Lợi ích kinh tế, buông lỏng những quy định về an toàn?
Hiện nay, nhiều chung cư, nhà cao tầng tại thành phố được cấp phép xây dựng trong đường phố nhỏ, nên tiềm ẩn nguy cơ về an toàn thoát hiểm. Có trường hợp cơ quan chức năng duyệt quy hoạch tổng mặt bằng chung cư nhưng thiếu đường vào cho xe chữa cháy. Có chủ đầu tư dự án chừa đường vào cho xe chữa cháy, nhưng tải trọng nền đường không đáp ứng theo quy định của Luật Phòng cháy chữa cháy (PCCC), cho nên xe chữa cháy hạng nặng không thể vào được…
Thêm vào đó, hầu hết các tòa chung cư đều không bố trí tầng lánh nạn hay phòng lánh nạn mặc cho Bộ Xây dựng đã ban hành quy chuẩn quốc gia về Nhà chung cư.
Theo Thông tư 21/2019/TT-BXD về ban hành Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về Nhà chung cư, đối với nhà có chiều cao từ 100 - 150m, cần phải bố trí tầng lánh nạn, gian lánh nạn, đáp ứng các yêu cầu sau: Tầng lánh nạn cách nhau không quá 20 tầng. Không cho phép bố trí các căn hộ hoặc một phần căn hộ, văn phòng trên tầng lánh nạn. Không cho phép bố trí các hoạt động thương mại trên tầng lánh nạn. Có thể sử dụng tầng kỹ thuật hoặc một phần tầng kỹ thuật làm gian lánh nạn.
 |
| Tầng lánh nạn chung cư: Quy định có nhưng không làm... |
Các gian lánh nạn bố trí ở tầng lánh nạn, phải được bảo vệ bằng bộ phận ngăn cháy có giới hạn chịu lửa không nhỏ hơn REI 150. Gian lánh nạn phải có diện tích với định mức 0,3m2/người, đảm bảo đủ chứa tổng số người như liệt kê dưới đây: Số người của tầng có gian lánh nạn; Một nửa tổng số người của tất cả các tầng phía trên tính từ tầng có gian lánh nạn đến tầng có gian lánh nạn tiếp theo; một nửa tổng số người của tất cả các tầng phía trên đối với tầng có gian lánh nạn trên cùng; Một nửa tổng số người của tất cả các tầng phía dưới tính từ tầng có gian lánh nạn đến tầng có các gian lánh nạn tiếp theo; một nửa tổng số người của tất cả các tầng phía dưới đối với tầng có gian lánh nạn dưới cùng.
Gian lánh nạn phải được thông gió tự nhiên qua các ô thông tường cố định bố trí trên hai tường ngoài (ô thông gió) đảm bảo các yêu cầu; Tổng diện tích các ô thông gió ít nhất phải bằng 25% diện tích gian lánh nạn; Chiều cao nhỏ nhất của các ô thông gió (tính từ cạnh dưới đến cạnh trên) không được nhỏ hơn 1,2m;
Các ô thông gió cho gian lánh nạn phải được bố trí cách ít nhất 1,5m theo phương ngang và 3,0m theo phương đứng tính từ các ô thông tường không được bảo vệ khác nằm ngang bằng hoặc phía dưới nó. Nếu các ô thông gió cho gian lánh nạn có tổng diện tích không nhỏ hơn 50% diện tích gian lánh nạn thì khoảng cách theo phương đứng được phép giảm xuống đến 1,5m.
Tất cả các trang bị, dụng cụ đặt trong gian lánh nạn phải làm bằng vật liệu không cháy. Gian lánh nạn phải có cửa thông với buồng thang không nhiễm khói và phải có cửa ra thang máy chữa cháy.
Gian lánh nạn phải có trang thiết bị chống cháy riêng gồm: Họng nước chữa cháy trong nhà, hệ thống chữa cháy tự động Sprinkler, chiếu sáng sự cố, điện thoại liên lạc với bên ngoài, hệ thống truyền thanh chỉ dẫn thoát nạn...
Việc xây dựng tầng lánh nạn, gian lánh nạn đạt chuẩn không những tốn kém chi phí thiết lập mà còn mất thêm chi phí cơ hội tận dụng diện tích hình thành căn hộ để bán, nên không gian lánh nạn bị biến tướng hoặc không làm.
Kiến nghị bổ sung quy định về tầng lánh nạn
Mới đây, Hiệp hội Bất động sản TPHCM (HoREA) vừa có văn bản gửi Thủ tướng Chính phủ, Bộ Xây dựng, UBND TPHCM đề nghị bổ sung các quy định chi tiết về tầng lánh nạn tại các toà nhà cao tầng.
Theo HoREA, Nhà nước đã chủ trương phát triển nhà chung cư cao tầng tại các đô thị, để sử dụng đất tiết kiệm và có hiệu quả, dành nhiều không gian trên mặt đất cho giao thông, cây xanh, mặt nước, dịch vụ và tiện ích đô thị.
Tuy nhiên, không ít cư dân sống tại các căn hộ nhà chung cư cao tầng đến từ nông thôn hoặc các khu nhà thấp tầng trong đô thị, nên vấn đề trang bị kỹ năng đảm bảo an toàn phòng cháy, chữa cháy, thoát hiểm để đến được tầng lánh nạn, gian lánh nạn là rất cần thiết. Bởi lẽ, trong các vụ cháy xảy ra tại nhà chung cư, bị ngạt khói do thiếu kỹ năng thoát hiểm là nguyên nhân hàng đầu dẫn đến thương vong.
Bên cạnh đó, lực lượng PCCC chưa được trang bị đầy đủ các phương tiện và các trang thiết bị để đảm bảo thực hiện công tác chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ khi có sự cố cháy xảy ra, vì ngày càng có nhiều tòa nhà cao tầng có chiều cao ngoài tầm với của xe thang chữa cháy và trong các vụ cháy xảy ra tại nhà cao tầng thường phát sinh nhiều khói và khí độc hại.
Vì vậy, HoREA cho rằng, các tòa nhà có chiều cao từ 100 - 150m (khoảng 30 – 50 tầng) cần phải có tầng lánh nạn, nhằm đảm bảo an toàn cho cư dân và khách vãng lai khi xảy ra cháy, trong lúc chờ được cứu hộ cứu nạn. Cụ thể, nhà có 30 – 40 tầng phải bố trí 1 tầng lánh nạn, nhà có 40 – 50 tầng bố trí 2 tầng lánh nạn. Trong đó, tầng lánh nạn có thể bao gồm gian lánh nạn, không bố trí căn hộ, văn phòng hoặc diện tích kinh doanh thương mại.
Tuy nhiên, tầng lánh nạn sẽ làm tăng chi phí đầu tư, giảm số lượng căn hộ hoặc giảm diện tích kinh doanh, giảm quy mô dân số của dự án, dẫn đến tăng giá bán căn hộ và làm tăng giá bán các diện tích kinh doanh khác, mà người tiêu dùng và nhà đầu tư thứ cấp phải gánh chịu khi mua nhà và diện tích kinh doanh của dự án.
Do vậy, để giảm bớt thiệt hại cho chủ đầu tư dự án và người mua căn hộ nhà chung cư cao tầng, HoREA kiến nghị không tính diện tích sàn tầng lánh nạn vào tổng diện tích sàn xây dựng của dự án khi tính hệ số sử dụng đất, không tính chiều cao của tầng lánh nạn vào chiều cao tối đa của công trình.
