 20 viên. Tác dụng thanh nhiệt, dưỡng huyết, sáp trường, chỉ lỵ.
- Giun chui ống mật biểu hiện như đau bụng, buồn nôn, nôn: Dùng ô mai mơ 12g, tế tân 10g, hoàng liên 12g sắc uống.
- Trị đau bụng huyết ra nhỏ giọt, tiêu chảy (do tỳ và thận hư hàn): A giao 40g, chích thảo 20g, đương quy 30g, ngải diệp 30g, nhục khấu 40g, ô mai 30g, phụ tử 30g, xích thạch chi 40g tán bột, ngày uống 8g.
Ô mai mơ rất chua, chủ về thu liễm, công dụng cho vào thuốc là ở vị chua. Da thịt gặp vị chua thì thu sáp, do đó, ho lâu ngày, hạ huyết, sát vào chân răng, tiêu được thịt dư đều có thể dùng ô mai. Trùng tích gặp chua thì nằm im cho nên đối với chứng hồi quyết, sốt rét và lỵ lâu ngày, lúc khỏi lúc tái phát đều có công hiệu. Nếu dùng chung với hoàng liên, can khương, lấy sự phối hợp cay, đắng, chua thì sức sát trùng càng mạnh. Tài liệu gần đây cho biết, ô mai mơ ngăn ngừa sự mệt mỏi. Khi mệt mỏi thường gây nên do sự tích lũy axit lactic, axit pyruvic, các loại này không phân hủy nhanh bởi biến dưỡng của cơ thể. Máu bị axit hóa do tiêu thụ quá nhiều thực phẩm cực dương hoặc cực âm, cũng như do thiếu dưỡng khí, khi máu bị axit hóa, bệnh tật xảy ra.
Lương y Nguyễn Văn Phúc (128 Nguyễn Tri Phương, Vũng Tàu)
