Sự kiện do Viện Khoa học Nông nghiệp Việt Nam, Sở NN&PT Nông thôn Hà Nội phối hợp cùng Hội Khoa học Phát triển Nông thôn Việt Nam, Hội Sinh vật cảnh Hà Nội, Viện Sáng tạo ngành rau quả tổ chức.
 |
| Toàn cảnh hội thảo. |
Lan đột biến thực sự lại ít được quan tâm
ThS Nguyễn Văn Chí, Chi Cục trưởng Phát triển nông thôn Hà Nội cho rằng, bên cạnh những kết quả đạt được bước đầu về sản xuất kinh doanh hoa cây cảnh thì vẫn còn nhiều khó khăn bất cập nên ngành hoa, cây cảnh chưa phát huy hết tiềm năng lợi thế. Thị trường cây cảnh thời điểm này vẫn chưa sôi động lắm nhưng thị trường hoa lan đột biến hiện rất sôi động, song vẫn còn có nhiều cách nhìn trái chiều nhau từ các nhà quản lý, khoa học và các đơn vị truyền thông. Việc thổi giá, lừa đảo thường xuyên xuất hiện trên mạng xã hội làm mất định hướng và niềm tin của người tiêu dùng, khiến nhiều nhà vườn chân chính lao đao.
Theo ông Hà Văn Kiệm, chuyên gia nghiên cứu về hoa lan, cây lan có thể đột biến về thân, lá, hoa, mùi hương, sự biến đổi khác với bình thường về màu sắc, hương thơm, đặc điểm thân lá, nhiều người gọi chung là lan VAR. Thông thường, bông hoa lan phi điệp có màu tím, nếu nở ra hoa màu trắng tuyền thì là đột biến hoàn toàn. Nếu lưỡi màu, 5 cánh chuyển sang trắng thì gọi là đột biến một phần. Người chơi lan gọi là cây 5 cánh trắng, viết tắt là 5CT. Nhìn từ góc độ này thì loài lan nào cũng có cây đột biến. Chính sự phong phú vô cùng tận của các mựt hoa đột biến đã hấp dẫn người chơi lan.
Chủ vường lan Ngọc Lan Viên – ông Trần Tuấn Anh, một người chơi lan đã 45 năm cho biết, để có được một cây lan đột biến hoàn toàn không đơn giản. Thông thường phải hàng triệu cá thể mới có một cây đột biến hoàn toàn. Trước đây, những cây lan đột biến hoàn toàn rất được ưa chuộng thì nay thị trường đã lãng quên. Những cây phi điệp/giả hạc trắng tuyền đình đám một thời như trắng Hà Đông, trắng Thực Hà, trắng Di Linh… giờ chỉ có những người chơi lan thực sự sưu tầm. Không ai làm kinh tế từ những cây lan này nữa do giá đã rất rẻ. Thậm chí, những dòng địa lan, lan hài đột biến hoàn toàn rất có giá trị về khoa học và sưu tầm trên thế giới, giờ cũng không được nhiều người chơi lan Việt Nam quan tâm như trước. Đến mức có nhiều người cảm giác như nói đến lan là chỉ có lan đột biến, cụ thể là phi điệp đột biến mà thôi.
Lan phi điệp đột biến đang có sức hút khủng khiếp đối với nhiều người, nhất là các dòng lan đột biến một phần như 5 cánh trắng, hồng.
GS.TS Trần Duy Quý, Chủ tịch Hội Khoa học Phát triển Nông thôn Việt Nam cho biết, lan đột biến trong tự nhiên đã tồn tại hàng nghìn năm, song lan đột biến được phát hiện ra lần đầu tiên năm 1972 là loài 5 cánh trắng Phú Thọ. Việt Nam là 1 trong 6 trung tâm phát triển các loại đa dạng sinh học của thế giới. Rất nhiều giò lan đã được xuất khẩu ra nước ngoài phục vụ công tác lai tạo giống. Hiện tượng người chơi lan đột biến rầm rộ cách đây khoảng chục năm. Khi xem xét vấn đề lan đột biến phải rất khách quan. Bản thân lan đột biến không có tội, chỉ đáng nói là các hành vi lừa đảo, thổi giá, lừa người chơi lan, ảnh hưởng rất xấu đến thị trường chơi lan
Rủi ro lớn khi đầu tư tiền tỷ chơi lan
Ông Hà Văn Kiệm cho biết, có thể chia ra người chơi lan thành 3 nhóm, nhóm yêu lan thực sự sưu tầm đa dạng các loài, không quan tâm đến lợi ích kinh tế mang lại, nhóm này đang ngày càng ít đi. Nhóm thứ hai là những người chơi lan kiểu vui chơi có thưởng, họ là những người yêu lan, ngoài các giống bình thường cũng cố gắng sưu tầm một số giống phi điệp đột biến. Sau một thời gian cũng nhận ra được nhiều giống lan đột biến để chia sẻ và thu được khá nhiều tiền, cải thiện cuộc sống. Cũng có người thấy lợi nhuận quá lớn, chuyển hướng sang đầu tư lan đột biến và trở thành người dẫn dắt thị trường lan. Do giá trị kinh tế lan đột biến mang lại quá lớn nên rất nhiều người từ chỗ không hề có khái niệm gì về hoa lan, cũng lao vào đầu tư mua các giống lan đột biến đắt tiền.
Ông Hà Văn Kiệm cho rằng, các giao dịch lan tiền tỷ vừa thật vừa ảo. Vì sao ngày càng có nhiều giao dịch với số tiền khổng lồ đến thế? Có nhiều lý do, có nhưng giống lan đột biến hiếm thực sự, cái gì hiếm thì bị đẩy gí lên cao. Cao bao nhiêu là vừa, là đúng với cây lan thì rất khó nói. Một sản phẩm mà có 10 người muốn mua thì giá khác, hàng nghìn người muốn mua lại giá khác. Có những người khi mua năn nỉ chốt được giò lan, còn mừng hơn cả người bán. Đây chính là yếu tố thứ hai khiến giá lan bị đẩy lên cao. Bởi càng nhiều giao dịch khủng thì thị trường càng nóng, người muốn kiến tiền càng nhiều. Chắc chắn không ai bỏ ra mấy trăm triệu đồng hay mấy tỷ đồng để mua lan về chơi. Mà đã mua lan đột biến để đầu tư thì hiển nhiên đối mặt với không ít rủi ro như cây bệnh chết, sai hoa (mua phải cây lừa đảo). Do vậy, nếu ai có ý định đầu tư, kiếm lời từ thị trường này, hãy cẩn trọng.
